Hội nghị thượng đỉnh APEC lần thứ 22 được tổ chức tại Bắc Kinh trong các ngày từ 9 đến 11-11, tập trung thảo luận các vấn đề về kết nối, hình thành hiệp định thương mại tự do của Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP), các nội dung hợp tác kinh tế – thương mại mới và thông qua nhiều văn kiện quan trọng.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã khai mạc hội nghị, kêu gọi sớm hình thành hiệp định FTAAP và cam kết Bắc Kinh sẵn sàng đóng góp nhằm thiết lập một ngân quỹ 40 tỉ USD để phát triển cơ sở hạ tầng trong khu vực (thực chất là một ngân hàng mới nhằm cạnh tranh với Ngân hàng Phát triển châu Á). Ý tưởng về hiệp định FTAAP lần đầu tiên được các nhà lãnh đạo APEC đưa ra vào năm 2006, được Trung Quốc thúc đẩy mạnh mẽ, nhưng đã vấp phải sự cạnh tranh bởi Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP – khu vực mậu dịch tự do gồm 12 nước nhưng không có sự tham gia của Trung Quốc) mà Mỹ tỏ ra rất nhiệt tình. Một số nhà phân tích Trung Quốc đã phản bác TPP, cho rằng kế hoạch này có mục tiêu là ngăn chặn FTAAP để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh trong khu vực. Tuy nhiên, đúng như nhiều nhà phân tích dự đoán, hội nghị chỉ đồng ý tiến hành “nghiên cứu chiến lược” về FTAAP từ nay đến cuối năm 2016 vì có những lo ngại Trung Quốc sẽ được hưởng tất cả những ưu đãi và sẽ “làm chủ cuộc chơi”.
Tại hội nghị, các nguyên thủ quốc gia nhất trí thành lập một mạng lưới minh bạch nhằm chống tham nhũng mang tên ACT-NET nhằm điều phối việc hợp tác, đặc biệt là thực thi các hiệp định dẫn độ và trao đổi thông tin về các hành vi phi pháp. Mạng lưới này sẽ cho phép các cơ quan thực thi pháp luật theo dõi dòng tiền bất hợp pháp chảy qua biên giới các nước cũng như những người bị nghi ngờ tham nhũng và sẽ dùng đến biện pháp dẫn độ, thiết lập hỗ trợ tư pháp… để hướng theo mục tiêu không cho phép những kẻ tham nhũng có nơi trú ẩn.
C.N