Tại Hội nghị an ninh về Ấn Độ Dương tổ chức ở New Delhi cuối tuần qua, cựu quan chức Nhật Bản và là người đứng đầu Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA) – ông Nobuo Tanaka – cho rằng Trung Quốc không chỉ là một phần mối đe dọa vùng Biển Đông mà cả với khu vực Ấn Độ Dương có thể theo một cách khác. Hơn 80% thương mại dầu lửa thế giới đi qua ba điểm nút thắt ở Ấn Độ Dương bao gồm eo biển Hormuz, eo biển Malacca và Bab el-Mandab.
Theo ông, khu vực này là rất quan trọng hiện nay vì kết nối các nguồn năng lượng ở Trung Đông đến châu Á và Nhật Bản. Nhật tỏ ra lo lắng về các dự án, đường bộ, đường sắt và ống dẫn dầu của Trung Quốc đi qua Trung Á và Pakistan, đặc biệt là tại một cảng nước sâu gần Karachi (Pakistan), khu vực cửa ngõ chiền lực vào Vinh Ba Tư. Ông Tanaka nói Trung Quốc đang cố gắng phát triển tuyến chiến lược Một vòng đai – Một con đường và họ đang mở rộng quyền lực ở khu vực này.
Trong khi đó, cũng tại diễn đàn này, ông Dhruva Jaishankar, một học giả nghiên cứu chính sách đối ngoại tại Viện Brookings ở Ấn Độ nói việc Trung Quốc có thể quân sự hóa khu vực này là rất đáng lo ngại. Ông nói: “Ấn Độ Dương đang chứng kiến một mức độ cạnh tranh mà tôi nghĩ rằng 10 năm trước chúng ta không thể dự báo được điều này. Chúng ta đã nhìn thấy đầu tư của Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Singapore và Ấn Độ trên tất cả các khu vực ven Ấn Độ Dương từ Iran đến Djibuti, từ miền Đông châu Phi đến Nam và Đông Á”. Theo ông, tất cả các nước liên quan đều phải có trách nhiệm bảo vệ sự bình yên của vùng biển quốc tế này.
Báo chí Australia cuối tuần qua cũng đã đưa tin nước này cùng với Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ đang theo dõi chặt chẽ sự phát triển cơ sở hạ tầng của Trung Quốc trên vành đai Ấn Độ Dương trong bối cảnh đáng lo ngại ngày một gia tăng về khả năng quân sự hóa trên các tuyến đường biển vận chuyển dầu quan trọng của thế giới.
- Hoàng Đàm