Ba phiên giảm và hai phiên tăng, thoạt nhìn thì có vẻ thị trường chứng khoán có một tuần yên ả với các lần tăng giảm điểm xen kẽ. Nhưng thực tế VN-Index đã có những ngày chao đảo, thậm chí hỗn loạn với mức sụt giảm lên tới 35,54 điểm, trong đó riêng ngày 8-5 đã giảm đến 32,7 điểm và theo đánh giá của Bloomberg, đây là cú giảm điểm tồi tệ nhất trên thị trường trong vòng 13 năm qua. Hàng loạt mã cổ phiếu dầu khí giảm hết biên độ, các nhà đầu tư liên tục đặt bán với khối lượng lớn, từ hàng chục ngàn cho đến hàng trăm ngàn cổ phiếu. Không chỉ vậy, nhiều mã thuộc dạng thanh khoản cao, vốn hóa lớn ở nhiều nhóm ngành khác nhau như FPT, HAG, REE… cũng đồng loạt giảm sàn và đa phần chỉ có dư bán.
Đà lao dốc khủng khiếp của VN-Index ngày 8-5 ấy không phải do những gì có thể phân tích và dự đoán, mà là do tin tức về giàn khoan của Trung Quốc hoạt động trái phép trên Biển Đông. Trước mối đe dọa có thể xảy ra xung đột vũ trang trên biển, tâm lý chung của một bộ phận không nhỏ nhà đầu tư đã bị tác động. Đặc biệt, thông tin tiêu cực ấy lại xuất hiện trong lúc thị trường đang điều chỉnh sau một đợt tăng trưởng nóng kể từ đầu năm. Trong giai đoạn điều chỉnh, tâm lý của nhà đầu tư thường dễ bị tổn thương hơn, nên sẽ có những phản ứng thái quá, nhiều người dễ dàng hoảng loạn, muốn đào thoát khỏi thị trường càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, dù giảm điểm trên diện rộng, khối lượng giao dịch tại hai sàn trong phiên “tồi tệ nhất” ấy lại duy trì ở mức cao, với hơn 146 triệu cổ phiếu khớp lệnh thành công trên HoSE, cao nhất trong hơn một tháng qua, trị giá trên 2.862 tỉ đồng. Và trong khi đa phần nhà đầu tư cá nhân đẩy mạnh bán cổ phiếu giá sàn, thì khối ngoại và khối tự doanh của các công ty chứng khoán liên tục đặt lệnh mua, tập trung chủ yếu vào những mã được đánh giá có chất lượng cơ bản tốt, thị giá từng lên cao qua những đợt tăng điểm đầu năm. Có thể nói, những phiên đỏ sàn những giai đoạn thị trường lâm vào trạng thái thiếu ổn định như hiện thời chính là cơ hội để những người “đi ngược dòng” mua được cổ phiếu tốt với giá rẻ. Mục tiêu của họ, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài và các quỹ đầu tư là nắm giữ cổ phiếu trong dài hạn, nên sự tháo chạy của nhiều nhà đầu tư cá nhân trong ngày 8-5 lại là cơ hội cho họ. Trong phiên ngày 8-5, khối ngoại mua ròng gần 280 tỉ đồng cổ phiếu trên hai sàn, khối tự doanh của các công ty chứng khoán cũng mua ròng gần 222 tỉ đồng.
Phiên hồi phục cuối tuần trước tuy đã giúp cả hai chỉ số chính lấy lại một phần điểm số đã mất sau phiên lao dốc mạnh trước đó, nhưng về tổng thể tình hình vẫn còn khá tiêu cực khi các vùng đáy ngắn hạn đã bị phá vỡ, cho thấy khả năng thị trường vẫn còn điều chỉnh trong thời gian tới. Ngoài ra, việc dòng tiền đa phần chỉ tập trung vào một số cổ phiếu vốn hóa lớn và mang tính chi phối đến điểm số của VN-Index đã cho thấy tâm lý đề phòng rủi ro của các nhà đầu tư.
Với thị trường chứng khoán nước ta, sau khi lao dốc bởi những thông tin mang tính tiêu cực và có tác động bất ngờ, thị trường thường có sự hồi phục nhẹ và tạo một nền giá đi ngang. Giai đoạn đi ngang này có thể kéo dài đủ để các nhà đầu tư bình tĩnh đánh giá lại mức độ tác động của thông tin và tạo nền giá tích lũy cho các cổ phiếu. Tuy nhiên, diễn biến trên thị trường những ngày tới còn phụ thuộc vào tình hình trên Biển Đông có căng thẳng hay không. Còn nếu chỉ dựa vào phân tích kỹ thuật thì thị trường hoàn toàn có thể điều chỉnh về những vùng điểm khá sâu. Những hy vọng về sự khởi sắc của thị trường trong nửa cuối tháng Năm trở nên khá mong manh. Trong sự “mong manh” đó, những toan tính thường chỉ mang tính ngắn hạn, các nhà đầu tư được khuyến nghị tiếp tục thận trọng, chờ những phiên hồi phục để điều chỉnh lại tỷ trọng cổ phiếu trong tài khoản. Giai đoạn khó khăn của thị trường sẽ qua nhanh hơn nếu những yếu tố thuộc về nội tại của nền kinh tế đủ sức áp chế được nỗi sợ hãi do những biến cố thời cuộc. Một khi những chính sách hỗ trợ kinh tế của Chính phủ giúp cho các doanh nghiệp phát triển ổn định, thị trường sẽ bước vào thời kỳ tăng trưởng bền vững.
Phiên giao dịch đầu tuần mới (12-5) lại chứng kiến một cú rơi sâu, khi VN-Index giảm tới 25,41 điểm (-4,68%), dừng lại ở 517,05 điểm. Như vậy, chỉ số VN-Index đã rơi xuống mức thấp nhất trong bốn tháng qua. Theo Bloomberg, mức độ biến động của VN-Index đã tăng lên 30,79 điểm trong phiên này, mức cao nhất kể từ giữa năm 2011. Vẫn giống phiên giao dịch ngày 8-5, các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục ngược dòng để mua vào các cổ phiếu tốt do các nhà đầu tư cá nhân bán ra. Nhờ sự kiên trì của khối ngoại, thanh khoản của thị trường vẫn được duy trì ở mức khác, với 99,261 triệu cổ phiếu được trao tay, trị giá 1.670,63 tỉ đồng.
Thành Huân
