Khi thế giới lặng gió, nhưng mây giông vẫn rình rập

Một buổi sáng tháng Bảy oi nồng, nhưng không khí toàn cầu lại lạnh lẽo với những con số và nguy cơ. Trong dòng chảy chậm của tin tức, có những dòng sôi sục bên dưới: lạm phát, chiến tranh, AI, rồi cả nỗi lo cơm áo gạo tiền. Có lẽ điều dễ thấy nhất không phải là tin tức – mà là tâm trạng bất an mơ hồ bao phủ khắp nơi.

I. Thế giới:

Giao thời giữa bất ổn và kỳ vọng

• Lạm phát, lãi suất và những ván cược chính sách
Ở Mỹ, kỳ vọng giảm lãi suất bắt đầu len lỏi sau khi CPI tháng 6 chỉ tăng 3,2% – mức thấp nhất từ đầu năm. Nhưng Cục Dự trữ Liên bang (FED) vẫn giữ thái độ dè chừng, khi thị trường việc làm chưa thật sự hạ nhiệt. Reuters cho rằng, nếu số liệu tháng 7 không đủ thuyết phục, FED sẽ tiếp tục trì hoãn cắt giảm.

Tại châu Âu, Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) thì đau đầu giữa hai áp lực trái chiều: tăng trưởng kinh tế trì trệ và giá cả vẫn neo cao. Các cuộc họp kín giữa các bộ trưởng tài chính EU cho thấy bất đồng vẫn lớn, và khả năng tăng lãi suất tiếp tục là chủ đề gây tranh cãi.

• Trung Quốc và bài toán phục hồi chưa trọn vẹn
GDP nửa đầu năm đạt 5% – vượt kỳ vọng, nhưng bất động sản vẫn là tử huyệt. SCMP nhấn mạnh: tiêu dùng nội địa yếu, tỷ lệ thanh khoản doanh nghiệp bất động sản thấp, trong khi chính sách tài khóa vẫn mang tính hỗ trợ thăm dò. Một đợt kích thích kinh tế quy mô lớn đang được thị trường chờ đợi, nhưng rủi ro nợ công khiến Bắc Kinh vẫn do dự.

• Nga – Ukraine: Gói viện trợ mới, bom tiếp tục nổ
Chiến sự tiếp diễn. Ukraine nhận thêm viện trợ quân sự từ Đức, Mỹ, Ba Lan; Nga đáp trả bằng loạt tên lửa tấn công hạ tầng điện phía Đông. BBC cho biết: thương vong dân thường gia tăng, trong khi nỗ lực hòa đàm vẫn chỉ là hình thức. Cuộc chiến đã kéo dài hơn 850 ngày, và không ai dám chắc khi nào hồi kết.

• Trung Đông: Lặng nhưng không yên
Iran tiếp tục làm giàu uranium lên tới 60%, tiến sát ngưỡng vũ khí hạt nhân. Al Jazeera đưa tin, căng thẳng giữa Iran và phương Tây đang leo thang, trong khi tại Dải Gaza, các đợt không kích lẻ tẻ khiến khu vực như “đang chờ phát nổ”.

• AI và tương lai lao động: Đột phá hay đe dᵤ dời?
Tại hội nghị công nghệ ở Singapore và Berlin, hàng loạt startup giới thiệu ứng dụng AI trong giáo dục, y tế, tài chính. Song song, nhiều chính phủ như Đức, Nhật, Hàn Quốc bắt đầu đưa ra khung pháp lý để kiểm soát AI, tránh tình trạng AI tự học, tự lan truyền ngoài kiểm soát. Các mô hình mới như GPT-5, Claude 3.5, Gemini Ultra… trở thành tâm điểm tranh luận về đạo đức công nghệ.

II. Việt Nam:

Dòng chảy vừa kỳ vọng, vừa cẩn trọng

• Tăng trưởng GDP và thu hút FDI: Lạc quan có kiểm soát
Tổng cục Thống kê công bố dự báo tăng trưởng quý III có thể đạt 6,1%, nhờ phục hồi xuất khẩu và ngành sản xuất. Đặc biệt, các dự án FDI mới từ Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc liên tục được đăng ký – nổi bật là tổ hợp nghiên cứu của Samsung tại Thái Nguyên trị giá hơn 500 triệu USD. Việt Nam được nhìn nhận là điểm đến an toàn giữa biến động địa chính trị toàn cầu.

• Hoạt động ngoại giao và phòng chống tham nhũng
Thủ tướng Phám Minh Chính vừa tiếp đón các đoàn doanh nghiệp cao cấp từ Indonesia, Australia và Nhật Bản. Trong khi đó, các vụ án liên quan đến sai phạm trong đấu giá, chứng khoán và đầu tư đất đai vẫn tiếp tục được mở rộng điều tra. Vụ án 182 tỷ đồng đánh bạc liên quan đến cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ đang thu hút dư luận.

• Chính sách an sinh, y tế: Có chuyển biến thật?
Bộ Y tế đã đệ xuất sửa Luật Bảo hiểm y tế, trong đó nâng mức hỗ trợ cho tuyến cơ sở và tăng quyền lợi khám chụp cho người nghèo, đồng bộ các chương trình y tế trường học và khám định kỳ toàn dân. Dù vẫn trong giai đoạn lấy ý kiến, nhưng nhiều người cho rằng: đã đến lúc y tế phải là một phần của phúc lợi.

• Chuyển đổi giao thông xanh: Quyết tâm hay xu hướng?
Sau Hà Nội công bố cấm xe máy xăng từ 2026, TP.HCM cũng tuyên bố đẩy nhanh chính sách chuyển đổi xe điện toàn phần trong nội đô. Tất nhiên, nhiều người lo ngại về hạ tầng sạc, quy chuẩn pin, chính sách đổi xe hỗ trợ. Nhưng từ khi nào giao thông Việt Nam lại bớt gian nan?

“Hot trend” toàn cầu & Việt Nam