Nếu như ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, Mù Cang Chải, Tú Lệ, Chế Cu Nha, La Pán Tẩn đã quá quen thuộc với dấu chân dân phượt thì khi nghe đến xã Thu Lũm, huyện Mường Tè, nhiều phượt thủ phải lắc đầu vì độ gian khó nhưng cũng rạo rực mơước được một lần đặt chân đến đó để chiêm ngưỡng vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên.
Bầu trời Thu Lũm
Huyện Mường Tè nằm ở phía tây bắc tỉnh Lai Châu có nhiều đỉnh núi cao hiểm trở là nơi dân yêu thích mạo hiểm luôn ước mơ chinh phục. Với địa hình hiểm trở và hùng vĩ, ruộng bậc thang Thu Lũm ở đây cũng mang một vẻ đẹp rất kỳ ảo và quyến rũ.
Hành trình đến Thu Lũm gian nan vô cùng, ngày đầu tiên chúng tôi phải vượt qua 400km trong mưa giông từ Hà Nội băng qua Nghĩa Lộ, Yên Bái, qua “thủ đô” ruộng bậc thang Mù Cang Chải để đến thị xã Lai Châu. Tiếp theo cả đoàn phải trình báo với Bộ chỉ huy Biên phòng Lai Châu để xin phép vì Thu Lũm là xã vùng cao biên giới. Với sự hỗ trợ nhiệt tình của Đại tá Nguyễn Văn Tuất – Chỉ huy trưởng BCH Biên phòng Lai Châu, chúng tôi đã có tấm vé thông hành để vượt qua các trạm biên phòng kiểm soát. Lúc này đây gian nan mới thật sự bắt đầu. Tây Bắc đã vào mùa mưa lũ, dọc đường từ Lai Châu lên huyện Mường Tè đường bị sạt lở khắp nơi, cả đoàn thường xuyên bị chặn lại chờ nổ mìn thông đường. Đoạn qua Pa Tần có khúc đường sạt sâu hàng chục mét. Khi đến Chăn Nưa cả khối đá nặng hàng tấn từ trên núi cao rớt xuống chắn hết cả con đường.
Ruộng trên núi
Nếu như đường lên Mường Tè làm cho ai nấy chân tay rã rời thì cung đường tiếp theo từ trung tâm huyện qua Nậm Củm, Pác Ma lên xã Thu Lũm lại còn gian nan hơn. Cung đường đất đỏ ngập hơn nửa mét sình nằm cheo leo bên bờ vực, phía dưới sâu là dòng sông Đà đỏ quạch cuồn cuộn chảy xiết, trên đầu thì những vách đá cao luôn chực lở. Những vòng bánh xe cứ quay tít trong bùn rồi khét lẹt, bất lực. Kẻ rồ ga, người gồng mình đẩy. Sáu tiếng đồng hồ cho quãng đường chỉ vọn vẹn 76km hẳn đã phần nào cho thấy sự khốc liệt, hiểm trở của cung đường.
Một khúc quanh
Đường ngập trong bùn
Qua đến ngày thứ ba chúng tôi mới đặt chân vào vùng đất biên viễn xa xôi sau khi thay hai ruột xe cho hành trình 700km. Thu Lũm hôm ấy trời xanh ngắt đến lạ kỳ, vành đai mây trắng nõn, cuồn cuộn rực sáng trong nắng chiều. Những bờ đá được người Hà Nhì xếp gọn gàng cẩn thận uốn lượn theo cung đường như vòng tay nồng nhiệt đón chào khách lạ. Xe qua một khúc quanh, mọi người sững sờ trước cảnh những thảm lúa vàng chồng lên nhau trải rộng khắp núi rừng, lúa trải từ núi này qua núi khác. Những thảm lúa uốn lượn tự nhiên theo triền núi vẽ nên bức tranh tuyệt đẹp. Trên trời cao, gió thổi mây về trôi lãng đãng giăng ngang núi, phảng phất trong gió mùi hương lúa thơm nồng ngai ngái.
Ruộng trong thung lũng
Nếu những vùng khác ở Tây Bắc trồng lúa một năm hai vụ thì ở Thu Lũm mỗi năm chỉ có một vụ. Vậy nên khi các nơi lúa còn xanh thì ở đây lúa đã chín vàng. Lúa Thu Lũm hạt to tròn mẩy và căng, hạt gạo xay ra trắng, thơm và dẻo hơn. Cả đoàn càng lúc càng lên cao, lên cao mãi. Qua một khúc quanh nữa, tất cả những ngọn núi cao đều nằm bên dưới nhường cho những nấc thang vàng vững chãi bắc lên tận trời cao. Trong khoảnh khắc cái mênh mông hùng vĩ đất trời giao hòa cùng sản phẩm tuyệt đẹp của bàn tay con người, thời gian như dừng lại, chỉ còn tiếng lúa rì rào. Trên cao kia, cô thiếu nữ Hà Nhì ôm gọn bó lúa vào lòng rồi bàn tay thoăn thoắt cắt và cho lúa vào chiếc gùi nhỏ xinh.
Phải đứng trong không gian mênh mông vàng rực này mới cảm nhận được hết sự vất vả và những nỗ lực của người dân nơi đây.
Khi ánh chiều dần buông xuống những đỉnh núi cao, Thu Lũm lại khoác lên mình vẻ đẹp bình yên. Những chàng trai, cô gái Hà Nhì, Mông, Dao quay về bản sau một ngày làm lụng vất vả. Trong bản nhỏ khói lam chiều bốc lên trong ánh lửa hồng ấm áp, giữa tiếng trẻ con í ới nô đùa…
Ngô Trần Hải An