Các nền tảng mạng xã hội đang tạo cơ hội để người dùng thoải mái hơn khi chia sẻ vì những lý do như tính xác thực và bảo vệ sức khỏe tâm thần.
Việc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội đang trải qua một sự chuyển đổi. Khi người tiêu dùng ngày càng thể hiện sự hoài nghi đối với tính không xác thực được nhận thấy trên các nguồn cung cấp thông tin của họ, nhiều không gian cá nhân hơn đang xuất hiện nhằm thúc đẩy sự kết nối thực sự thay thế cho lượt thích và số lượng người theo dõi.
Nhiều nghiên cứu trong những năm gần đây đã nhấn mạnh tác động của phương tiện truyền thông xã hội đối với sức khỏe tâm thần.
Trong một cuộc khảo sát năm 2017 với 1.500 người thế hệ thiên niên kỷ và thế hệ Z của Hiệp hội Sức khỏe Cộng đồng Vương quốc Anh (hai thế hệ này sinh từ 1980 đến nửa đầu những năm 2000), Instagram được mệnh danh là nền tảng tồi tệ nhất đối với sức khỏe toàn diện (cả tinh thần và thể chất) của người dùng, với điểm số đặc biệt thấp khi nói đến “hình ảnh cơ thể”.
Nhiều người đổ lỗi cho một nền văn hóa đề cao những người có ảnh hưởng (influencer) quá cơ hội và “quá hăng”, nơi mà những bức ảnh được can thiệp quá nhiều – thể hiện tất cả mọi thứ từ một cảnh quay ngẫu hứng tại hiện trường vụ tai nạn xe máy cho đến một lời cầu hôn được tài trợ bởi thương hiệu – đã đặt ra những kỳ vọng không thể đạt được hoặc không thực tế.
- Xem thêm: Giá trị của nút “like” trên mạng xã hội
Vào tháng 7-2019, Instagram đã bắt đầu thử nghiệm một tính năng “hidden likes” (lượt thích ẩn) được thiết kế để khuyến khích người dùng ít tập trung hơn vào những gì mọi người nghĩ về ảnh của họ và quan tâm nhiều hơn đến nội dung.
Tính năng hiện đang được triển khai ở bảy quốc gia, sự thay đổi này là nhằm giảm bớt một phần áp lực khiến nguồn cung cấp nội dung (feed) phải tìm kiếm sự hoàn hảo; như thế, người dùng có thể chia sẻ một cách xác thực và thoải mái, theo một phát ngôn viên của Facebook – công ty mẹ của Instagram cho biết. Facebook cũng được đồn đại rằng sẽ là mạng xã hội tiếp theo thực hiện tính năng này.
Khi tính năng “likes” được dự đoán sẽ biến mất ở nhiều thị trường hơn, Instagram cũng đang phát triển một ứng dụng nhắn tin sẽ giúp chia sẻ nội dung trong một bối cảnh thân mật hơn.
Được gọi là “Threads”, ứng dụng này được sử dụng để kết nối với danh sách bạn bè thân thiết của người dùng trên Instagram và sẽ cho phép họ chia sẻ cập nhật trạng thái, vị trí, cũng như ảnh và văn bản.
Các nhà quan sát đã lưu ý rằng động thái này sẽ giúp Instagram tạo ra trải nghiệm người dùng cá nhân và riêng tư hơn tương tự Snapchat – nền tảng mà số người dùng đã tăng 8% trong quý 2-2019 so với cùng kỳ năm trước.
Xu hướng chia sẻ riêng tư hơn cũng xuất hiện tại các nền tảng truyền thông xã hội khác. WeChat ở Trung Quốc hiện đang chứng kiến xu hướng người dùng giảm chia sẻ các cập nhật cá nhân trên bản tin công khai, đặc biệt là ở đối tượng teen – thanh thiếu niên, với 10% người dùng chọn tham gia một tính năng mới giới hạn số ngày đăng bài công khai và những người khác chuyển sang các nền tảng khác hoàn toàn.
Khi các nền tảng chính điều chỉnh những tính năng của họ để tạo ra “nơi ẩn náu an toàn hơn” cho người dùng, một số phương tiện truyền thông xã hội khác, như Tumblr, vốn đã có chiến lược như vậy.
CNET gọi Tumblr là “nơi trú ẩn an toàn” hiếm hoi giữa tất cả sự xấu xí của internet, nơi thúc đẩy sự thể hiện cởi mở, mang tính thẩm mỹ từ các cộng đồng vi mô và bị thiệt thòi (và Tumblr có thể sớm khởi sắc trở lại nhờ chủ sở hữu mới).
Trong khi đó, Snapchat và TikTok có được lòng tin đối với thế hệ Z khi cho phép người dùng ít “thể hiện hơn” và xác thực hơn trên phương tiện truyền thông xã hội.
- Xem thêm: Vero: Mạng xã hội không quảng cáo
Trong một bài đăng vào tháng 3-2019, Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành của Facebook, tuyên bố rằng quyền riêng tư của người dùng cho phép mọi người tự do là chính mình và kết nối một cách tự nhiên hơn, lưu ý rằng mọi người đang ngày càng tìm kiếm một nơi tương đương với “phòng khách kỹ thuật số” – trái ngược với “một tòa thị chính”.
Sau nhiều năm tập trung vào số lượng khi nói đến bạn bè và sự tương tác trực tuyến, Zuckerberg và những cái tên khác trong lĩnh vực truyền thông xã hội đang nhận ra rằng mọi người muốn được kết nối có ý nghĩa hơn so với “quá nhiều kết nối không thực chất”.