Tuần qua tôi chờ đợi món quà sách của một người bạn cũ lâu lắm chưa gặp (Nguyễn Hữu Vinh, Stuttgart). Chưa biết sách gì. Tập thơ “Rồi cũng Trăng về” của nhà thơ nữ My Thục, ở Duy Xuyên, Quảng Nam, rồi cũng đã tới. Tập thơ được trình bày và in rất mỹ thuật, nhẹ nhàng và thanh tao, với những dòng chữ viết tay của tác giả rất nghệ thuật ở bìa sách. Nhưng điều quan trọng hơn cả là nó gây ấn tượng rất mạnh mẽ, về chất thơ cũng như về hình ảnh và ý tưởng được diễn tả tinh tế trong đó. Từ lâu tôi chưa được những vần thơ trữ tình truyền cảm như thế. Nữ tác giả đã trang điểm cho tình yêu nhiều mộng mị, nhiều cánh bay và giấc mơ, nâng cao “xung lực” để nó trở thành bất tử. Yêu đến “tan xác” với người yêu, đến khi nằm “dưới ba thước đất” với anh, yêu đến khi trở thành cát bụi trong vũ trụ với anh thì quả là tình yêu bất tử. Chẳng phái các nguyên tử cũng “yêu nhau” đó sao? Chúng yêu nhau như từ kiếp trước, tìm đến nhau với sự đồng cảm để kết thành những thực thể mới. Hóa học, từ này được hiểu ở phương Tây, cũng là yêu. Và cũng nhờ “tình yêu” đó mới có con người và vũ trụ. Hölderlin gặp nàng Diotima mới chợt hiểu rằng, ô, họ đã yêu nhau từ kiếp trước, và trong chốc lát ông đã sống lại như cành cây khô ngỡ chết lại đâm chồi.
Tình yêu của nhà thơ luôn luôn là “giông bão và thôi thúc”, hiền hòa nhưng lại thấm sâu vào từng thớ thịt của tâm hồn. Tình yêu của My Thục thanh cao, dung dị nhưng sâu thẳm. Nó luôn luôn được tái tạo bằng những hình ảnh mới sống động. Một tập thơ của những vần thơ đẹp của trái tim, thì thầm mà cao vút, đọc luôn luôn thấy mới và truyền cảm hứng. Nó có không gian lớn và nhiều cung điệu và hương vị. Riêng bài Cố quận, những câu đầu tình cờ có cùng ý tưởng với bài Nắng lên của tôi.
Thơ của cô phá cách, nhưng vẫn rất thơ theo nghĩa Dichtung của Đức. Thơ có nhiều cách “dệt”, My Thục có cách dệt riêng của mình, cũng như tình yêu của cô không ngừng được tái tạo bằng những sợi chỉ cảm xúc mới. Thơ My Thục đã “ném những tia sáng yêu thương xuống những vùng sâu của trái tim” như Schiller nói. Thung lũng tình yêu cũng còn nhiều ẩm ướt, nhưng không thiếu những ngày nắng đẹp, giống như một vùng sinh thái. Cô đã giúp những người yêu có thêm một không gian, một ngôn ngữ mà họ không diễn tả được – và hơn thế nữa. Sau Xuân Diệu, My Thục sẽ tạo ra một thể thơ yêu mới chăng?
Xin có vài lời giới thiệu ngắn trong khuôn khổ thời gian, và vài bài thơ của tác giả trong tập thơ:
Bão anh
trong đêm
nghe tin bão tới
mắt bão xoay tròn
như anh vừa lao đến em
vừa loay hoay liếc gái
hihi
người ta trông bão chuyển hướng
em thì mong anh đừng chệch lối bao giờ
người ta sợ gãy đổ
còn em,
yêu dấu ơi
em sẵn sàng hoang tàn thành quách
trong cơn bão tình anh…
Chờ xuân
anh hỏi quê nhà vào xuân chưa
én có vế chao lượn đồng xưa?
em vui áo mới như năm cũ
hay nhớ anh lòng hoài giăng mưa?
anh ạ quê mình xuân đã sang
hàng cây tạm biệt những khô vàng
chổi non bẽn lẽn trong nắng sớm
ngơ ngác nhìn ngàn mây lang thang
và lòng em nhớ anh nhiều lắm
đất trời xuân nhưng ta vắng nhau anh
chưa về tình xuân chưa biếc
mùa em còn rưng rưng nguyên màu…
anh bảo quê người vẫn tuyết rơi
phố người trắng mãi nỗi không vui
những ngày xưa cũ không về nữa
chùng lòng, anh khẽ gọi… quê ơi…
anh nhặt bên đường chiếc lá bay
nghe lòng vừa chạm sợi heo may
hồn anh mùa cũ sầu xa xứ
xuân vẫn mơ hồ xa như mây…
Chiếc áo
em là chiếc áo cũ càng rồi
đâu dám khoác lên đời anh thêm nữa
nhưng thương nỗi chiếc áo kia vẫn thơm mùi
đôi lứa
vẫn lụa mềm như thuở biết yêu anh
áo em dịu dàng thơ dại mong manh
mà hạnh phúc xưa hồng lên từng thớ vải
chiếc áo em từng hân hoan mê mải
yêu thiết tha phủ ấm trái tim người
tháng năm trôi chiếc áo đã cũ rồi
cũ rích rích anh có nên đừng mặc nữa?
đời sẽ úa màu mà lòng anh cần tươi mãi
nuôi khát khao mê đắm cõi người
ôi phải chi em chiếc áo cuối cùng
được ôm anh yên nằm sâu ba thước đất
được mục ruỗng được cùng anh tan nát
cùng đi vê’ nơi chẳng phải nhân gian
anh ơi,
đành áo em… từng sợi vải lỡ làng…
Đợi em về
em sẽ vê’ nơi ấy
quyết cưới anh làm chồng
làm đôi chim liền cánh
giữa đất trời mênh mông
anh của em tài giỏi lại
hiền khô dễ thương
dẫu trèo đèo lội
suối ngại gì không tơ vương
mình bên nhau sớm tối
cùng đọc sách, đi câu
dong thuyền trên sông nhỏ
(gió hôn sóng ngọt ngào)
Cố quận
nắng đã lên kìa anh
mùa rộn ràng biết mấy
lá xôn xao đến vậy
mà em lại một mình!
tiếng chim kêu đầu cành
hình như vườn đẩy gió
nụ hoa còn đang nở
(cho em còn yêu anh)
mặc vồ vàn nổi trôi
của mây trời bốn phía
buổi chiều với em, ngồi
gửi thương về hướng gió
dẫu tình còn khốn khó
dẫu đời còn tha phương
em vẫn em cố quận
cho anh hoài hoài hương…
Gió…
là gió, là gió, ta cô độc
bơ vơ muôn ngày, tháng, nắng, mưa,…
một hôm hơ hải đời lang bạt
nhớ quá ngày xưa, mơ lối xưa
vội vã ta về nơi quán cũ
tìm người năm cũ có còn không
chỉ thấy buồn thiu bàn ghế đổ
thổi qua – mà hiu hắt nỗi lòng
tìm nhau thử vể nơi mộ địa
hồn biết đâu còn nhớ gió xưa
tuyệt mù dấu tích qua dâu bể
hương khói còn đau nỗi phập phù
15.11. 2021
