Những năm gần đây, du khách đến với Lý Sơn (Quảng Ngãi) ngày càng nhiều. Phong cảnh hoang sơ đặc sắc và cuộc sống với nhiều nét thú vị trên đảo làm nên sức thu hút khó cưỡng với khách phương xa. Còn với những người đam mê ẩm thực, Lý Sơn là nơi để thưởng thức vô số loại hải sản tươi ngon, kết hợp với các loại gia vị đậm đà cùng cách chế biến dân giã mà tinh tế. Vào những nhà hàng khang trang trên đảo, du khách được thưởng thức các món “cao cấp” như chả cá, hải sâm, cá chình biển xào chua ngọt, cua huỳnh đế…, trong khi một thế giới các món bình dân nhưng không kém phần hấp dẫn sẽ níu chân khách phương xa khi bước ra chợ.
Một góc đảo Lý Sơn nhìn từ Biển Đông
Món ngon mà rẻ ở chợ
Đầu tiên, để đánh thức vị giác, chúng tôi chọn món ốc cừ xào sả. Con ốc nhỏ hơn đầu ngón tay cái, vỏ cứng như đá này có phần ruột ngọt lừ, thêm hương sả ngào ngạt, ăn hết cả rổ chưa thấy “đã”. Món nhum (nhím biển) trong thành phố rất đắt tiền nhưng ở đây khi đến mùa thì du khách cứ ăn thoải mái.
Ốc cừ xào sả
Đồ ăn ở chợ rất rẻ. Năm ngoái khi đoàn chúng tôi đến đây, một tô bún mắm chỉ có 2.000 đồng, một lá bánh xèo nhỏ chỉ 500 đồng. Sau cháo nhum béo ngậy và đĩa nhum nướng mỡ hành thơm phức, có người đã phải tạm nghỉ giải lao kẻo bị… thừa năng lượng. Tham quan đảo chán chê, thèm miếng cơm chắc bụng, chúng tôi nghĩ ngay đến món mắm cá giò nhí thơm nức mũi. Trời chiều giăng mưa, tô cơm nóng mắm quẹt làm ai nấy tỉnh cả người!
Mắm cá giò nhí ăn cơm nóng là nhất hạng!
Ở đảo, giữa những món ăn bình dị mà khéo đánh thức vị giác, món thanh tao nhất có lẽ là gỏi rong biển. Mớ rong biển xanh trong vừa vớt lên rửa sạch trộn vội với vài cọng húng quế, đậu phộng giã nhỏ, chút hành khô phi thơm lừng rồi rưới thêm chút nước cốt chanh tươi… là đã xong đĩa gỏi giòn, ngon, mát. Chè rong biển cũng là món ăn ngọt giải nhiệt phổ biến trên đảo. Giữa trưa nắng chói chang, trong những con đường nhỏ cứ văng vẳng tiếng rao của chị bán chè. Chén chè rong biển trong vắt, vàng ươm màu mía đường ướp đá mát lạnh ăn cũng khá lạ miệng.
Gỏi rong biển
Ngoài rong biển, cây tỏi – đặc sản của đảo Lý Sơn cũng được chế biến thành món gỏi hấp dẫn. Tỏi nhổ lên chỉ lấy phần thân, bỏ lớp vỏ ngoài cùng, rửa sạch hấp cách thủy cho chín rồi trộn với các loại gia vị, rắc thêm ít đậu phộng là có món gỏi có hương cay nồng của tỏi, ăn khá ngon. Rồi món hàu son (còn gọi là vẹm) xào đu đủ. Ruột vẹm gần bằng đầu ngón tay út, màu gạch rất tươi. Đu đủ chín hườm nạo thành sợi. Bắc chảo dầu phi hành tỏi cho thơm, xào đu đủ vừa chín thì bỏ ruột vẹm vào đảo cho đều, nêm gia vị, rau thơm… rồi bày ra đĩa. Màu đỏ son tươi tắn của vẹm chen lẫn màu vàng mơ của đu đủ, sắc xanh của các loại rau thơm khiến đĩa vẹm xào trông thật bắt mắt.
Tô cháo nhum béo ngậy
Những tặng vật của biển
Ngoài cua huỳnh đế nổi danh, cua dẹt cũng được coi là một đặc sản của Lý Sơn. Trước đây cua dẹt khá hiếm vì chúng chỉ bò lên từ những hốc đá sâu sau những cơn mưa dông, nay có nhiều hộ dân đã nuôi được chúng. Những con cua trông khô cằn, hoang dã thế nhưng khi nướng lên mùi thơm ngào ngạt. Bóc lớp vỏ đen cháy, những múi thịt trắng ngần săn chắc lộ ra, chấm muối ớt ăn nghe dậy lên vị thơm ngọt đậm đà. Một sản vật quý của vùng đảo này nữa là cá tà ma, vảy màu nâu đen, trông giống như cá rô phi nước ngọt nhưng to hơn. Cá có tên như vậy do chúng sống chủ yếu ở các gành rạn, rất khó đánh bắt. Cá tà ma dai, chắc và ngọt thanh, phần lườn là chỗ ngon nhất, nên ăn cá này ai cũng phải gắp ít lườn để thưởng thức vị béo rất riêng. Mùa đông người dân đảo thường nướng cá, mùa hè nắng nóng thì nấu canh hẹ, canh chua, lẩu, cháo.
Cua huỳnh đế, đặc sản của Lý Sơn
Ăn hải sản trên đảo chưa thỏa, nhiều du khách còn muốn đem về làm quà. Chả cá Lý Sơn là lựa chọn hợp lý nhất. Chả cá luôn được làm từ cá đỏ củ mới đánh bắt còn tươi rói, có vậy miếng chả mới thơm ngon. Cũng vì thế mà chả cá Lý Sơn chỉ có những khi trời yên biển lặng, thuyền chở cá về thì chả mới ra lò. Điểm nữa làm nên mùi thơm quyến rũ của chả cá Lý Sơn này chính là tỏi. Cá tươi trộn với tỏi Lý Sơn chưa cần chiên, hấp cũng đã thơm nức. Và còn nhiều món ngon nữa ở Lý Sơn đang chờ du khách phương xa khám phá…
Cá tà ma xào chua ngọt
Lê Bảo Ngọc
