Có những con số mà thoạt nghe, người ta ngỡ chỉ tồn tại trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng. Nửa nghìn tỷ đô la Mỹ – 500 tỷ USD – là một con số như thế. Nhưng vào buổi chiều đầu tháng Mười năm 2025, ở New York, cột mốc tưởng chừng phi lý ấy lại gắn liền với một cái tên đã quá quen thuộc: Elon Musk. Theo bảng xếp hạng tỷ phú theo thời gian thực của Forbes, lúc 4:15 chiều ngày 1/10, tài sản ròng của Musk chạm ngưỡng 500,1 tỷ USD – lần đầu tiên trong lịch sử tài chính nhân loại có một cá nhân đạt được mức này.
Đằng sau con số ấy không chỉ là một bản thành tích cá nhân, mà là bức chân dung của một hệ sinh thái kinh doanh đang vận hành như một cỗ máy khổng lồ: từ xe điện, hàng không vũ trụ cho đến trí tuệ nhân tạo. Và hơn thế, nó cũng phản ánh cách mà thế kỷ 21 đang định hình lại quyền lực toàn cầu: quyền lực của công nghệ, dữ liệu và những giấc mơ không còn giới hạn trong bầu khí quyển.
Tesla – “đứa con” quen thuộc nhất trong ba trụ cột làm nên khối tài sản khổng lồ ấy – đã có một năm 2025 đầy thăng trầm. Cổ phiếu Tesla, sau giai đoạn rơi vào vòng xoáy nghi ngờ, đã bật tăng trở lại hơn 14% khi Musk đưa ra thông điệp: ông sẽ rút khỏi những cuộc phiêu lưu chính trị, rời vai trò cố vấn Nhà Trắng, để toàn tâm toàn ý cho Tesla. Tuyên bố ấy đi kèm hành động: Musk bỏ tiền túi mua thêm khoảng 1 tỷ USD cổ phiếu, như thể gửi tín hiệu cho thị trường rằng ông sẵn sàng đặt cược vào chính mình.
Nhưng sự phục hồi của Tesla không chỉ đến từ niềm tin của Musk. Thị trường đã bắt đầu định giá Tesla như một công ty AI – Robotics hơn là một nhà sản xuất ô tô thuần túy. Hai dự án trụ cột – siêu máy tính Dojo dùng để huấn luyện hệ thống tự lái FSD, và robot hình người Optimus – chính là thứ đưa Tesla vượt ra ngoài phạm vi xe điện. Một chiếc xe có thể trở thành cỗ máy biết học, một con robot có thể thay thế lao động con người – đó là giấc mơ đủ lớn để định giá Tesla cao hơn cả những thương hiệu xe hàng thế kỷ cộng lại.
Song song với Tesla, SpaceX chính là “kho báu” bền vững mà Musk đang sở hữu. Được định giá nội bộ khoảng 400 tỷ USD, SpaceX không chỉ là một công ty phóng tên lửa, mà còn là nền tảng viễn thông toàn cầu thông qua Starlink. Hàng triệu vùng quê, từ châu Phi đến Nam Mỹ, giờ đây kết nối Internet nhờ vệ tinh của Musk. Ở chiều ngược lại, các hợp đồng quốc phòng và NASA đã biến SpaceX thành cái tên không thể thay thế trong hệ sinh thái công nghệ – an ninh Mỹ. Musk nắm giữ 42% cổ phần, nghĩa là mỗi vụ phóng thành công của Falcon 9 hay Starship, không chỉ đưa vệ tinh lên quỹ đạo, mà còn đưa tài sản của Musk bay cao thêm vài tỷ USD.
Điều đáng chú ý, SpaceX giống như một “của để dành” chưa niêm yết. Khác với Tesla – vốn dao động theo từng dòng tweet hay biến động thị trường, SpaceX mang lại sự ổn định dài hạn. Một công ty tư nhân nhưng được định giá cao hơn GDP của nhiều quốc gia, và được đặt trong tay một cá nhân, chính là điều khiến câu chuyện Elon Musk vượt xa giới hạn của một tỷ phú công nghệ.
Cột trụ thứ ba, xAI, mới là quân cờ mới mẻ nhưng có tiềm năng bùng nổ. Thành lập chưa đầy hai năm, xAI đã được thị trường định giá khoảng 75 tỷ USD. Nhưng điều làm xAI khác biệt không chỉ là con số, mà là sự gắn kết chiến lược với nền tảng mạng xã hội X (Twitter cũ). Tại đây, mô hình ngôn ngữ Grok có đặc quyền khai thác dữ liệu thời gian thực từ hàng trăm triệu người dùng. Trong thế giới AI, dữ liệu chính là “nhiên liệu hạt nhân”. Và Musk, bằng cách này, đã sở hữu một mỏ nhiên liệu mà không nhiều đối thủ có thể chạm tới.
Nếu Tesla là đôi chân, SpaceX là đôi cánh, thì xAI chính là bộ não trong tham vọng của Musk. Một doanh nghiệp vừa chớm nở, nhưng mang trên vai kỳ vọng định hình lại toàn bộ cuộc đua AI toàn cầu – nơi những ông lớn như OpenAI, Google DeepMind, Anthropic đang chạy nước rút.
Khi con số 500 tỷ USD hiện ra, nó không chỉ so sánh Musk với phần còn lại của thế giới, mà còn tạo ra khoảng cách rõ rệt. Người đứng sau ông trong bảng xếp hạng – Larry Ellison, nhà sáng lập Oracle – sở hữu khoảng 350,7 tỷ USD. Từng có lúc Ellison vượt lên ngắn ngủi, nhưng Musk nhanh chóng lấy lại thế thượng phong nhờ sự cộng hưởng từ cả ba công ty. Nửa nghìn tỷ không chỉ củng cố vị trí số một, mà còn đẩy những người phía sau vào một khoảng cách dường như bất khả vượt.
Điều đó cũng khơi dậy một câu hỏi đầy hấp dẫn: liệu Elon Musk có thể trở thành trillionaire – người đầu tiên trong lịch sử sở hữu 1 nghìn tỷ USD? Nếu nhìn vào quỹ đạo tăng trưởng của ba lĩnh vực mà Musk kiểm soát – xe điện, chinh phục không gian và trí tuệ nhân tạo – viễn cảnh ấy không còn viển vông. Bởi lẽ mỗi lĩnh vực đều có tiềm năng mở rộng gấp nhiều lần hiện tại: robot có thể thay thế lao động phổ thông, vệ tinh có thể phủ sóng toàn cầu, và AI có thể tái định hình mọi ngành công nghiệp.
Nhưng ẩn sau ánh hào quang tài sản, vẫn là một nhân vật gây chia rẽ. Với người hâm mộ, Musk là kẻ điên dũng cảm dám mơ những giấc mơ lớn. Với người hoài nghi, ông là một tay cờ bạc khổng lồ, nắm trong tay quyền lực ngoài tầm kiểm soát. Cột mốc 500 tỷ USD, theo cách nào đó, cũng phản ánh một nghịch lý: khi sự giàu có cá nhân có thể sánh với ngân khố của cả một quốc gia, thì quyền lực ấy còn thuộc về cá nhân hay đã trở thành một thực thể chính trị mới?
Elon Musk từng nói: “Tôi không xây dựng công ty để kiếm tiền. Tôi xây dựng chúng để thay đổi tương lai.” Câu nói ấy giờ đây vang lên giữa một thế giới đầy biến động, khi tài sản của ông vượt ngưỡng mà nhiều người không thể tưởng tượng.
Con số 500 tỷ USD, suy cho cùng, có lẽ chỉ là một dấu mốc trong hành trình dài hơn – một hành trình mà ranh giới giữa doanh nhân, nhà phát minh, kẻ mơ mộng và chính trị gia ngày càng nhòe đi. Và nếu một ngày nhân loại chứng kiến người đầu tiên chạm tới 1 nghìn tỷ USD, rất có thể đó vẫn sẽ là Musk – người đàn ông luôn tin rằng bầu trời chỉ là điểm khởi đầu.
