Ngày 1-9 vừa qua, Na Uy đưa một số phạm nhân nước mình sang Hà Lan, theo một thỏa thuận hợp tác hiếm thấy và gây nhiều tranh cãi giữa hai quốc gia. Do các nhà tù chật cứng, Na Uy đành phải thuê nhà tù Norgerhaven ở đông bắc Hà Lan bỏ trống với giá 25 triệu euro/năm.
Karl Hillestand, người Na Uy, tân giám đốc nhà tù trên đất Hà Lan, cho biết: “Bộ Tư pháp hai nước đã bàn giao chìa khóa để giam giữ 25 tù nhân đầu tiên. Dần dần sẽ có cả ngàn tù nhân Na Uy xếp hàng chờ đợi có được phòng giam để trả nợ tội lỗi đã phạm”. Bị giam cầm ở nhà tù Norgerhaven, tù nhân Na Uy được trồng rau, nuôi gà, nấu ăn… và từ trong khám ngắm nhìn cảnh quan yên bình làng Veenhuizen bao quanh.
Tù nhân Hà Lan bức bối vì đã kiên quyết phản đối mà không giữ được nhà tù sang như khách sạn cho mình. Ngược lại, Kenneth Vimme hớn hở với kênh truyền hình Na Uy NRK: “Thật sự là một nhà tù tuyệt vời, rất dễ chịu”. Kenneth Vimme chịu án 17 năm tù giam và là người tù đầu tiên tình nguyện đi “lưu đày xa xứ”. Kenneth Vimme còn cảnh báo: “Tôi e rằng tù nhân bị cưỡng bức giam cầm ở nhà tù Norgerhaven sẽ phá vỡ sự yên ả nơi đây”.
Trong tương lai gần, 242 tù nhân Na Uy bị giam giữ dài hạn ở Norgerhaven. Trong danh sách 112 tù nhân đầu tiên đưa sang Hà Lan, chỉ có 79 người tự nguyện, số còn lại bị cưỡng ép. Luật sư và thân nhân tù nhân đặt câu hỏi như thế liệu có trái với nguyên tắc “gần gũi”, nghĩa là tù nhân phải được giam cầm nơi bản quán!
Hội thân nhân tù nhân KY cho biết có hai tù nhân đe dọa tự tử, nếu bị cưỡng ép giam cầm biệt xứ. Chủ tịch hội KY, Hanne Hamsund nói: “Giam cầm ở bản quán tạo thuận tiện cho thân nhân thăm nuôi, tạo cơ hội phục hồi nhân phẩm cho người lầm lỡ phạm tội. Sang Hà Lan thăm nuôi, tiền đi lại và một đêm trọ khách sạn mỗi người tốn ít nhất cũng 550 euro. Mà quỹ xã hội không hỗ trợ một krone nào cả”.
Quan điểm của Quốc vụ khanh Tư pháp Vidar Brein-Karlsen lại khác: “Đúng, nguyên tắc “gần gũi” là lý tưởng, nhưng nhiều năm qua, khả năng thực tế của Na Uy không thể tôn trọng nguyên tắc đó. Thời hạn Na Uy thỏa thuận thuê nhà tù Hà Lan chỉ là năm năm. Trong thời gian đó, Na Uy nỗ lực khôi phục nhà tù cũ, xây nhà tù mới để không phải buộc tù nhân phải bị giam cầm xa xứ”.
Trong năm năm, ở Hà Lan có khoảng 700 phòng giam bỏ không. Từ năm 2010, 550 tù nhân Bỉ đã được đưa tới nhà tù Tilburg ở miền nam Hà Lan.
Lê Lành theo Local (DNSGCT)
