Lần thứ ba chỉ trong vòng hơn một năm, Roger Federer gác vợt trong trận chung kết Grand Slam trước Novak Djokovic. Tay vợt Thụy Sĩ đụng phải một nhà vô địch ngoại hạng chỉ vượt qua anh một khoảng cách nhỏ chứ không như thời mà anh đè bẹp các đối thủ khác.
Quần vợt luôn nghiệt ngã khi chỉ có một người chiến thắng và những người còn lại. Trong thời gian dài, Federer là người chiến thắng. Nhưng nay, anh lại đứng ở phía ngược lại. Lần thứ ba trong vòng 14 tháng, Federer vấp ngã trong trận chung kết Grand Slam, hai lần trước là cùng ở Wimbledon và mới đây là US Open trước cùng đối thủ.
Federer có thể nhắc chuyện tương tự với Andy Roddick chẳng hạn. Trước khi Federer xuất hiện, tay vợt người Mỹ còn kịp bỏ túi một danh hiệu Grand Slam trên sân nhà. Nhưng rồi anh gác vợt trước Federer trong bốn trận chung kết, ba trận bán kết và một trận tứ kết ở giải Grand Slam. Hẳn Roddick đã có những cơn ác mộng. Tất cả những tay vợt không may đóng vai người kế tục Federer trong những năm qua đều có trải nghiệm cay đắng này: chơi giỏi là chưa đủ khi có một tay vợt siêu hạng cản đường tiến của bạn. Trong một thời gian dài, Federer là lá chắn cuối cùng ở các giải này. Nếu như Djokovic đoạt chín trong số 20 giải Grand Slam tính từ 2011-2015, Federer còn làm tốt hơn thế lúc ở đỉnh cao: 11 danh hiệu trong bốn mùa giải, từ 2004-2007. Tay vợt Thụy Sĩ đã rút ngắn giấc mộng vinh quang của Roddick hoặc Lleyton Hewitt.
Ngày nay, trong vai trò của Federer, người ta nhìn thấy Djokovic. Ở tuổi 34, Federer vẫn chơi ở đẳng cấp cao khi có một mùa giải 2015 rất cạnh tranh. Từ Roland Garros, Federer đã thi đấu 24 trận và chỉ thua hai, nhưng lại là chung kết Grand Slam. Trong tám trận thua của Ferderer, Djokovic đã lấy đi bốn. Có thể do tuổi càng cao thì người ta càng khôn ngoan hơn, hoặc ý thức đã gây họa cho bao tay vợt khác trong thời gian dài, nhưng Federer chấp nhận loạt thất bại này ở ngưỡng cửa danh hiệu với một chút gì đó mang tính phận số khi thừa nhận: “Tất nhiên tôi rất thất vọng, nhưng đồng thời cảm thấy hạnh phúc được chơi ở trình độ rất cao từ nhiều tháng qua. Tôi cảm thấy khỏe khoắn, đầy tự tin, lối chơi của tôi thật sự tốt. Nhưng Novak đã biết tìm ra những giải pháp để có tiếng nói quyết định”.
Từ ba năm nay, chưa bao giờ Federer tiếp cận mục tiêu bổ sung danh hiệu Grand Slam thứ 18 gần như vậy. Sai lầm của anh là thường xuyên ngáng đường Djokovic. Nhưng Federer còn đủ khả năng đoạt thêm một danh hiệu Grand Slam. Người ta nói rằng sau Wimbledon 2014, anh đã để vuột cơ hội cuối cùng. Rồi người ta nói thế sau US Open 2014 và Wimbledon 2015. Chắc chắn sau US Open 2015, dư luận sẽ nghe điều tương tự. Chừng nào duy trì được phong độ như trong những tháng qua, Federer vẫn là ứng viên thường trực của danh hiệu Grand Slam (có thể ngoại trừ Roland Garros).
Ở các giải mà Federer xuất hiện, khán giả trên sân đồng loạt ủng hộ anh cuồng nhiệt, thậm chí vượt quá giới hạn như khi Djokovic chuẩn bị giao bóng thì nghe tiếng la ó. Djokovic đã quen với điều đó mỗi khi gặp Federer và xứng đáng là nhà vô địch về sức mạnh tâm lý. “Tôi đã tìm cách tập trung vào những khán giảủng hộ mình”, anh phát biểu với chút hài hước sau chiến thắng. “Tôi không thể chỉ trích khán giả, nhất là ở New York khi sự tương tác với khán giả là một phần của giải đấu. Cũng hợp lý khi một nhà vô địch và một nhân cách như Roger có được sựủng hộ này. Anh ấy xứng đáng được cổ vũ như thế qua thái độ trên sân và ngoài sân. Tôi phải làm sao để xứng đáng được như vậy”, Djokovic phân tích với một thái độ rất “thiền” và chính điều này đã khiến Séverin Lüthi, huấn luyện viên của Federer, phải ngả mũ chào. Dù khó có thể cho rằng Djokovic thật sự chơi “trên cơ” Federer, thậm chí chống đỡ vất vả hơn chứ không làm chủ nhịp độ trận đấu như trước đây, nhưng anh luôn tìm được chìa khóa. Sở dĩ Federer chỉ chuyển hóa được bốn trong số 23 cơ hội thắng bàn cầm giao bóng của đối phương, đó còn là vì ở những điểm quan trọng này Djokovic đã biết tung ra những cú đánh hay nhất. Điều này càng khiến Federer phải chơi mạo hiểm hơn ở những lần đụng độ sau này.
- Huỳnh Quang