Ngay khi vừa đặt chân đến Hà Nội vào những ngày cuối năm 2012, Jessica Damerst, nữ nghệ sĩ thị giác người Mỹ 35 tuổi đã được mời dự một “sự kiện lớn” do khách sạn mà cô lưu trú tổ chức trong buổi tối đầu tiên ở Việt Nam: một tour đến làng rắn Lệ Mật.
Cô gái xinh đẹp này không ngại rượu tiết rắn
Dana, cô bạn đi cùng với Jessica hỏi người tổ chức tour: “Có gì ở đấy?”. Trả lời: “Ồ, cô sẽ được ăn tim rắn và uống máu rắn! Thú vị lắm!”. Dana nói như reo lên: “Ôi, thế thì chúng ta phải dự thôi!”.Mỗi khách dự tour làng rắn này phải trả 18 USD.Không có gì quá đáng.Xe khách sạn chở nhóm khách nước ngoài đến làng rắn Lệ Mật, cách trung tâm Hà Nội không xa.Trước khi thưởng thức bữa tiệc thịt rắn bảy món, họ được hướng dẫn tham quan khu trại nuôi rắn các loại, cả rắn độc lẫn không độc. Với rắn không độc, du khách được khuyến khích tựtay bắt chúng ra khỏi lồng nhốt để chụp ảnh kỷ niệm. Sau đó, nhóm khách 16 người được đưa vào một phòng ăn trang trí theo kiểu truyền thống, chung quanh là vô số những hũ rượu ngâm đủ loại rắn. Món đầu tiên là nuốt sống… quảtim rắn. “Ai muốn thử?” – người quản lý nhà hàng hỏi. Có tám người giơtay. Ông ta quay ra, lát sau mang vào một bọc đựng những con rắn còn sống, tất nhiên đều là rắn không độc. Những con rắn lần lượt được lôi ra và lần lượt bị khứa bằng dao thật sắc vào đúng chỗ có quảtim. Những người “tình nguyện” lần lượt được mời nuốt quảtim rắn vừa được mổ ra, mà theo nhà hàng cho biết sẽ rất tốt cho sức khỏe! Theo kinh nghiệm của những du khách nước ngoài đã từng trải qua những thời khắc đáng nhớ nhất của bữa tiệc rắn này, có hai Do (điều nên làm) và hai Don’t (điều không nên làm). Hai điều nên làm là: chờ 5 giây trước khi nuốt quảtim, sau đó thở mạnh. Hai điều không nên làm là: không nhai quảtim, không được lưỡng lự mà phải nuốt ngay. Không chỉ có cánh đàn ông mới dám nuốt quảtim rắn còn đang đập, có hai trong số ba phụ nữ hôm ấy cũng hào hứng tham gia, trừ Jessica.
Rắn tươi nấu lẩu
Vì sao chỉ được nuốt quả tim rắn mà không được nhai? Chủ nhà hàng giải thích cho những người khách nước ngoài rằng: do tim rắn có chứa một độc tố có thể gây hại cho bao tử nếu nó bị nhai vỡ ra; khi đó độc tố sẽ đi thẳng lên óc, khiến người nhai nó có thể bị hôn mê trong một thoáng. “Đừng lo lắng gì cả, nếu bạn chỉ nuốt nó!” ông ta trấn an nhóm khách. Và ngay sau đó bữa tiệc rắn bắt đầu. Trước mặt mỗi thực khách là hai cốc nhỏ đựng rượu, một có màu xanh, một màu đỏ: màu xanh là rượu gạo pha mật rắn, màu đỏ là rượu tiết rắn. Ai không dám thử hai loại rượu “đáng sợ” đó thì đã có rượu trắng hay bia chai Hà Nội.
Rắn bằm xúc bánh đa
Cháo trứng rắn
Các món rắn lần lượt được dọn lên. Thông thường, các nhà hàng thịt rắn thường có bảy món căn bản, gồm: xúp rắn khai vị, rắn bằm (cả xương) xúc bánh đa, da rắn chiên giòn, rắn cuốn lá lốt nướng, chả giò (nem rán) rắn, rắn hầm xả, xôi đồ mỡ rắn. Và còn có nhiều biến tấu khác như: cháo rắn, miến rắn, rắn xào lăn, rắn tẩm bột, rắn nhồi thịt, nộm rắn hoa chuối, gan rắn nướng ngũ vị, rắn hầm thuốc bắc, lẩu rắn, rắn hấp lá bưởi…
Các món rắn: 1. Rắn hầm sả, 2. Da rắn chiên giòn, 3. Chả giò rắn, 4. Rắn cuốn lá lốt
Jessica Damerst cho biết ban đầu cô còn dè dặt trước các món rắn nhưng chỉ sau năm ly rượu rắn thì mọi sự bắt đầu… mờảo trước mặt cô và món nào cô cũng thấy rất ngon! Bữa tiệc rắn kéo dài khoảng hai tiếng, ai nấy đều no và say khướt trước khi trở về khách sạn. Jessica viết trong blog của cô: “Tôi có lời khuyên chân thành rằng: bất kỳ ai có bao tử đều có thể tham dự bữa tiệc đó. Mặc dù thật lòng tôi rất kinh hãi những con rắn, nhưng tôi đã tận hưởng sự trải nghiệm.Tôi hài lòng với việc không có thứ gì của con rắn bị bỏ phí. Nếu bạn có cơ hội nếm trải điều đó ở Việt Nam, tuyệt nhiên đừng đặt vấn đề gì cả – hãy thực hiện nó”.
[note color=”#9ce7f9″]Làng Lệ Mật thuộc phường Việt Hưng, quận Long Biên, cách trung tâm Hà Nội khoảng 7km về phía Đông Bắc, xưa có tên là Trù Mật nhưng vì kỵ húy chúa Trịnh Chù (Trịnh Cương, 1686-1729) nên phải đổi tên như hiện nay.
Tương truyền vào đời vua Lý Nhân Tông, có một công chúa cưng của vua thường bơi thuyền du ngoạn trên dòng Thiên Đức (sông Đuống ngày nay), rồi một hôm bị đắm thuyền chết đuối mất xác. Vua trao giải cho ai tìm thấy xác nàng.Có một chàng thanh niên họ Hoàng ở Trù Mật đã chiến đấu dũng cảm với thủy quái, đưa được ngọc thể của công chúa lên bờ. Được vua ban thưởng rất nhiều nhưng chàng từ chối tất cả, chỉ xin vua cho dân nghèo ở Trù Mật và mấy làng quanh đó sang khai khẩn vùng đất phía tây kinh thành Thăng Long. Được vua ưng thuận, dân làng đã cùng Hoàng vượt sông Nhị Hà (sông Hồng) sang khai khẩn khu đất, biến nó dần trở nên trù phú, mở rộng thành 13 trại ấp mà sách sử gọi là khu Thập Tam trại. Sau đó, Hoàng quay về củng cố làng cũ.Sau khi chàng mất, dân làng lập đình thờ, suy tôn là thành hoàng.Theo gương chàng, dân làng ngoài việc nhà nông còn phát triển thêm nghề bắt rắn, nuôi rắn.
Hiện nay ở Lệ Mật có hàng trăm hộ nuôi rắn, hàng chục nhà hàng đặc sản rắn, trở thành trung tâm giao dịch về rắn của toàn miền Bắc, đồng thời là làng rắn nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà được nhiều nước biết đến. [/note]
Trường Giang