Theo báo cáo vừa được tổ chức WIPO công bố, năm 2018, việc tính toán chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (gọi tắt là GII) có thay đổi về phương pháp, cụ thể là thay đổi về số lượng chỉ số, nội hàm chỉ số và phương pháp tính toán chỉ số.
GII 2018 với 21 nhóm chỉ số và 80 tiểu chỉ số vẫn được chia thành bảy trụ cột chính, với năm trụ cột đầu vào gồm: thể chế vĩ mô, nguồn nhân lực và nghiên cứu, cơ sở hạ tầng, thị trường, môi trường kinh doanh; hai trụ cột đầu ra là sản phẩm tri thức và công nghệ, sản phẩm sáng tạo.
So với năm 2017, chỉ số GII năm 2018 của Việt Nam tiếp tục cải thiện vị trí, tăng hai bậc, lên vị trí 45 trên 126 quốc gia và nền kinh tế được xếp hạng. Thứ hạng này đã cải thiện 14 bậc so với xếp hạng năm 2016. Quan trọng hơn, Việt Nam có điểm số cao trong cả bảy trụ cột, đều cao hơn mức trung bình.
Trong đó, thể chế vĩ mô tiếp tục được cải thiện đáng kể, điển hình như chỉ số về nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật tăng mạnh từ hạng 74 lên hạng 57; chỉ số về môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện tăng 10 bậc.
Nhóm chỉ số về trình độ thị trường tiếp tục có sự cải thiện với chỉ số về tín dụng tiếp tục tăng từ hạng 17 lên hạng 15. Những chỉ số này thể hiện sự chỉ đạo và những giải pháp của Chính phủ trong việc đảm bảo kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn của nền kinh tế, cùng các giải pháp tập trung vào giảm lãi suất cho vay bình quân của hệ thống ngân hàng thương mại, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng định hướng vào các lĩnh vực ưu tiên, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Nhóm chỉ số về trình độ kinh doanh tăng bảy bậc, là nhóm có sự cải thiện thứ 2 sau thể chế. Trong đó, đáng kể nhất là chỉ số chi cho đổi mới công nghệ của doanh nghiệp tăng 23 bậc, lên thứ 13; chỉ số chi cho nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp tăng bốn bậc, lên thứ 48; chỉ số hợp tác đại học và doanh nghiệp tăng 17 bậc, lên thứ 59. Đây đều là những yếu tố quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của khu vực doanh nghiệp, đặc biệt là phát triển dựa trên hoạt động nghiên cứu và triển khai (R&D), đổi mới sáng tạo…
Kết quả chỉ số GII năm 2018 cho thấy minh chứng quan trọng cho kết quả chỉ đạo quyết liệt, toàn diện của Chính phủ, Thủ tướng, Phó thủ tướng và nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp đồng bộ, thiết thực nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia. Việt Nam đã đạt được hoặc gần đạt được các chỉ tiêu Chính phủ đặt ra đến năm 2020 tại Nghị quyết 19-2017/NQ-CP.
Đánh giá về sự thăng hạng của Việt Nam về chỉ số đổi mới sáng tạo, ông Sacha Wunsch- Wincent, chuyên gia cao cấp của WIPO, cho biết trong bảng xếp hạng năm nay, Việt Nam nổi lên là một quốc gia đặc biệt, vì 2 lý do: thứ nhất, Việt Nam là quốc gia liên tục thăng hạng trong bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Thứ 2, Việt Nam liên tục được đánh giá là hoạt động nổi bật trong sự đổi mới phục vụ sự phát triển kinh tế. Việt Nam cũng là quốc gia duy nhất có sự chỉ đạo từ cấp Thủ tướng với một nghị quyết thành lập một nhóm chuyên viên đặc biệt để cùng thúc đẩy chính sách đổi mới sáng tạo.