Là người Việt đầu tiên đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Unilever Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bích Vân tiếp tục dẫn dắt công ty này đẩy mạnh chiến lược phát triển bền vững một cách nhân văn nhưng cũng đầy tham vọng, nhằm đưa Unilever Việt Nam trở thành hình mẫu áp dụng thành công mô hình kinh doanh bền vững trong cộng đồng doanh nghiệp Việt. Nhân dịp đầu năm mới 2018, chúng tôi có dịp trao đổi với bà về mô hình kinh doanh này.
Nhiều năm qua, các chương trình xã hội của Unilever trở nên quen thuộc và gắn kết với người dân trên khắp đất nước. Động lực nào đã thúc đẩy công ty theo đuổi các chương trình phát triển cộng đồng từ những ngày đầu?
Ngay từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, Unilever đã xác định rõ sứ mệnh là mang lại cuộc sống tốt đẹp cho tất cả mọi người. Chúng tôi tin tưởng rằng đó là con đường tốt nhất để các doanh nghiệp như Unilever có thể tăng trưởng kinh doanh bền vững đồng thời góp phần cải thiện các vấn đề xã hội và môi trường. Sự ra đời của Kế hoạch phát triển bền vững của Unilever (USLP) vào năm 2010 đã giúp chúng tôi hiện thức hóa cam kết và tham vọng mạnh mẽ của Unilever trong việc tạo dựng cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người dân.
Những kết quả ấn tượng trong sáu năm thực hiện USLP mà Unilever đã làm được chính là động lực và niềm tin vững chắc giúp chúng tôi càng muốn làm nhiều hơn nữa. Với cá nhân tôi, đó là một niềm hạnh phúc và động lực của cuộc sống. Niềm hạnh phúc được vừa làm kinh doanh, vừa được cống hiến cho cộng đồng. Đó là chất keo giúp tôi và các thành viên gia đình Unilever gắn bó với nơi đây suốt hơn 22 năm qua.
Có thể thấy Kế hoạch phát triển bền vững của Unilever có khá nhiều điểm tương đồng với 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hiệp Quốc. Bà có thể chia sẻ thêm về điểm thú vị này và các mục tiêu đó được triển khai cụ thể tại Việt Nam như thế nào?
Ông Paul Polman, Chủ tịch Unilever toàn cầu, là người đã khởi động Kế hoạch phát triển bền vững của Unilever với ba mục tiêu trọng tâm: (i) giúp 1 tỉ người cải thiện điều kiện sức khỏe và điều kiện sống; (ii) giảm thiểu một nửa tác động đến môi trường từ việc sản xuất và sử dụng các sản phẩm của Unilever; (iii) tăng cường tác động tích cực tới xã hội và cộng đồng, cải thiện cuộc sống của hàng triệu người dân trong quá trình tăng trưởng kinh doanh. Ông cũng là thành viên tham gia soạn thảo Các Mục tiêu phát triển bền vững được Liên Hiệp Quốc chính thức công bố vào năm 2015 nhằm giải quyết các thách thức mà thế giới đang đối mặt.
Kế hoạch phát triển bền vững của Unilever chính là sự vào cuộc một cách quyết liệt, mang tính tiên phong của một doanh nghiệp lớn hàng đầu nhằm góp phần hiện thực hóa 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hiệp Quốc trên phạm vi toàn cầu nói chung và tại Việt Nam nói riêng, cùng chung tay với Chính phủ giải quyết các thách thức về môi trường và xã hội hiện hữu ở một quốc gia đang phát triển.
Tại Việt Nam, thông qua các chương trình hợp tác công tư dài hạn với các bộ, ban ngành, đoàn thể liên quan, Kế hoạch phát triển bền vững của chúng tôi đã đạt được những kết quả ấn tượng sau sáu năm triển khai. Cụ thể, Unilever đã giúp hơn 20 triệu người được cải thiện điều kiện vệ sinh và sức khỏe thông qua các dự án “Vì một Việt Nam khỏe mạnh” hợp tác cùng với Bộ Y tế và “Trường học xanh sạch khỏe” hợp tác với Bộ Giáo dục và Đào tạo. Cam kết “Cải thiện chất lượng cuộc sống cho phụ nữ” đã được cụ thể hóa trong “Chương trình hợp tác nâng cao quyền năng cho phụ nữ với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam”. Chúng tôi đã giúp đỡ gần 45.000 hộ gia đình nghèo tiếp cận Chương trình tài chính vi mô với tổng số vốn phát vay lên tới 300 tỉ đồng; thực hiện các chương trình đào tạo nâng cao năng lực và cung cấp kiến thức về sức khỏe, dinh dưỡng cho gần 1,3 triệu phụ nữ trên toàn quốc. Chúng tôi cũng đã có mặt ở hơn 1.000 làng quê trên khắp nước, đồng hành cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.
Đó là những kết quả đáng khích lệ mà Unilever đã thực sự làm được để hướng đến các mục tiêu: sức khỏe, vệ sinh và nước sạch, tiêu dùng sản xuất có trách nhiệm, bảo vệ khí hậu, xóa nghèo, giáo dục… của Liên Hiệp Quốc. Và chúng tôi sẽ còn tiếp tục bền bỉ trong hành trình này để Unilever không chỉ là một trong những doanh nghiệp thành công nhất tại Việt Nam, mang đến những trải nghiệm sản phẩm tốt nhất cho người tiêu dùng mà còn thực hiện sứ mệnh cải thiện cuộc sống cho người dân, được yêu mến nhất tại Việt Nam.
Tại thị trường các nước đang phát triển như Việt Nam, theo bà, có hay không sự đánh đổi giữa kinh doanh và phát triển bền vững của doanh nghiệp?
Thực tế qua sáu năm triển khai Kế hoạch phát triển bền vững của Unilever trên toàn cầu nói chung và tại Việt Nam nói riêng cho thấy không hề có sự đánh đổi giữa kinh doanh và phát triển bền vững. Chúng tôi xem đây là mối quan hệ tương tác, là đòn bẩy hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng. Kế hoạch phát triển bền vững đã giúp chúng tôi tiết kiệm chi phí, giảm thiểu rủi ro, tăng cường doanh thu, thu hút và giữ chân nhân tài, nâng cao uy tín và vị thế của công ty.
Ngày nay, người tiêu dùng quan tâm và sẵn sàng ủng hộ cho các sản phẩm của các nhãn hàng có mục tiêu bền vững góp phần giải quyết các thách thức về môi trường, biến đổi khí hậu và nguồn cung bền vững. Chính vì vậy, phát triển bền vững là đòn bẩy giúp chúng tôi không ngừng cải tiến sản phẩm trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với sự cạn kiệt nguồn tài nguyên. Điều đó giúp cho các nhãn hàng của Unilever mở rộng thị trường và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Thực tế là các nhãn hàng bền vững của chúng tôi tại Việt Nam đều có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn các nhãn hàng còn lại.
Khi theo đuổi mô hình kinh doanh bền vững với các mục tiêu về cắt giảm tác động tới môi trường, các nhà máy của Unilever cũng đã sử dụng các nguồn lực hiệu quả hơn, giảm thiểu được chi phí và rủi ro trong quá trình sản xuất. Tại Việt Nam, kể từ năm 2011, Unilever đã tiết kiệm được gần 100 triệu euro nhờ sử dụng năng lượng và nguyên liệu hiệu quả, cắt giảm 99% lượng phát thải CO2 và 42% lượng nước tiêu thụ trong quá trình sản xuất tính trên mỗi tấn thành phẩm, giúp tăng cường sức cạnh tranh của chúng tôi trên thị trường. Bên cạnh đó, công nhân và nhân viên của chúng tôi cũng thấy ý nghĩa hơn khi làm việc, như được minh chứng bằng giải thưởng bốn năm liên tiếp Unilever Việt Nam được bình chọn là nơi làm việc tốt nhất.
Những ví dụ tôi vừa chia sẻ đã chứng minh một điều là sự bền vững mang lại giá trị tích cực cho xã hội và hoạt động kinh doanh của chúng tôi. Doanh nghiệp có thể kinh doanh thành công hơn nếu có chiến lược phát triển bền vững vì lợi ích chung của cộng đồng.
Những cam kết phát triển bền vững của Unilever, theo bà, có ý nghĩa thế nào đối với mục tiêu tăng trưởng, phát triển xã hội của nước ta và Việt Nam học được những bài học gì từ những cam kết đó?
Phương châm kinh doanh ngay từ ngày đầu của chúng tôi là sử dụng năng lực riêng có của doanh nghiệp để chung tay giải quyết các ưu tiên phát triển kinh tế và xã hội của quốc gia. Vì vậy, mô hình kinh doanh bền vững của Unilever được Chính phủ Việt Nam, các đối tác đánh giá cao và là hình mẫu tiên phong cho cộng đồng doanh nghiệp học tập. Unilever vinh dự là doanh nghiệp nước ngoài đầu tiên đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhất do Chủ tịch nước trao tặng vì những thành tích xuất sắc trong kinh doanh và đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Tôi cũng rất vui mừng được chia sẻ là trong hai năm 2016 và 2017, Unilever Việt Nam đều vinh dự nhận giải thưởng Doanh nghiệp bền vững xuất sắc nhất do Nhà nước trao tặng. Đây là một sự ghi nhận xứng đáng cho Unilever, cũng là cơ hội để chúng tôi có thể chia sẻ và lan tỏa tinh thần và định hướng kinh doanh bền vững trong cộng đồng doanh nghiệp Việt, góp phần vào sự nghiệp phát triển chung của đất nước. Vì chỉ có sự chung tay cam kết hành động của mọi tác nhân chính trong xã hội mới có thể mang lại những thay đổi lớn, tích cực để cải thiện cuộc sống cho người dân.
Trong thời điểm chúng ta vừa bước sang năm mới 2018, bà có điều gì muốn chia sẻ về con đường phía trước của Unilever Việt Nam?
Năm 2018 mở ra với thật nhiều cơ hội và thách thức cho tất cả. Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng với nền tảng vững chắc đã xây dựng trong 22 năm qua, với tầm nhìn phát triển bền vững, sự chung tay của các đối tác, cùng trái tim và nhiệt huyết mong muốn có thể làm những điều tốt nhất cho đất nước và con người Việt Nam, Unilever sẽ vững vàng đi tiếp con đường phát triển bền vững với mục tiêu đặt ra từ ngày đầu tiên đặt chân đến đây: đó là trở thành một công ty được yêu mến nhất Việt Nam, của người Việt, do người Việt điều hành và vì người Việt. Tôi lạc quan về một tương lai tươi sáng và bền vững cho tất cả chúng ta.
Cảm ơn bà về những chia sẻ.
