Thị trưởng thành phố Tokyo, bà Yuriko Koike, đang hối thúc Quốc hội nước này thông qua bộ luật mới nghiêm cấm việc hút thuốc lá nơi công cộng, nhằm biến Tokyo thành một đô thị sạch xanh không khói thuốc trước ngày khai mạc Thế vận hội Mùa hè 2020. Hiện Tokyo đang có nguy cơ trở thành một trong những thành phố ô nhiễm và kém trong lành nhất đăng cai Olympic trong những năm gần đây. Tuy nhiên, nỗ lực của bà gặp nhiều trắc trở vì ngay mùa xuân vừa rồi, dự luật cấm hút thuốc lá này đã bị bác bởi rất nhiều chính trị gia Nhật, đa phần thuộc đảng cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe. Đề nghị này cũng vấp phải sự phản đối từ các chủ nhà hàng và hẳn nhiên là từ công ty thuốc lá quốc doanh Japan Tobacco, có 1/3 tài sản thuộc sở hữu của chính phủ và chi trả mức lợi tức cổ đông khổng lồ lên đến 700 triệu USD cho nhà nước (năm 2015). Dù thống kê cho thấy hàng nghìn người Nhật tử vong mỗi năm do hít phải khói thuốc thụ động, nhưng Bộ Y tế nước này vẫn từ chối bản dự luật nói trên. Kiên quyết bảo vệ dự luật, Koike chia sẻ với nhật báo Nikkei Shimbun rằng bà và nhiều nhà làm luật khác vẫn tiếp tục theo đuổi đến cùng, ngoài ra sẽ đưa dự luật cấm hút thuốc trong nhà trong đợt bỏ phiếu vào mùa thu tới. Theo đó, cả hai dự luật ấy sẽ xử phạt những ai hút thuốc tại nơi công cộng và trong nhà riêng hoặc xe hơi có trẻ em đi cùng.
Theo nữ thị trưởng thành phố Tokyo, tuy Nhật Bản đang phản ứng rất chậm chạp trước xu hướng sức khỏe của thế giới nhưng đảng và các đồng minh của bà sẽ tiếp tục đấu tranh cho sứ mệnh của mình với tư cách là một trong những thành phố đăng cai sự kiện thể thao quốc tế lớn nhất hành tinh. Từ năm 2003, Nhật Bản đã thông qua bộ luật khuyến khích các nhà hàng và nơi công cộng phân chia khu vực hút thuốc lá và không hút thuốc nhưng việc không chấp hành không bị xử phạt. Hiện Tokyo cũng đang chịu nhiều áp lực từ quốc tế về việc cấm hút thuốc nơi công cộng vào năm 2020, các tổ chức bao gồm Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đều xếp Nhật vào nhóm chót các quốc gia không nghiêm ngặt tuân thủ các điều luật cấm hút thuốc. WHO đã hợp tác chặt chẽ với IOC trong các kỳ thế vận hội vừa qua. Cả Rio de Janeiro và các nước chủ nhà tổ chức Olympic gần đây bao gồm Mỹ, Úc và Anh đều cấm hút thuốc lá tại nơi công cộng. Cách đây 50 năm, khoảng một nửa dân số Nhật hút thuốc, so với con số 18% hiện tại. Nhưng luật hút thuốc lá khác biệt tại mỗi thành phố và việc áp chế là rất lỏng lẻo.
- Lâm Kiên theo Reuters