Một tin tức gây bất ngờ vừa làm đảo lộn bảng xếp hạng giới siêu giàu: vị trí người giàu nhất thế giới không còn thuộc về Elon Musk sau hơn 300 ngày nắm giữ. Cái tên thay thế lại không phải một gương mặt trẻ trung hay một startup công nghệ mới nổi, mà là một doanh nhân đã bước sang tuổi 81. Cú xoay chuyển này diễn ra chỉ trong một ngày, khi cổ phiếu Oracle bất ngờ tăng vọt, đưa Larry Ellison – đồng sáng lập tập đoàn phần mềm – lên ngôi vương tài sản toàn cầu. Ai cũng tò mò: điều gì đã khiến một “lão tướng” tưởng chừng lùi xa ánh đèn sân khấu bỗng trở thành tâm điểm của cả thế giới tài chính?
Tôi vẫn nhớ có lần nghe một người bạn thốt lên: “Ở tuổi 80, ước mơ lớn nhất của tôi chắc chỉ là đi ngủ sớm và dậy được khỏe mạnh vào buổi sáng”. Ấy vậy mà ở một góc khác của thế giới, một cụ ông 81 tuổi vừa tỉnh dậy và thấy mình trở thành người giàu nhất hành tinh. Larry Ellison – nhà sáng lập Oracle – đã vượt qua Elon Musk, nhân vật nhiều năm nay gần như gắn liền với mọi cuộc trò chuyện về sự giàu có, công nghệ và tham vọng vượt không gian. Tin này không chỉ gây sốc vì những con số, mà còn bởi cảm giác “ai ngờ”. Ai lại nghĩ rằng ngôi vị số 1 vốn gắn với hình ảnh của những người đàn ông trung niên ngạo nghễ, nay lại rơi vào tay một cụ già tóc bạc, đã rời ghế CEO cả chục năm?
Oracle – cái tên vốn gắn với cơ sở dữ liệu, phần mềm quản trị khô khan – bỗng nhiên trở thành ngôi sao của Phố Wall. Chỉ trong một ngày, cổ phiếu Oracle tăng 41%, mức tăng lịch sử. Và cùng lúc đó, tài sản của Ellison phình thêm hơn 100 tỷ USD, đưa ông từ vị trí số 2 lên ngôi vương. Tôi thử hình dung, chắc ông lão ấy không cần mở app theo dõi tài sản như chúng ta hay vào xem tài khoản ngân hàng. Vì tài sản của Ellison chủ yếu nằm trong chính Oracle – công ty ông sáng lập từ năm 1977. Chỉ cần cổ phiếu nhảy vọt, con số ròng rã hàng chục năm tích lũy bỗng bốc hơi hoặc trồi sụt theo nhịp tim của thị trường. Cái “ghế vàng” giàu nhất thế giới hóa ra mong manh như vậy. Hôm nay ông ngồi, ngày mai có thể lại rơi vào tay người khác. Trò chơi này đâu khác gì một ván cờ, nơi người ta không chỉ cần nước đi thông minh mà còn cả may mắn từ những biến động ngoài tầm kiểm soát.
Musk từng là biểu tượng của sự táo bạo: Tesla, SpaceX, tham vọng đưa người lên sao Hỏa, rồi mạng xã hội X. Hơn 300 ngày qua, ông giữ vững danh hiệu người giàu nhất, đôi khi bằng những bước nhảy bất ngờ của cổ phiếu Tesla. Thế nhưng, lần này Musk phải lùi lại – không phải vì thất bại, mà đơn giản vì một người khác vừa tiến lên nhanh hơn. Có chút gì đó chua chát trong sự so sánh này. Người đàn ông 54 tuổi luôn điên cuồng lao về phía trước, ngủ trong nhà máy, cắm trại ở bãi phóng tàu vũ trụ… lại để thua một cụ già tóc bạc, người từng bỏ học đại học, lặng lẽ gắn bó cả đời với một công ty duy nhất. Câu chuyện này giống như một cú nhắc khẽ: thế giới không chỉ thuộc về những kẻ trẻ trung ồn ào, mà đôi khi lại mở đường cho những người già đã quen đi chậm, nhưng chắc.
Ellison không chỉ nổi tiếng với công ty, mà còn với những chiếc du thuyền xa hoa, đảo tư nhân và phong cách sống “ông trùm”. Ông nắm giữ tới 40% cổ phần Oracle – một sự trung thành hiếm hoi trong giới công nghệ, nơi nhiều nhà sáng lập sớm bán đi để khởi nghiệp khác. Nhưng tôi vẫn tự hỏi: ở tuổi 81, cảm giác trở thành người giàu nhất thế giới còn có ý nghĩa gì? Có đem lại niềm vui thực sự, hay chỉ là một danh hiệu lạnh lùng? Tiền bạc có thể đo bằng tỷ đô, nhưng tuổi thọ và bình an thì không. Người giàu nhất thế giới, suy cho cùng, cũng chỉ có 24 giờ một ngày, cũng già đi, bệnh tật, cũng có những phút ngồi lặng trước hoàng hôn. Câu hỏi ấy làm tôi nhớ tới những cụ ông, cụ bà quanh mình. Người chỉ ước có sức khỏe để đi chợ, người chỉ mong con cháu sum vầy. Còn Ellison, ông cụ 81 tuổi ấy, đang đứng trên đỉnh kim tự tháp tài sản, nhưng phía sau lưng có lẽ chẳng còn nhiều bậc thang để leo.
Oracle trở thành hiện tượng vì sóng lớn của AI. Doanh thu từ mảng điện toán đám mây dự kiến tăng gần gấp 10 trong vài năm tới. Người ta ví von Oracle như “ông già bỗng trẻ lại”, khi nhờ AI mà một công ty từng bị xem là lỗi thời nay trỗi dậy mạnh mẽ. Có lẽ, ở một tầng nghĩa khác, câu chuyện Ellison không chỉ là về tiền, mà còn là về sự kiên nhẫn. Ông đã kiên trì đi cùng một con đường hàng chục năm. Khi cả thế giới mải chạy theo hào quang mới, ông vẫn bám trụ vào cái lõi tưởng chừng nhàm chán: dữ liệu và cơ sở hạ tầng. Đến một ngày, thời thế đổi thay, công nghệ mới bùng nổ – và công ty của ông lại trở thành tâm điểm.
Tôi ngồi viết những dòng này và tự hỏi: liệu hôm nay ông già ấy có ngủ ngon hơn không, sau cú nhảy 101 tỷ đô? Hay ngược lại, ông sẽ mất ngủ vì thấy quá nhiều ánh mắt đổ dồn vào mình? Đỉnh cao của thế giới tài chính đôi khi không khác gì vực sâu: chỉ một biến động cổ phiếu, bạn có thể mất đi hàng chục tỷ. Giàu nhất thế giới hay không, hóa ra cũng chỉ là một nhãn dán tạm thời. Và rồi, chúng ta – những người ngồi sau màn hình, đọc tin tức với chút tò mò – nhận về một bài học giản dị: sự giàu có không chỉ là tài sản, mà còn là khả năng đi cùng một con đường, bền bỉ, dẫu biết rằng vinh quang hay thất bại đều có thể ghé ngang bất cứ lúc nào. Cảm ơn ông, Larry Ellison, vì một cú nhắc nhở. Và cảm ơn cả Elon Musk – vì đã chứng minh rằng thế giới luôn cần những kẻ mơ điên cuồng. Phần còn lại, có lẽ, là bài học dành cho mỗi chúng ta: ở tuổi nào, sống ra sao, đâu mới là “giàu có” thật sự?
