Không gian 40.000m2, 2.410 gian hàng, 612 doanh nghiệp, 6.000 khách tham quan đến từ 117 quốc gia… vốn đã là là những con số gây kinh ngạc của một hội chợ tại Việt Nam. Đến khi tận mắt thấy không gian chỉnh chu của VIFA EXPO 2023, khiến tất cả khách tham quan đều ngỡ ngàng. Với cảnh quan sang trọng, hiện đại và đẳng cấp, hàng ngàn khách quốc tế từ các châu lục để bàn bạc việc hợp tác, nhập khẩu với các doanh nghiệp cung ứng, tại khắp mọi gian hàng. Đó chính là một giấc mơ thành công của mọi ngành hàng, mọi hội chợ, trên mọi quốc gia.
Thế nhưng, ít ai biết, đằng sau hội chợ nổi danh VIFA EXPO là một hành trình dài 16 năm, được bồi đắp bởi rất nhiều niềm tin và nỗ lực của cả doanh nghiệp lẫn Ban tổ chức.
Từ trăn trở về đường ra thị trường quốc tế
Trước khi bắt đầu chuyện trò cùng chúng tôi, ông Đặng Quốc Hùng – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủ công Mỹ nghệ Gỗ Liên Minh (Công ty Liên Minh) – gọi các bạn nhân viên trẻ đến, nói:
– Các em ngồi đây nghe chuyện của ngành, của công ty.
Công ty Liên Minh là đơn vị sáng lập và tổ chức Hội chợ VIFA EXPO, đã trải qua 14 kỳ hội chợ VIFA EXPO thường niên (gián đoạn 2 năm 2020 và 2021 vì COVID-19). Đúng như sự trang trọng của ông Hùng trước những nhân viên trẻ của công ty, lịch sử của VIFA EXPO, của Công ty Liên Minh, cũng là một phần lịch sử của ngành nội thất, mỹ nghệ và đồ gỗ.
Sau năm 1986, Việt Nam còn đang trong những ngày đầu mở cửa. Nhiều doanh nghiệp có tiềm năng sản xuất nhưng cơ hội xuất khẩu khá xa vời. Sở Thương Mại TP.HCM khi ấy (sau này là sở Công Thương TP.HCM) rất quyết liệt trong việc đẩy mạnh việc mở cửa, thúc đẩy xuất khẩu. Năm 1991, Hội chợ EXPO ra đời, quy tụ tất cả các ngành hàng có sản phẩm xuất khẩu, nhằm kết nối với các đối tác và khách hàng quốc tế, do chính Sở Thương Mại TP.HCM và VINEXAD tổ chức.
Thời điểm đó, tất cả các hội nghề nghiệp tại TP.HCM đều có trách nhiệm kêu gọi doanh nghiệp của ngành tham gia hội chợ. EXPO trở thành một sự kiện quan trọng về xuất khẩu, cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu cho tất cả các ngành nghề. Trải qua nhiều năm tổ chức, Hội chợ EXPO đã nhận được sự hưởng ứng của khá nhiều doanh nghiệp. Số gian hàng đã không đủ để đáp ứng theo nhu cầu của doanh nghiệp. Lúc đó, Ban chấp hành của Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) nhận thấy một thực tế là các doanh nghiệp thuộc ngành mình luôn bị cắt giảm gian hàng so với số lượng họ đăng ký vì không gian hội chợ có hạn. Giữa hàng chục ngành hàng, các doanh nghiệp chế biến gỗ, mỹ nghệ luôn chiếm 20-30% tổng gian hàng của EXPO. Nhận thấy chuyển động mạnh mẽ của ngành, cùng khát vọng vươn ra thế giới của các doanh nghiệp, các vị lãnh đạo trong Ban chấp hành HAWA giai đoạn đó nảy ra ý tưởng tổ chức một hội chợ riêng cho các doanh nghiệp nội thất, chế biến gỗ và mỹ nghệ.
Những điều chưa-từng
Từ ý tưởng đến thực tế là một khoảng cách vời vợi của những điều chưa-từng. Khi ấy, Hội HAWA là một tổ chức xã hội nghề nghiệp với pháp danh phi thương mại, không có chức năng tổ chức hội chợ. Muốn thực hiện ý tưởng, cần phải có một công ty và có vốn hoạt động. Ông Hùng còn nhớ, đó là vào năm 2005, Ban chấp hành của HAWA thường xuyên gặp mặt, hội ý. Quyết tâm làm hội chợ của ngành đồng nghĩa với quyết tâm phải thành lập một công ty riêng. Nhưng huy động vốn ra sao? Cơ chế vận hành thế nào? Tất cả những điều này nằm ngoài chức năng của Hội HAWA, nhưng lại là ý chí chung của Ban chấp hành tâm huyết của Hội HAWA giai đoạn đó.
- Xem thêm: Gần 200 nhà sản xuất Việt Nam và 10 quốc gia tham gia Hội chợ VIFA ASEAN 2023 lớn nhất Đông Nam Á
Hai năm trôi qua mà ý định chưa thành vì nhiều vướng víu. Nhưng những người tâm huyết lại thêm nhiều lần chứng kiến niềm khao khát xúc tiến thương mại, xuất khẩu của các doanh nghiệp không có điều kiện tiếp cận, mở rộng thị trường. Lúc đó, Ban chấp hành HAWA đã được kiểm chứng một định nghĩa sâu sắc về khái niệm “thị trường”. “Tại sao một, hai cửa hàng bán vàng thì không hút khách bằng một dãy phố bán vàng? Phải tập trung doanh nghiệp, tập trung hàng hóa về một nơi thì mới thu hút được khách quốc tế”. Mà để “tập trung hàng hóa”, không gì tốt hơn hình thức hội chợ … Nhắc đến những ngày đó, giọng ông Hùng trở nên sinh động:
– Tôi nhớ lúc đó, anh Thanh Minh, Phó Chủ tịch HAWA, quyết tâm nói: “Thôi để tôi đứng ra làm, nếu mỗi anh góp 100 triệu không đủ thì góp 200 triệu!”.
Thời điểm đó, 200 triệu là 25 cây vàng – cả một gia tài với chính những người bôn ba thương trường. Thế nhưng, sau lời chốt hạ của ông Nguyễn Thanh Minh mọi người đồng lòng nỗ lực. Ba mươi mốt cổ đông đầu tiên đã khai sinh Công ty Cổ phần Thủ công Mỹ nghệ Gỗ Liên Minh như thế.
Những “lần đầu” của VIFA EXPO
Bây giờ, cái tên VIFA EXPO hay VIFA FAIR (tên cũ của VIFA EXPO) đã 14 lần được xướng lên qua từng phiên hội chợ quy mô, uy tín nhất ngành nội thất, chế biến gỗ và mỹ nghệ. Cổ đông của Công ty Liên Minh bây giờ vẫn có đến 90% cổ đông là những người sáng lập – cũng là Ban chấp hành cũ của Hội HAWA. Từ đó đến nay, cái tên Liên Minh gắn liền với VIFA EXPO, trải qua những thăng trầm, và cả những biến cố của nền kinh tế quốc tế. Và nổi lên trên từng chặng đường của hành trình đó, chính là “những lần đầu tiên”, một từ khóa quen thuộc của những người đi khai phá.
Hội Chợ Quốc Tế Đồ Gỗ Và Mỹ Nghệ Xuất Khẩu Việt Nam – VIFA FAIR (tên gọi trước đây của VIFA EXPO) đầu tiên được tổ chức vào tháng 3/2008, tại Trung Tâm Thể Dục Thể Thao Phú Thọ, với 400 gian hàng. Thời điểm đó, cả khu vực Đông Nam Á chỉ có Singapore và Malaysia có hội chợ riêng của ngành gỗ và thủ công mỹ nghệ. Hội chợ riêng đầu tiên của một ngành hàng là sự kiện nhiều cảm hứng nhưng cũng đầy thấp thỏm. Suốt nhiều tháng, sở Thương Mại tích cực giám sát và hỗ trợ công tác chuẩn bị cho hội chợ. Cứ một, hai tuần, Sở lại xuống họp với Ban Tổ Chức để kiểm soát quy trình, hỗ trợ các phương án kêu gọi khách quốc tế. Khi ấy còn được Sở Ngoại vụ tham gia, trực tiếp đặt vấn đề với các Lãnh sự quán, các Tham tán nước ngoài để kết nối với đối tác và khách hàng ở nước họ.
Dù tổ chức lần đầu, nhưng VIFA FAIR 2008 đã có kinh nghiệm từ 18 kỳ Hội chợ EXPO trước đó. Khi đó, Hội đồng quản trị của Công ty Liên Minh xác định rõ, đối tượng khách của VIFA EXPO không phải là người tiêu dùng, mà là các nhà mua hàng, nhà nhập khẩu, nhà phân phối hoặc doanh nghiệp nước ngoài. Việc quảng bá trước sự kiện hướng về các cơ quan truyền thông nước ngoài. Thông tin về hội chợ, về ngành gỗ và thủ công mỹ nghệ Việt Nam được đăng tải trên báo chí quốc tế, tập trung vào 4 thị trường: Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc. Qua nhiều kênh giới thiệu, hàng ngàn lá thư mời gửi đi khắp thế giới để mời đích danh những doanh nghiệp, nhà nhập khẩu, mua hàng, nhà phân phối đến dự hội chợ.
Theo ký ức còn rõ mồn một của ông Đặng Quốc Hùng, thời điểm ấy, thị trường đồ nội thất trong nước đang có lợi thế sau làn sóng gia nhập của các doanh nghiệp FDI Đài Loan. Đài Loan có lịch sử sản xuất và giao thương ngành nội thất khá lâu đời. Khi sang Việt Nam, họ mang theo công nghệ, kỹ thuật, nhận thức thị trường, tạo ra một làn sóng thẩm mỹ và đào tạo tay nghề cho hàng ngàn thợ gỗ. Các doanh nghiệp Việt Nam tiếp nhận những lợi thế này và trưởng thành cùng thị trường. Trong bối cảnh đó, sự ra đời của một hội chợ nội thất quốc tế như chạm điểm rơi. Những khách hàng đầu tiên đến Hội chợ, “phát hiện” một nguồn cung đầy tiềm năng về sản phẩm nội thất, đồ gỗ và mỹ nghệ tại nước Việt. Những “thương vụ” đầu tiên được xúc tiến, xuất khẩu thành công hàng chục công hàng được kí kết tại hội chợ.
Chính lần đầu tiên đó đã đưa cái tên VIFA vào “bản đồ” thị trường sản phẩm nội thất, đồ gỗ và mỹ nghệ trong khu vực và trên thế giới. Đến năm 2009, VIFA EXPO đổi địa điểm sang Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn – SECC để có không gian rộng hơn, với số gian hàng và lượng doanh nghiệp đã tăng gấp nhiều lần. Hội chợ đều đặn diễn ra vào tháng 3 hàng năm. Tiếng lành đồn xa. Uy tín được truyền miệng từ chính những vị khách đã mắt thấy tai nghe. Cứ hội chợ sau lại đông hơn hội chợ trước. Những vị khách cũ lại dắt theo những vị khách mới. Những doanh nghiệp mua bán phụ kiện từ Đài Loan, Trung Quốc, Singapore, Pakistan cũng đem sản phẩm sang tham gia hội chợ. Với họ, VIFA EXPO đã là một trung tâm giao dịch đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ quốc tế.
Ông Đặng Quốc Hùng nhớ lại:
– Chúng tôi hiểu mong muốn lớn nhất của doanh nghiệp là tìm kiếm khách hàng. Vì vậy, VIFA EXPO xác định đối tượng khách của hội chợ chính là những khách hàng tiềm năng của doanh nghiệp. Khách tham quan phần đông là những người được mời, hoặc phải đăng ký trước để tránh tình trạng đông đúc mà không hiệu quả. Về phía khách tham quan, chúng tôi hiểu mong muốn của họ là trải nghiệm càng nhiều mặt hàng, làm việc với càng nhiều doanh nghiệp càng tốt. Vì vậy, VIFA EXPO luôn nỗ lực tối ưu số lượng doanh nghiệp, đa dạng mặt hàng tham gia để mang đến trải nghiệm tốt nhất cho khách đến tham quan và mua hàng.
Theo ký ức của nhiều người Việt quan tâm đến ngành nội ngoại thất và thủ công mỹ nghệ, những năm đầu diễn ra VIFA EXPO, ngoài những khách có thư mời, người tham quan phải mua vé mới được vào. Ai cũng hiểu đây là hội chợ xuất khẩu, với mục đích tạo điều kiện cho những nhà mua hàng thực sự có nhu cầu đến với Hội chợ tìm kiếm nguồn hàng, không phải một hội chợ mua bán tiêu dùng.
Nếu năm 2019 đánh giá sự tăng trưởng đỉnh điểm của VIFA EXPO, thì năm 2020 biến cố COVID-19 khiến hội chợ chịu chung tình trạng ngưng trệ của mọi hoạt động dịch vụ liên quan đến giao thương. Sau COVID-19 lại đến chiến tranh Nga – Ukraine. Kinh tế thế giới vẫn chưa phục hồi. Hội chợ VIFA EXPO vào tháng 8/2022 là một cuộc trở lại để “cùng mở cửa”, kích hoạt giao thương trong ngành nội thất, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ với khách quốc tế trong một hoàn cảnh hết sức khó khăn. Hội chợ 03/2023, Công ty Liên Minh quyết tâm đưa sức sống của VIFA EXPO thời trước dịch bệnh trở lại bằng một hội chợ quy mô nhằm khôi phục sản xuất của Doanh nghiệp. Đồng thời, Công ty Liên Minh cũng khai sinh VIFA ASEAN – với mong muốn trở thành một nơi kết nối ngành nội thất, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ khu vực Đông Nam Á với khách quốc tế toàn cầu và xây dựng TPHCM trở thành trung tâm Hội chợ đồ nội ngoại thất của khu vực ASEAN.
VIFA EXPO biết ơn lòng tin của doanh nghiệp và khách hàng
Tháng 3/2023, các doanh nghiệp và người quan tâm đến nội thất, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ Việt Nam đã chứng kiến một hội chợ VIFA EXPO 2023 quy mô, sầm uất với đông đảo khách nước ngoài. Nhưng khi tôi nhắc đến khoảnh khắc đầu tiên khi bước chân vào không gian này, Ban tổ chức chợt bồi hồi. Ông Ngô Minh Nhật (Giám đốc triển lãm – Công ty Liên Minh) chia sẻ:
– COVID-19 thay đổi nền kinh tế hoàn toàn, khiến nhiều công ty, nhiều sự kiện thậm chí biến mất khỏi thị trường. Vậy nên chúng tôi hiểu rất rõ, sự trở lại sau dịch bệnh cũng chính là một sự khẳng định về vai trò và sức hút của VIFA EXPO, dù trước đó chúng tôi đã không ngờ rằng…
Buổi tối trước khi hội chợ diễn ra, ông Đặng Quốc Hùng túc trực ở hiện trường đến 22 giờ đêm. Vì sự lo lắng trước hoàn cảnh kinh tế thế giới hiện nay, đến 4h sáng hôm sau, ông đã thức dậy khỏi cơn trằn trọc để … chuẩn bị vào hội chợ. Ông nhớ lại:
– Sáng hôm đó khi bước chân vào hội chợ, thấy những vị khách đầu tiên đã đến khá đông, tôi xúc động đến chảy nước mắt. Chỉ khoảnh khắc đó tôi mới tin là VIFA EXPO đã thực sự trở lại, nỗ lực chuẩn bị của chúng tôi đã có kết quả. Chính nhờ lòng tin của doanh nghiệp và khách hàng, VIFA EXPO đã vượt qua dịch bệnh, vượt qua khủng hoảng kinh tế để bền bỉ với mục tiêu là một hội chợ kết nối, với kỳ vọng cùng phục hồi và phát triển.
Đó là kỳ Hội chợ lần 2 sau dịch bệnh. Để đến tháng 8/2023, đội ngũ Công ty Liên Minh lại thêm một lần mừng rỡ với thành công của VIFA ASEAN. Mặc dù được tổ chức lần đầu, với thời điểm cách VIFA EXPO 2023 chỉ 5 tháng, nhưng VIFA ASEAN 2023 đã thu hút đến 198 Doanh nghiệp, trong đó có 102 doanh nghiệp nước ngoài, chào đón 9,438 khách tham quan. Từ số doanh nghiệp tham gia đến số gian hàng, số tỉnh, thành phố và quốc gia có doanh nghiệp tham gia VIFA ASEAN đều nằm ngoài mong đợi của những nhà tổ chức. Số lượng 3,000 khách nước ngoài đến tham quan hội chợ giữa thời điểm suy thoái kinh tế vượt ngoài mong đợi của Ban tổ chức. Lần đầu tiên mong muốn Hội chợ VIFA ASEAN sẽ biến TP.HCM trở thành trung tâm triển lãm và hội chợ nội thất mỹ nghệ của các doanh nghiệp khắp khu vực Đông Nam Á đã được khởi động và nhận được sự đồng hành của doanh nghiệp nhiều nước.
Cũng tại VIFA ASEAN lần đầu tiên (2023), có đến 63.8% doanh nghiệp đăng ký tham gia Hội chợ VIFA ASEAN lần thứ 2 vào tháng 8/2024.
Quá nhiều mốc thời gian, quá nhiều thông tin và các con số. Thế nhưng, trong câu chuyện của ông Hùng và những nhân viên Công ty Liên Minh, từng con số lẫn ngày tháng đều rành mạch. Ông Hùng nêu tên 10 quốc gia có khách tham quan đông nhất VIFA ASEAN: Trung Quốc, Nhật Bản, USA, Đài Loan, Hàn Quốc, Ấn Độ, Châu Âu, Hồng Kông, UK, Úc. Ông nhắc từng số liệu và quay sang nhân viên phân tích từng ý nghĩa đằng sau các con số …
Với 16 năm, 14 kỳ hội chợ VIFA EXPO, 01 kỳ VIFA ASEAN cùng một số sự kiện khác, Công ty Liên Minh chứng kiến, nếm trải và sẻ chia cùng những thăng trầm của ngành nội thất, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ Việt Nam. Nhưng, với chừng đó năm trời, khi đã bước những bước rất xa so với ngày đầu thì điều họ nói hôm nay cũng giống với lời kể về những ngày sáng lập vào gần 2 thập niên trước: “Mục tiêu của hội chợ VIFA là giúp doanh nghiệp đến gần nhất với khách hàng quốc tế. Và sức mạnh lớn nhất của VIFA chính là niềm tin và sự ủng hộ của doanh nghiệp, của khách hàng.”
- Xem thêm: Cơ hội xúc tiến thương mại cho doanh nghiệp ngành gỗ tại VIFA EXPO 2024 và VIFA ASEAN 2024
Vào tháng 2/2024, Hội chợ VIFA EXPO lần thứ 15 sẽ được tổ chức từ ngày 26 – 29/02/2024 tại Trung tâm Triển lãm SKY EXPO VIỆT NAM, Công viên Phần mềm Quang Trung, Quận 12, TP.HCM. VIFA EXPO 2024 sẽ quy tụ 600 doanh nghiệp với hơn 2,000 gian hàng, trên tổng diện tích 36,000m2, bao gồm số lượng lớn các nhà sản xuất, các nhà cung cấp uy tín từ Việt Nam và các nước. VIFA EXPO 2024 sẽ trưng bày các sản phẩm với chất lượng xuất khẩu, đa dạng từ nội ngoại thất, trang trí, thủ công mỹ nghệ và dịch vụ phục vụ ngành chế biến gỗ. Ngoài hoạt động của gian hàng, tại VIFA EXPO sẽ có các chương trình đặc biệt dành cho Khách mua hàng quốc tế như: miễn phí khách sạn cho khách VIP, Hỗ trợ tại sân bay (Airport Support Service), Xe bus miễn phí (Free Shuttle Bus), Tham quan Nhà máy (Factory Visit Tour), Kết nối kinh doanh (Business Matching), các Hội thảo chuyên ngành (Industrial Seminars) và đặc biệt là ưu đãi từ các Khách sạn chính thức (Official Hotels) với mức giảm từ 20 – 50% giá phòng khi đặt qua trang web VIFA EXPO.
Cho đến hết tháng 12/2023, Ban Tổ Chức đã nhận được đăng ký tham quan của 3.000 khách. Đây là minh chứng sinh động về hiệu quả và uy tín của VIFA EXPO đối với sự phát triển của doanh nghiệp ngành nội thất Việt Nam. Mặc dù Công ty Liên Minh hiện nay đang chịu áp lực từ một đơn vị khác cạnh tranh không lành mạnh.
- Xem thêm thông tin về hội chợ tại: www.vifafair.com.
