Cách Hà Nội 170km, Sầm Sơn, điểm đến du lịch nổi tiếng của tỉnh Thanh Hóa từ cách đây hơn một thế kỷ đã được biết đến với cảnh núi non và các bãi biển đẹp. Đến với thị xã nằm giữa những đồi thông ngút ngàn này, ngoài tắm biển và nghỉ dưỡng, du khách còn có thể leo núi và thăm một số di tích cổ gắn liền với nhiều câu chuyện đời xưa.
Bao bọc lấy thị xã là dãy núi Trường Lệ nhấp nhô uốn lượn, một phía núi nằm gối đầu trên biển giữa mây trời lồng lộng. Khi đi dạo trên những con đường mòn quanh co dẫn lên núi Trường Lệ, hòa trong màu xanh của cây rừng và sắc màu của hoa mùa hè, chúng tôi bắt gặp những tảng đá chông chênh hướng ra biển cả, trong đó có Hòn Trống Mái, một tác phẩm của thiên nhiên được sắp xếp khéo léo từ ba khối đá lớn.
- Xem thêm: Trải nghiệm du thuyền trên sông Mã
Hòn thứ nhất ở dưới trông như một cái bệ bằng phẳng. Hòn đá thứ hai có đầu nhọn nằm chếch lên trên trông như hình con gà trống; hòn thứ ba nằm đối diện, kích thước nhỏ hơn và có dáng tựa con gà mái. Các khối đá này gắn liền với truyền thuyết về mối tình chung thủy của đôi trai gái không đến được với nhau nên đã hóa đá.
Lên đến gần đỉnh núi, du khách có thể ngồi tận hưởng không khí trong lành trong khi ngắm đại dương bao la, sau đó mới vãn cảnh chùa chiền, non nước. Trên núi có chùa Cô Tiên nằm ở một vị thế khá đẹp, thoáng đãng. Đứng ở chùa có thể thấy đảo Hòn Mê và cả vùng biển Nghi Sơn, Tĩnh Gia…
Ngoài ra bên sườn núi còn có ba ngôi đền cổ, theo độ cao mà được gọi là đền Thượng, đền Trung và đền Hạ. Đền Thượng thờ thần Độc Cước (thần Một Chân) có từ thời nhà Trần. Theo truyền thuyết, vị thần này đã có công tự xẻ đôi thân mình, dẹp loài thủy quái, bảo vệ dân chài Sầm Sơn.
- Xem thêm: Ngược sông Mã đến thăm Mường Lát
Lối vào đền đi qua khoảng 50 bậc đá, hai bên có tường hoa. Cửa chính hai bên có tượng thần hộ pháp, sân lát đá hoa. Tiền đường rộng năm gian, bên trong có hai pho tượng lực sĩ bằng đá vác gươm, hai tượng phỗng tạc bằng đá khối cùng nhiều bức hoành phi, câu đối chữ Nho.
Đền Trung còn gọi là đền Tô Hiến Thành. Năm 1161, Tô Hiến Thành theo lệnh vua Lý Thánh Tông cầm quân vào dẹp loạn ở vùng ven biển Thanh Hóa, giúp ở đây an cư lạc nghiệp. Sau này, ông được nhân dân nhiều địa phương ven biển Thanh Hóa lập đền thờ. Hiện nay, đền chỉ còn lại bộ kiệu cổ, đang được cất giữ trong đền Độc Cước.
Cuối cùng, đền Hạ hay còn gọi là đền Hoàng Minh Tự vì đền thờ vị nhân thần Hoàng Minh Tự, là biểu tượng cho sự học hành đỗ đạt ở địa phương. Đền Hạ nằm giữa khu cư dân, cách đền Tô Hiến Thành khoảng 300m theo đường chim bay. Nghe nói trước kia, xung quanh đền có nhiều cây cổ thụ rất đẹp.
Không chỉ có các di tích cổ và cảnh đẹp, Sầm Sơn còn là nơi hội tụ của ẩm thực xứ Thanh. Từ nem chua Hạc Thành, chè lam Phủ Quảng, bánh gai Tứ Trụ, rượu nếp Nga Sơn… cho đến những món đặc sản biển của chính vùng đất này như cua biển, sò huyết, tôm hùm, mực, cá thu, cá trà… cũng làm cho kỳ nghỉ của khách phương xa thêm phần hấp dẫn.