CIA dự báo tương lai thế giới đầy biến động
Cứ bốn năm một lần, Hội đồng Tình báo Quốc gia, một bộ phận của cơ quan tình báo Mỹ CIA, lại đưa ra những dự báo về thế giới của ngày mai sẽ ra sao. Theo tài liệu vừa được công bố, chúng ta đang sống trong một thế giới đầy biến động. Trước hết là những thay đổi mạnh mẽ về dân số toàn cầu, sẽ tăng từ 7,5 tỉ người hiện nay lên 8,8 tỉ vào năm 2035 – chủ yếu diễn ra tại châu Á và châu Phi. Dự kiến khoảng 40 thành phố lớn sẽ có số dân trên 10 triệu người vào năm 2035, thay vì 28 thành phố như hiện nay và những nước quản lý tốt giáo dục và lao động sẽ được hưởng lợi từ việc bùng nổ dân số này.
Trong những thập niên tới, kinh tế thế giới sẽ giảm tốc, xu hướng chững lại sẽ kéo dài trong những nền kinh tế phát triển làm tăng bất bình đẳng và nợ công. Cho dù hiện tượng cực nghèo nhìn chung sẽ giảm, nhưng công ăn việc làm vẫn khan hiếm bởi sự phát triển của công nghệ mới. Tình trạng này có thể dẫn tới áp lực gia tăng đối với tầng lớp trung lưu ở phương Tây với thu nhập chững lại và sức mua tiếp tục giảm.
Một thế giới hòa nhập hơn nhưng cũng phân hóa hơn
Sự phát triển viễn thông, giao thông vận tải và internet trong vòng 20 năm qua đã tạo điều kiện cho một thế giới hòa nhập với nhau hơn bao giờ hết.
Ảnh hưởng của quá trình toàn cầu hóa giờ đây có thể cảm nhận được trong mọi lĩnh vực từ kinh tế, sức khỏe, tư tưởng đến chính trị. Một cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra ở châu Á ngay lập tức có thể gây tác động tới thị trường Mỹ. Các luồng tư tưởng có thể lan truyền với tốc độ chưa từng có, nhu cầu hợp tác quốc tế lớn hơn bao giờ hết.
Nhưng sự hội nhập ấy cũng kéo theo sự phát triển của các phong trào tôn giáo tách biệt các cộng đồng. Nghịch lý của sự tiến bộ đó trong những thập niên tới sẽ tạo điều kiện cho hiện tượng các cộng đồng xã hội tự thu mình và sự phát triển của các phong trào chính trị chống đối hợp tác quốc tế.
Về quan hệ quốc tế, theo nghiên cứu của CIA, hệ thống quan hệ quốc tế được sắp đặt sau Thế chiến thứ Hai và do Hoa Kỳ thống lĩnh, sẽ tiếp tục tiến triển theo hướng một thế giới đa cực, trong đó các cường quốc sẽ có xu hướng tạo lập ra các vùng ảnh hưởng cạnh tranh với nhau.
Sức ép về tài nguyên
Tài liệu nghiên cứu dự báo, trên hành tinh ngày càng đông dân thì vấn đề khai thác quá mức nguồn tài nguyên thiên nhiên là những vấn đề thường xuyên.
Ô nhiễm không khí sẽ trở thành nguyên nhân gây tử vong. Đất đai thoái hóa và khan hiếm nước sẽ ngày càng trầm trọng. Hiện tượng khí hậu nóng lên làm tan băng ở Bắc cực và Nam cực do tình trạng làm nước biển dâng cao sẽ gây những hậu quả nghiêm trọng trong tương lai gần, đặc biệt đối với những khu dân cư ven biển. Các biện pháp nhằm ngăn chặn hiện tượng này chỉ có thể có được nhờ các quốc gia hợp tác với nhau. Trong khi đó cuộc cạnh tranh tìm kiếm tài nguyên đang ngày càng khan hiếm lại khiến việc hợp tác trở nên khó khăn.
Gia tăng các cuộc xung đột kiểu mới
Xu hướng xung đột vũ trang có nguy cơ bị đảo lộn. Các cuộc nội chiến và can thiệp từ nước ngoài trong những thập niên tới sẽ còn gia tăng mạnh. Trên phương diện nội bộ, các phong trào xã hội và sắc tộc có thể giành chính quyền ở nhiều nước. Về phương diện đối ngoại sẽ có sự phân rã các liên minh, các cường quốc cạnh tranh nhau mạnh mẽ hơn, đe dọa khủng bố và bất ổn trở nên thường trực với những Nhà nước yếu kém. Giới hạn giữa chiến tranh và hòa bình có xu hướng không rõ ràng khiến cho việc giải quyết các cuộc xung đột khó khăn hơn. Chiến tranh mạng và tự động hóa vũ khí sẽ phát triển mạnh, nhưng việc phổ biến hạt nhân có thể quay trở lại, đồng thời nguy cơ các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt có thể rơi vào tay các tổ chức khủng bố sẽ gia tăng.
- V.Đ theo Le Figaro – Pháp
