Phòng hiện đại về lý thuyết thường phải là một môi trường không mùi, muốn thêm chút hương từ tinh dầu hay nến thơm cũng ngại. Nhưng khi làm việc từ nhà trong thời đại dịch, vấn đề không còn là có nên làm căn phòng của riêng ta ngát hương không, mà là chọn đúng mùi nào cho tăng tập trung và hiệu quả công việc.
Trang Quartz ngày 4-8 dẫn số liệu từ Hãng nghiên cứu thị trường NPD cho thấy xu hướng làm việc từ xa trong thời COVID-19 đã dẫn đến một cuộc soán ngôi giữa các sản phẩm mùi thơm ở Mỹ: nến thơm giờ đây được săn lùng với doanh số quý 2 tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi tiêu thụ nước hoa, sản phẩm dưỡng da và trang điểm giảm.
“Những người mới phải chuyển sang làm việc từ xa đang thử nghiệm làm việc trong môi trường ngào ngạt hương thơm và muốn biến hàng giờ làm việc trên các bảng tính Excel giống như một ngày ở bãi biển, ít nhất là qua khứu giác” – tác giả Sarah Todd viết.
Dĩ nhiên bật máy xông tinh dầu hương hoa nhài hay thắp vài lọ nến thơm không phải để cho vui. Mùi hương có tác động đến tiềm thức của chúng ta, ngay cả với nồng độ cực thấp, theo chuyên gia mùi hương Olivia Jezler. Một nghiên cứu năm 2016 về tác động của vật liệu có mùi hương lên sự sáng tạo vật chất cho thấy khi nặn đất sét, người tham gia được dùng đất sét có mùi vani và chanh sẽ nặn các hình tròn và góc nhọn khéo hơn.
- Xem thêm: Cười ra nước mắt khi nhà thành công sở
Mùi hương còn giúp ta tăng tính tập trung và giảm căng thẳng, theo Mark Moss – trưởng khoa tâm lý Đại học Northumbria (Anh). “Hương thơm có thể tăng nhận thức nhờ tương tác với các hóa chất trong não người” – Moss, người chuyên nghiên cứu tác động của mùi hương lên tâm trạng và nhận thức, nói.
Các hợp chất trong tinh dầu hương thảo hay lá xô thơm có thể tăng trí nhớ, vì khi hít vào, chúng sẽ được máu hấp thụ và đưa lên não. “Ở đó, các hợp chất mùi hương này sẽ cải thiện hoạt động của một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến trí nhớ” – Moss giải thích.
Ngoài hương thảo và lá xô thơm, mùi bạc hà cũng giúp tăng tập trung và hiệu quả làm việc. Khi nghỉ trưa hoặc thư giãn sau giờ làm, Moss khuyên nên dùng mùi oải hương. Mùi thơm còn giúp kích thích một vùng trên não, có tác động đến mức độ hưng phấn, giúp con người thấy thư giãn hoặc hào hứng, tùy theo mùi được ngửi. Để đạt hiệu ứng tối đa, Moss khuyên nên dùng hương xịt phòng theo từng đợt, thay vì ướp hương cả ngày.
Khi phải ở nhà suốt ngày, mùi thơm còn có tác dụng giúp giải thoát khỏi sự nhàm chán đơn điệu. Khi đại dịch mới bắt đầu, Mark Crames, CEO của Demeter Fragrance, hãng cung cấp 200 loại hương thơm khác nhau, nghĩ rằng khách hàng sẽ tìm mua những mùi giúp họ cảm thấy an toàn và thoải mái.
Nhưng thực tế thì những mùi có tính “phiêu lưu” lại được chọn nhiều nhất. Đó là những hương “dông bão” (nghe như mùi đất ẩm sau mưa) hay “bụi lấp lánh” (ngọt ngào, hương trái cây nhẹ nhàng), hay những mùi hương khiến ta có cảm giác mình đang ở Morocco hay Thái Lan.
“Có lẽ vì quá chán nản do phải ở nhà suốt nhiều tháng khiến người ta muốn tìm một lối thoát thông qua khứu giác” – Crames đưa ra giả thiết. Xu hướng giải khuây bằng mùi hương này đã giúp doanh số Demeter tăng gấp 3 nhờ đại dịch.
Ngược với xu hướng dùng hương thơm để “xê dịch” là việc chọn những mùi thân thuộc gợi nhớ, ngồi nơi này mà nghe hương xưa. Như Nico Rivero, một cây bút khác của Quartz, thường thắp nến Miami Candle, vừa có hương dừa lẫn mùi gió biển, khi làm việc để không gian căn hộ ở New York giống như ngôi nhà của mẹ anh ở thành phố biển Miami.
“Nó không thật sự giống với việc đi dạo và nghe hương nhài thoảng đến từ vườn của ai đó ở Miami, nhưng nó là sự thay đổi thú vị, so với mùi chủ đạo ở căn hộ New York của tôi, đến từ tiệm gà rán Popeyes ở tầng trệt” – Rivero chia sẻ.
Matthew Malin, đồng sáng lập hãng dưỡng da và sản phẩm thơm Malin + Goetz, so sánh những gì đang diễn ra với nến và tinh dầu thơm giống như hiện tượng “chỉ số son môi” (lipstick index) trong các cuộc suy thoái kinh tế.
Đây là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng doanh số son môi tăng trong bối cảnh kinh tế suy giảm, vì phụ nữ chuyển sang các món hàng xa xỉ nhỏ, giá phải chăng vì túi tiền eo hẹp. “Giãn cách xã hội và khẩu trang đồng nghĩa với việc người ta không cần trang điểm nhiều nữa, trong khi nến thơm trở thành mặt hàng hot” – Malin nói.