Các nhà hoạch định chính sách quốc phòng Australia đang cân nhắc khả năng điều tàu hải quân vào vùng biển gần các đảo nhân tạo mà Trung Quốc mới xây ở Biển Đông, trong trường hợp Australia quyết định theo chân Hoa Kỳ để thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh.
Báo Wall St. Journal hôm 28-10 dẫn lời một giới chức tham gia công tác soạn thảo cẩm nang quân sự về Biển Đông cho Bộ trưởng Quốc phòng Australia Marise Payne, xác nhận rằng các kế hoạch cho các hoạt động của tàu bè và máy bay trinh sát của hải quân đã được soạn sẵn, mặc dù giới chức này không nói rõ liệu Canberra có ý định thực hiện ngay kế hoạch hay không.
Giới chức nói trên cho biết quân đội Australia đã xem xét những sự lựa chọn của mình, kể cả kế hoạch cho tàu chạy ngang, hoặc máy bay bay ngang, các đảo nhân tạo trong Biển Đông, giữa lúc tình hình đang trở nên căng thẳng hơn.
Ông Peter Jennings, Giám đốc điều hành của Viện Nghiên cứu Chính sách Australia, nói rằng ông tiên liệu đa số các đồng minh của Mỹ trong khu vực cũng sẽ thực hiện các chuyến đi để khẳng định quyền tự do hàng hải trên biển và trên không trong Biển Đông.
Ông Jennings nói điều thiết yếu là các đồng minh của Mỹ phải hành động bởi vì không thể để mặc cho Hoa Kỳ phải đơn độc xử lý một vấn đề đang gây nhiều lo lắng cho Philippines và Việt Nam.
Trong một thông báo phổ biến giữa tuần qua, Bộ trưởng Quốc phòng Australia, bà Marise Payne, nói rằng tuy không tham gia hoạt động của Mỹ tại thời điểm này nhưng “điều quan trọng là phải thừa nhận tất cả các nước đều có quyền tự do hàng hải và tự do bay ngang các vùng biển quốc tế, kể cả Biển Đông, dựa trên luật pháp quốc tế. Australia mạnh mẽ hậu thuẫn các quyền đó”.
Bà Payne nói thêm rằng Australia có lợi ích chính đáng trong việc duy trì hòa bình và ổn định, việc tôn trọng luật pháp quốc tế, lưu thông tự do của các thương thuyền đi ngang qua Biển Đông. Được biết 60% hàng xuất khẩu của Australia đi ngang qua Biển Đông. Và càng phức tạp hơn nữa, khi Trung Quốc là bạn hàng lớn nhất của nước này.
V.Đ (DNSGCT)