Đầu tháng 4 ở Milan, khi trời vừa hửng nắng sau mấy cơn mưa là mọi người cũng biết mình đã ở giữa mùa hoa. Giản dị nhất thì có hoa tuyết nở đầy hai bên đường. Loài hoa dại này khi trời lạnh chỉ chúm chím như giọt nước, sau một buổi nắng ấm là đua nhau bung cánh, tạo thành cả thảm hoa trắng, hồng, tím phơn phớt mong manh. Sang trọng hơn thì có thủy tiên rực rỡ. Từng cụm hoa vàng xinh đẹp kiêu kỳ tô điểm cho những dòng kênh nhỏ, làm lộng lẫy thêm cho chiếc cầu cong cong hay tạo thêm nét duyên cho rặng liễu rủ là lượt.
Miền Bắc Ý tươi xanh
Dân tình Milan đang rộn ràng hết mức. Chả là ngày 15 tháng 4 hằng năm thành phố đều tổ chức Hội hoa xuân. Nhà nhà treo hoa lên ban công. Các khu phố đua nhau kết hoa làm tiểu cảnh. Đường lớn đường nhỏ, cầu lớn cầu nhỏ, chỗ nào có tí không gian trống là đều trở thành nơi trưng bày những lẵng hoa sặc sỡ. Tại khu tường thành hùng vĩ, cả bức tường hoa forsythia cũng bung nở vàng như tơ lụa. Loài hoa này bám trên gạch cũ, rủ xuống bờ tường cũ rêu phong như tấm thảm dày toàn một màu vàng đến là chói chang.
Thấy tôi ngẩn ngơ trước hoa đẹp Milan, cô bạn sống ở đấy lâu năm liền khích tướng: “Hoa ở đây thì đã là gì. Đi tàu vài tiếng mà lên núi Alps, hoa trên núi đẹp gấp mấy lần hoa thành phố!”. Vậy là đi, gì chứ tour đi Alps trong ngày thì các công ty du lịch ở Milan luôn có sẵn, giá hơi mắc nhưng phù hợp với những người lười đi bộ vì lịch trình chủ yếu là ngồi tàu và xe bus để ngắm cảnh.
Sáng hôm sau chúng tôi dậy sớm ra ga Cardona lên tàu đi về hướng bắc. Vừa xong bữa sáng, tàu đã tới hồ Como, một trong những hồ nước đẹp nhất châu Âu. Nằm lọt giữa những ngọn núi cao sừng sững, nước hồ lúc nào cũng trong xanh như cẩm thạch. Como hẹp và dài nên tàu đi hơn một tiếng mới thấy cảnh hồ.
Trên các sườn núi nhìn xuống mặt nước, các ngôi làng cổ và những khu biệt thự kiến trúc tuyệt đẹp cứ nối tiếp nhau phô bày vẻ giàu có của vùng Bắc Ý. Chín giờ sáng tàu đã đến chân núi Alps và chúng tôi xuống thăm một thị trấn nhỏ trồng rất nhiều hoa hồng. Bầu không khí tinh khiết vùng cao đã rõ nét với ngôi nhà thờ màu trắng mái nhọn in trên nền dãy núi xanh biếc.
Trên cung đường ra vùng biên giới giáp Thụy Sĩ, xe chạy dọc thung lũng Vatelina, nơi nghỉ dưỡng nổi tiếng nhờ phong cảnh đẹp và rượu vang cùng táo tuyệt ngon. Trên những sườn núi cao vút, hai bên đường đi là những kè đá hình bậc thang làm vườn trồng nho và những ngôi nhà cũng bằng đá xám, lớp ngói vảy cá cũng bằng đá, quanh nhà trồng đầy hoa, đường ống dẫn nước từ đỉnh xuống chân núi, trên núi mùa này tuyết đang tan nên nước chảy ào ào như thác.
Trong những thung lũng xanh mượt là vườn táo, táo ở đây rất thấp, lại dựng giàn để trồng vì quả sai quá có thể gãy cành, có cả nhà máy chế biến, đóng gói táo nữa. Chẳng mấy chốc chúng tôi đã tới thị trấn biên giới Tirano. Cả đoàn vào thăm ngôi nhà thờ cổ kính đẹp tuyệt ngay trung tâm thị trấn rồi đi ngắm cảnh, mua sắm và ăn trưa.
Cô bạn phát hiện một cây anh đào đầy quả chín ngay cạnh bãi đậu xe, thế là trèo lên hái một túi rồi chia cho mọi người ăn cùng. Phía xa xa, mấy cây anh đào khác hoa còn nở trắng cành. Hoa chi chít bám chùm với nhau. Cây anh đào thường có bạn thân mọc cạnh bên là cây mận cao cao gầy guộc. Cây mận này cũng có hoa nhỏ chen giữa những chiếc lá non tơ mơn mởn. Sự chen chúc nảy nở đầy hơi thở mùa xuân.
Chinh phục đỉnh Bernina
Sau bữa trưa với đặc sản thịt bò muối và mì ngũ cốc nấu khoai tây, cả đoàn chiếm riêng một toa của tàu Bernina Express để sang Thụy Sĩ. Tàu Bernina Express nổi tiếng không chỉ vì là tàu hạng sang trên 100 năm tuổi, mà còn vì đây là tàu duy nhất lên được đỉnh núi Alps theo cung đường ngoài trời, trong khi các tàu khác phải đi bằng đường hầm trong núi.
Mua vé tàu Bernina không dễ, thường phải đăng ký trước. Bây giờ ở dưới núi đang mùa xuân, bồ công anh, cúc dại nở vàng ươm trên những thảm cỏ xanh, lác đác có oải hương tím. Còn cây tùng bách cao vút thì quanh năm xanh tốt, nhìn đâu cũng thấy màu xanh mướt, nhưng những chỏm núi cao vẫn trắng màu tuyết và những dòng tuyết tan chảy như những dải lụa bạc từ đỉnh xuống chân núi.
Những ngôi nhà Thụy Sĩ nhỏ nhắn mái dốc nhưng vững chãi nằm rải rác trên núi. Dưới thung lũng thì có làng mạc thị trấn, nhà thờ, và những đàn bò mập ú thảnh thơi gặm cỏ. Lần đầu tiên chúng tôi được nhìn thấy túp lều đá hình nấm xinh xinh bên hông nhà là nơi cất phomat và rượu vang thay cho tủ lạnh.
Tàu đi trên những đường dốc xây bằng trụ đá hình vòm rất đẹp theo hình xoáy ốc lên cao. Ai nấy mê mẩn ngắm cảnh núi cao trùng điệp, rừng tùng bách cổ thụ cao cả trăm mét và những hồ nước trong vắt giữa lòng núi. Càng lên cao cây cối thưa thớt dần, lá cũng nhạt màu hơn và màu nước hồ cũng nhạt. Không khí lạnh hơn nhiều và vài người bắt đầu thấy hơi ù tai. Tàu lên tới đỉnh cao nhất vùng – đỉnh Bernina phủ băng trắng xóa.
Núi băng này chính là nơi người Thụy Sĩ lấy nước tinh khiết bán đi khắp thế giới với giá cắt cổ! Xe chạy trên thung lũng, bên cạnh hồ băng, giữa những chỏm núi tuyết, nhìn cứ như ở Bắc cực. Băng tuyết phủ từng đám nhưng có chỗ đã tan lộ những mảng rêu địa y xám. Những chỗ tảng băng nứt vỡ lộ ra những khoảng nước xanh, địa y là loại thực vật duy nhất sống được ở nơi lạnh giá này.
Qua đỉnh Bernina, tàu bắt đầu xuống núi, đã thấy những xe cáp chở người đi lên đỉnh núi trượt tuyết đậu ở đây, nhưng giờ không phải mùa trượt tuyết nên vắng lặng. Nghe kể ngày trước người Thụy Sĩ làm nghề dẫn đường hoặc đánh xe ngựa đưa khách vượt dãy Alps. Họ đi bộ nhiều ngày trời trên vùng đất khắc nghiệt không có quán nghỉ chân. Thế mới biết ý chí và nghị lực của người Thụy Sĩ! Tàu xuống thấp dần, cây cối và hồ nước lại màu xanh biếc.
Đoàn dừng chân ở St. Moritz, thành phố nghỉ đông xa xỉ loại nhất ở châu Âu. St. Moritz cũng nằm trên núi, soi bóng xuống một hồ nước rộng xanh ngắt và phẳng lặng. Các đỉnh núi quanh đây đầy đường cáp treo đưa khách đi trượt tuyết. Mùa này không phải mùa cao điểm, nên thành phố vắng lặng, nhiều khách sạn và cửa hàng đóng cửa, chỉ có loại khách du lịch theo tour ngoài đường là đông.
Xuống đến chân núi, đập vào mắt là cánh đồng lúa mì xanh ngắt xen lẫn từng vạt hoa cải đang trổ vàng. Hoa cải cao hơn mét, gần tới đầu người. Có sự trù phú đang sinh sôi từ đó, và cả từ những gốc táo hơi cằn. Thân cây nâu, có chút lấm lem thời gian, có chút xác xơ cành nhưng lá vẫn non mơn mởn, còn hoa thì trắng xóa trời. Hoa táo rồi hoa mơ, hoa mận đẹp dịu dàng, không phô trương, nhưng lại đầy sức sống nhất, làm nên bức tranh tuyệt vời của mùa xuân Alps.
