Chiến lược phát triển hạ tầng giao thông Việt Nam xác định, từ nay đến năm 2020, cả nước có trên 2.000km đường cao tốc. Phải chăng đây là một tham vọng trong tình hình ngân sách gặp không ít khó khăn.
Bộ Giao thông Vận tải đã xác định nhu cầu vốn đầu tư trong giai đoạn 2016-2020 cần khoảng 952,7 nghìn tỉ. Tuy nhiên, theo thông báo dự kiến kế hoạch vốn giai đoạn 2016-2020, Bộ Giao thông Vận tải mới được bố trí 209,1 nghìn tỉ đồng.
“Chính phủ Việt Nam hoan nghênh và kêu gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia đầu tư vào các dự án giao thông của Việt Nam theo hình thức PPP hoặc nhận thầu thi công công trình” – Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông nói.
Theo kế hoạch, ngành giao thông vận tải sẽ tập trung hoàn thành các tuyến cao tốc đang thi công trên trục Bắc – Nam (Đà Nẵng – Quảng Ngãi, Bến Lức – Long Thành, La Sơn – Túy Loan); khởi công mới các đoạn Nghi Sơn – Vũng Áng, Hà Tĩnh – Quảng Bình, Quảng Ngãi – Quy Nhơn, Nha Trang – Phan Thiết, Dầu Giây – Phan Thiết, Trung Lương – Mỹ Thuận – Cần Thơ và tiếp tục đầu tư các tuyến cao tốc quan trọng kết nối các trung tâm kinh tế lớn, kết nối với các cảng biển, cửa khẩu.
Đối với đường sắt, Bộ Giao thông Vận tải sẽ tập trung nâng cấp đường sắt hiện có, trong đó ưu tiên tuyến Bắc – Nam để đạt tốc độ chạy tàu bình quân 80 – 90km/giờ đối với tàu khách và 50 – 60km/giờ đối với tàu hàng và các tuyến Yên Viên – Lào Cai, Gia Lâm – Hải Phòng, Hà Nội – Thái Nguyên, Hà Nội – Lạng Sơn.
Mặt khác Bộ này cũng đang nghiên cứu phương án xây dựng mới đường sắt đôi tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, giai đoạn đầu khai thác với tốc độ 160 – 200km/giờ. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết để xây dựng trước những đoạn tuyến có nhu cầu vận tải lớn, như đoạn Hà Nội – Vinh, TP. Hồ Chí Minh – Nha Trang, Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.
Đầu tư xây dựng đường sắt đô thị cũng đang rất cấp thiết khi mà ùn tắc giao thông đã trở thành vấn nạn nhiều năm nay tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Cụ thể, tại Hà Nội, theo quy hoạch giao thông vận tải đến năm 2030 – tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng phê duyệt, sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài là 417,8km. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 40,056 tỉ USD, trong đó nhu cầu vốn đầu tư riêng giai đoạn từ 2017-2020 là 7,55 tỉ USD.
Còn tại TP. Hồ Chí Minh, từ nay đến năm 2020 cần khoảng hơn 52.600 tỉ đồng làm nhiều dự án cấp thiết như: giải quyết ùn tắc ở khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, cải tạo đường Cộng Hòa, cải tạo mở rộng đường Hoàng Minh Giám, Hoàng Hoa Thám; xây dựng thay thế các cầu yếu như: Nam Lý, Rạch Chiếc trên đường vành đai Đông, cầu Thăng Long…
Sau hai làn sóng đầu tư trước đó gồm trước năm 2012 và từ năm 2013 đến năm 2015, đến nay, các nhà đầu tư tư nhân cũng như các tổ chức tín dụng trong nước đều đã tới giới hạn năng lực đầu tư, trong khi nhu cầu vốn đầu tư cho các hạ tầng giai đoạn 2016-2020 là rất lớn.
Mới đây, Công ty Hữu hạn cổ phần Tập đoàn Cát Châu Bá – Trung Quốc (CGGC) đã bày tỏ mong muốn được hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải. CGGC mong muốn được tham gia đầu tư hoặc thầu các dự án về đường cao tốc, đường sắt trên cao và tàu điện ngầm tại Việt Nam.
Riêng tại Hà Nội, trong bảy nhà đầu tư hiện đang muốn xây dựng các đường sắt đô thị thì có đến hai nhà đầu tư nước ngoài là Mosmetrotroy (Nga) và liên danh Licogi – MIK, Lotte (Hàn Quốc), cùng các nhà đầu tư trong nước như Vingroup, Xuân Thành, Tân Hoàng Minh…
Trong khi đó, phía Nhật Bản cho hay sẽ thông tin tới các doanh nghiệp Nhật Bản về chủ trương đầu tư hạ tầng giao thông theo hình thức PPP của Việt Nam.
Trong một diễn biến liên quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có ý kiến về việc thuê tư vấn chuyên ngành quốc tế nghiên cứu, rà soát quy hoạch, xây dựng phương án mở rộng và lập điều chỉnh quy hoạch cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.
Theo đó, thủ tướng đồng ý về chủ trương và phương án lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt để thuê tư vấn chuyên ngành quốc tế nghiên cứu, rà soát, đánh giá việc sử dụng đất cho ngành hàng không, xây dựng phương án mở rộng và lập điều chỉnh tổng thể quy hoạch cảng hàng không, các quy hoạch liên quan tại khu vực cảng hàng không – sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, cả về phía bắc và phía nam, không bị giới hạn về quy hoạch sử dụng đất, nhằm nâng cao công suất khai thác kết cấu hạ tầng, phù hợp với tốc độ phát triển giao thông vận tải hàng không.
Thủ tướng ủy quyền Bộ Giao thông Vận tải quyết định việc giao cơ quan chủ trì lập quy hoạch, đơn vị làm chủ đầu tư và chỉ đạo thực hiện việc lựa chọn nhà thầu tư vấn chuyên ngành quốc tế, bảo đảm các yêu cầu về uy tín, năng lực, kinh nghiệm theo thẩm quyền, đúng quy định pháp luật; đồng thời, tiếp thu ý kiến Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp và Bộ Tài chính, quyết định việc sử dụng nguồn kinh phí từ quỹ đầu tư phát triển của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam để thực hiện.
Bộ Giao thông Vận tải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật về tính chính xác của các thông tin cung cấp, việc đề xuất, lựa chọn nhà thầu tư vấn quốc tế và các quyết định về những vấn đề nêu trên, báo cáo thủ tướng trong tháng 12-2017; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Bộ Quốc phòng, các cơ quan liên quan và UBND TP. Hồ Chí Minh tạo mọi điều kiện để tư vấn thực hiện nhiệm vụ nêu trên theo đúng quy định pháp luật, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn và hiệu quả, không để xảy ra thất thoát, lãng phí.
Liên quan đến quỹ đất để mở rộng sân bay, mới đây Thứ trưởng Bộ Quốc phòng – Trung tướng Trần Đơn, cho biết từ năm 2014 đến nay, Bộ Quốc phòng đã bàn giao và dự kiến bàn giao đất quốc phòng khu vực sân bay Tân Sơn Nhất khoảng 52,22ha. Trong đó, bàn giao cho TP. Hồ Chí Minh khoảng 11,96ha; bàn giao Bộ Giao thông Vận tải khoảng 40,26ha để phục vụ triển khai quy hoạch kết nối giao thông và xây dựng hạ tầng sân bay Tân Sơn Nhất.
Vào giữa tháng 6 vừa qua, thủ tướng cũng đã có kết luận về việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, giao Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu, chủ trì thuê tư vấn nước ngoài có đủ năng lực, kinh nghiệm để khảo sát nghiên cứu đề xuất các phương án mở rộng cả về phía bắc (khu vực sân golf) và phía nam, nâng tổng công suất đạt khoảng 45 triệu khách/năm.
Cục Hàng không Việt Nam cho biết, sân bay Tân Sơn Nhất hiện đang bị quá tải cả trên trời lẫn dưới mặt đất. Năm 2016, sân bay này đã đón 33 triệu hành khách, vượt 28% so với quy hoạch đến 2020. Vào thời gian cao điểm, Tân Sơn Nhất phục vụ đến 42 chuyến bay/giờ. Mỗi ngày khoảng 40.000 ôtô các loại ra vào khu vực này.
- Gia Minh
Xem thêm:
- Diễn đàn kinh tế thế giới nâng mức hạ tầng giao thông Việt Nam lên 16 bậc
- Giao thông đường sắt cần một bước nhảy vọt
- Cơ sở hạ tầng TP. Hồ Chí Minh: Thách thức trong giao thông đô thị và sử dụng đất