Từ thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) lên đỉnh Suối Giàng chỉ độ 16 cây số. Đường đi quanh co theo sườn núi rất nên thơ bởi cây, hoa rừng đầy sức sống và những áng mây ngàn lãng đãng quanh năm.
Xe mới leo núi một đoạn ngắn, chúng tôi đã thấy những vườn trà xanh mướt trải dài thoai thoải. Dưới ánh nắng ban mai, màu áo thổ cẩm của những cô gái Mông đang cắm cúi hái trà càng thêm rực rỡ trên màu nền núi rừng thâm u.
Thổ nhưỡng đặc trưng của Suối Giàng kết hợp với khí hậu mát lạnh quanh năm khiến nơi đây có được những khu vườn trồng rau cải mèo, su su, sa mộc, pơ mu, các loại củ, quả, ngũ cốc trù phú. Trong đó, đặc biệt nhất là giống trà mọc tự nhiên, có búp và lá rất lớn màu xanh đậm.
- Xem thêm: Về Yên Bái thăm đền Đông Cuông
Trên mặt lá trà luôn được phủ một lớp lông tơ mỏng, trắng như tuyết nên người ta gọi là trà san tuyết. Trà này nổi tiếng nhờ ba yếu tố: hương thơm thanh khiết, vị đậm, nước trong xanh. Trà san tuyết loại thượng hạng sau khi chế biến có giá đến hơn 2 triệu đồng một ký.
Sản phẩm được chế biến từ những búp non tơ được hái lúc sớm tinh mơ, trước khi mặt trời mọc. Nếu búp trà hái xong bị mặt trời chiếu vào thì sẽ mất đi ít nhiều hương chất tự nhiên.
Trà san tuyết cổ thuở Suối Giàng mọc rải rác tự nhiên trong các cánh rừng. Trong đó tập trung nhiều nhất ở Pang Cáng, một bản toàn người Mông đang thu hút du khách bởi phong cảnh và nếp sống vùng núi cao còn nguyên vẹn.
Những cây trà trăm tuổi cũng đang góp phần mang lại nguồn thu cho người dân nơi đây. Cây trà lớn nhất, cao tuổi nhất được coi là cây trà tổ của Suối Giàng thì nằm trong rừng trà cổ thụ có vị trí cao nhất xã, cây này có tán rộng đến hơn 20 mét vuông. Từ nhiều năm nay, người dân vùng Suối Giàng vẫn thường làm lễ cúng cây trà tổ như một nghi lễ truyền thống.
- Xem thêm: Hấp dẫn vùng trà Chế Là
Người tổ chức buổi cúng là một vị cao niên đức độ được dân trong bản tôn kính. Trước khi làm lễ, vị cao niên này phải tắm rửa sạch sẽ bằng nước đun từ những loại lá cây thơm hái trên rừng rồi mặc quần áo mới. Lễ vật cúng là một con gà trống đen. Đây là giống gà Mông khá quý hiếm với lông đen, thịt đen, xương đen.
Ngoài trà cùng nông sản, gần đây Suối Giàng còn thu hút du khách bởi những dãy núi đá hùng vĩ, mang vẻ đẹp hoang sơ và đặc biệt trong núi có nhiều loại đá để làm cảnh mang giá trị kinh tế cao. Được ưa chuộng nhất là loại đá cảnh vân hoa tím, xanh phân bố chủ yếu ở dãy núi Khỉ thuộc địa phân thôn Giàng A, kế đến là đá cảnh vân mây với nhiều hình thù kỳ thú ở thôn Kang Kỷ, vách đá màu vàng xanh, xanh đen ở thôn Suối Lóp…
Suối Giàng mới có hẳn một bảo tàng đá nho nhỏ nhưng đủ làm mê mẩn những ai có niềm đam mê với quà tặng của núi này. Chủ bảo tàng là một người trẻ dưới xuôi lên đây, vì yêu vẻ đẹp và yêu những thứ mà Suối Giàng được trời đất ban tặng nên đã lập cho mình chốn trú chân xinh xắn giữa vùng cao.
