Hiệp định thương mại Mỹ – Trung, bước tiến mới trong quan hệ hai nước

Chỉ một thời gian ngắn sau chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Mỹ, Washington và Bắc Kinh đã ký một hiệp định thương mại quan trọng gồm 10 điểm nhằm cải tiến mối quan hệ kinh tế giữa hai nước trong nhiệm kỳ mới của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump. Theo nội dung hiệp định, Trung Quốc sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thịt bò từ Mỹ, cho phép các chuyến tàu Mỹ vận chuyển khí tự nhiên hóa lỏng vào các cảng của họ; đổi lại, thịt gà đã chế biến của Trung Quốc được xuất sang Mỹ và các ngân hàng Trung Quốc được tham gia vào thị trường Mỹ. Phát biểu về sự kiện quan trọng này, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho rằng hiệp định sẽ giảm khoản xuất siêu của Trung Quốc với Mỹ vào cuối năm nay. Cái lợi lớn nhất của phía Mỹ trong hiệp định này là các công ty dịch vụ tài chính và nhà xuất khẩu thịt bò Mỹ sẽ tiếp cận được nhiều hơn vào giới trung lưu ở Trung Hoa lục địa.

Theo nhiều nhà bình luận quốc tế, hiệp định thương mại Mỹ – Trung là dấu hiệu cho thấy Tổng thống Donald Trump đang theo một đường lối ít đối đầu hơn với Bắc Kinh so với những gì ông đã hứa hẹn với cử tri Mỹ trong thời gian vận động tranh cử vào năm 2016. Còn nhớ ông Trump đã gọi Trung Quốc là “kẻ thao túng tiền tệ” và dọa áp đặt thuế thương mại lên hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ, song động thái mới này cho thấy lập trường của tổng thống Mỹ đã mềm dẻo hơn. Ông ta cũng toan tính liên kết cuộc thảo luận về thương mại giữa hai nước với tham vọng hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, thúc giục Bắc Kinh tăng cường áp lực đối với Bình Nhưỡng. Nhưng hành động này của phía Mỹ đã không nhận được sự ủng hộ từ Trung Quốc. Ngay sau khi hiệp định thương mại Mỹ – Trung được công bố, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trung Quốc Chu Quang Diệu cho rằng không nên chính trị hóa các vấn đề kinh tế. Ông tuyên bố với giới báo chí: “Trong mối quan hệ giữa vấn đề hạt nhân của Triều Tiên và các cuộc thương thảo thuộc “kế hoạch kinh tế 100 ngày” của chúng tôi, phái đoàn chúng tôi tập trung mọi nỗ lực của họ vào các vấn đề kinh tế”. Tuy nhiên, Trung Quốc chẳng bao giờ cho một cái gì mà không lấy lại cái gì khác. Trước tiên, từ hiệp định này, họ cải thiện được hình ảnh của họ trong thương mại toàn cầu. Mặt khác, trong một tuyên bố gần đây, chính quyền Donald Trump công nhận tầm quan trọng của sáng kiến Một Vành đai và Một Con đường do Trung Quốc đề ra và hứa sẽ cử đại diện tham dự cuộc họp thượng đỉnh do Trung Quốc tổ chức. Với sáng kiến này, ông Tập Cận Bình muốn tham gia tái thiết nhiều hạ tầng cơ sở của khu vực Âu – Á như hải cảng, đường bộ, đường xe lửa và Trung Quốc sẽ ở vào vị trí trung tâm của những dự án này. Các nhà bình luận từ Washington, Tokyo và New Delhi cho rằng một số dự án lớn thuộc sáng kiến trên như đường ống dẫn dầu và khí đốt xuyên qua vùng Trung Á và các cảng ở Pakistan và Sri Lanka có thể phục vụ cả mục tiêu chính trị lẫn thương mại. Thông qua các mạng lưới vận chuyển, vô tuyến viễn thông, các đường ống năng lượng, các trung tâm công nghiệp, Trung Quốc hứa hẹn sẽ hợp nhất trên 60 nước và 60% dân số thế giới. Mục tiêu đó rất lớn lao và sự liên kết thương mại với Mỹ chính là cách tốt nhất để thực hiện nó.

• LHCT tổng hợp