Tính đến thời điểm hiện tại đã có 26 ngân hàng thương mại (NHTM) công bố báo cáo tài chính quý III-2018, ghi nhận tổng lợi nhuận trước thuế đạt hơn 67.000 tỉ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ, trong đó 16/26 nhà băng tăng trưởng trên 41%. Chỉ có ba ngân hàng có lợi nhuận sụt giảm so với cùng kỳ là LienVietPostBank, Saigonbank và Maritime Bank.
Cụ thể hơn, 15 NHTM có lợi nhuận trên mức 1.000 tỉ đồng trong chín tháng đầu năm nay. Bức tranh xếp hạng lợi nhuận cũng đang dần lộ diện với nhiều bất ngờ so với mọi năm khi có sự xáo trộn ở Top 5 lợi nhuận. Vietcombank dẫn đầu cách biệt với con số lợi nhuận trước thuế hơn 11.600 tỉ đồng, bỏ xa vị trí thứ hai là Techcombank (7.774 tỉ đồng).
Với kết quả này, sẽ không nói quá khi chắc chắn rằng Vietcombank sẽ là quán quân lợi nhuận năm nay. Trong nhiều năm liền, việc ba “ông lớn” NHTM cổ phần gốc quốc doanh nắm giữ vị trí đầu bảng gần như là nghiễm nhiên, thế nhưng năm 2018 có thể sẽ là năm đầu tiên đánh dấu bước ngoặt thay đổi điều này khi Techcombank lần lượt đánh bật BIDV sau hai quý đầu năm 2018 và giờ là VietinBank sau quý III.
Tuy nhiên, vị trí số hai của Techcombank vẫn khá mong manh do khoảng cách lợi nhuận so với Vietinbank và BIDV không quá lớn (hai nhà băng này đang có lợi nhuận lần lượt là hơn 7.500 tỉ và 7.200 tỉ đồng). Có thể vị trí thứ hai sẽ khác nếu quý IV tình hình kinh doanh và xử lý nợ xấu của Vietinbank và BIDV có chuyển biến tốt, nhất là khi BIDV tăng thêm được vốn qua phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho KEB Hana.
VPBank đang có phần đi chậm lại khi chỉ tăng trưởng gần 9% trong chín tháng đầu năm, đạt lợi nhuận trước thuế hơn 6.100 tỉ đồng. Tỷ lệ đóng góp của “gà đẻ trứng vàng” Fe Credit ngày càng ít hơn, từ mức 50% giờ chỉ khoảng 35 – 40%. MB vốn bị VPBank và Techcombank bỏ lại khá xa trong năm 2017 bất ngờ tăng trưởng tới hơn 50% trong ba quý đầu năm nay, đạt lãi trước thuế hơn 6.000 tỉ đồng, sát với VPBank. Việc MB đẩy mạnh hoạt động trong tín dụng tiêu dùng, liên kết bảo hiểm đang cho thấy họ có thể sẽ có những bứt phá mạnh hơn trong thời gian tới.
Bốn cái tên mới góp mặt trong câu lạc bộ nghìn tỉ lợi nhuận là OCB, VIB, Eximbank, TPBank. Cả bốn ngân hàng này đều có tăng trưởng hơn hai lần so với cùng kỳ, đạt lần lượt 133%, 176%, 149%, 100%. Nếu như Eximbank là nhờ nguồn thu đột biến từ thoái vốn khỏi Sacombank thì sự bứt phá của ba ngân hàng còn lại chủ yếu đến từ tín dụng, đặc biệt là nhờ định hướng tập trung vào mảng ngân hàng bán lẻ mang tới khả năng sinh lời cao hơn. Ngoài ra, hoạt động dịch vụ cũng có sự tăng trưởng cao, lãi từ dịch vụ của TPBank tăng tới 249%, VIB tăng 112% và OCB tăng 48%.
Lợi nhuận của 26 ngân hàng chín tháng đầu năm đã hoàn thành được 77% kế hoạch cả năm 2018. Trong đó, 21/26 ngân hàng đã hoàn thành được hơn 70%. Những ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, Techcombank đã hoàn thành gần 90% kế hoạch chỉ trong chín tháng. Việc vượt kế hoạch cả năm là hoàn toàn có thể xảy ra ở ba ngân hàng này khi quý IV thường là quý bứt phá mạnh mẽ nhất do nhu cầu vốn tăng mạnh.
Lãnh đạo Vietcombank trong một sự kiện còn cho biết lợi nhuận ngân hàng này sẽ vượt chỉ tiêu 13.000 tỉ đồng được thông qua ở đại hội cổ đông, thậm chí vượt 15.000 tỉ đồng. VietinBank không công bố chính thức mục tiêu tăng trưởng năm nay nhưng báo cáo thường niên có hé lộ kế hoạch lợi nhuận 10.800 tỉ đồng năm 2018, như vậy cũng đã hoàn thành 70% kế hoạch sau chín tháng.
Đáng chú ý có những ngân hàng đã vượt kế hoạch năm, chủ yếu là những ngân hàng nhỏ như VietCapitalBank đạt lãi trước thuế 139 tỉ đồng, hoàn thành 179% kế hoạch; Maritime Bank đạt 290 tỉ đồng, hoàn thành 149%; VietBank 302 tỉ đồng, hoàn thành 101%; NamABank đạt 471 tỉ đồng, hoàn thành 147%. Trong số này, NamABank thậm chí hoàn thành kế hoạch từ quý II.
Bên cạnh đó, một số ngân hàng như SeABank, NCB, VietABank lại chưa đạt được nửa kế hoạch năm. SeABank mới chỉ đạt được 408 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế sau chín tháng, trong khi kế hoạch cả năm lên tới 829 tỉ đồng. NCB chỉ hoàn thành được 46% kế hoạch khi ghi nhận mức lãi 17 tỉ đồng trong chín tháng đầu năm. VietABank đặt mục tiêu 312 tỉ đồng lợi nhuận cả năm nhưng cũng chỉ mới hoàn thành được 44% sau chín tháng.