Trong số các tác giả nữ vẽ tranh hiện thực tại Mỹ, Alyssa Monks được chú ý bởi những bức tranh chân dung lạ thường, với nhân vật được họa sĩ nhìn qua một lăng kính bằng nước trông thật kỳ ảo, ngoạn mục, nửa hư nửa thực.
Sinh năm 1977 ở Ridgewood, bang New Jersey, Alyssa Monks đã làm quen với chất liệu sơn dầu khi còn là một cô bé học mẫu giáo. Sau đó cô học và tốt nghiệp chuyên ngành mỹ thuật tại Đại học Boston năm 1999, cùng thời gian này cô sang Ý nghiên cứu về hội họa tại Học viện nghệ thuật Lorenzo de’Medici ở Florence rồi tiếp tục lấy bằng cao học tại Trường Đại học Mỹ thuật New York năm 2001. Bên cạnh hoạt động sáng tác, từ năm 2006 Alyssa Monks trở thành giảng viên thỉnh giảng tại nhiều trường đại học mỹ thuật khắp nước Mỹ, đặc biệt là giảng về môn vẽ da thịt (flesh painting), sở trường của cô.
“Dùng các bộ lọc như kính, chất dẻo trong suốt, nước và hơi nước, tôi bóp méo hình ảnh nhân vật trong những không gian được vẽ không sâu. Nhờ các bộ lọc ấy, tôi có được những khoảng rộng lớn của màu sắc với những hòn đảo được sắp xếp trừu tượng trên các bề mặt sinh động của nhân vật…”, Alyssa Monks nói về thủ pháp nghệ thuật của cô. Nữ họa sĩ thường chỉ vẽ các nhân vật nữ, đầu tiên là chính bản thân cô rồi đến các thành viên nữ trong gia đình cô và những bạn gái thân thiết nhất như cô thổ lộ: “Tôi không bao giờ vẽ với người mẫu mà tôi không quen biết hay không có liên hệ gì với họ. Khi tôi vẽ một ai đó, tôi làm một cuộc trò chuyện với người ấy”. Và để vẽ nhân vật một cách chính xác, Alyssa Monks phải dùng đến ảnh chụp, song theo cô thì: “Tôi vẽ trực tiếp từ ảnh chụp, nhưng với rất nhiều biến đổi, ảnh chỉ là một cách tham khảo. Không có cách nào khác để tạo được sự chính xác ngoại trừ một bức ảnh chụp (nhân vật). Tuy nhiên tôi không hứng thú gì với chuyện ấy và cũng chưa bao giờ là một người vẽ thực kiểu chụp ảnh (photo-realist). Thách thức đối người họa sĩ là tính toán để vẽ từ một bức ảnh và những tìm kiếm từ bức ảnh đó”. Và cũng theo cô: “Khi bắt đầu vẽ thân thể con người, tôi bị ám ảnh bởi nó và cần phải tạo càng nhiều chất hiện thực nếu có thể được. Tôi đang nghiên cứu sự khả thi và tiềm năng mà hội họa tượng trưng và trừu tượng gặp gỡ nhau – nếu như cả hai tồn tại cùng lúc”.
Alyssa Monks đã triển lãm cá nhân nhiều lần tại Mỹ cũng như ở nhiều nước khác và phòng tranh của cô luôn thu hút đông đảo khách tham dự, mới đây là triển lãm tại Bảo tàng Kunst ở Ahlen (Đức) và tại Bảo tàng mỹ thuật quốc gia ở New York. Tranh cô có trong nhiều sưu tập công cộng cũng như tư nhân. Alyssa Monks đã ba lần được trao giải hội họa của Quỹ nghệ thuật Elizabeth Greenshields, và là ủy viên Hội đồng quản trị Bảo tàng mỹ thuật quốc gia ở New York. Cô hiện sống và sáng tác tại Brooklyn, New York.
- Lê Bản
