Năm 1998, Apple giới thiệu chiếc máy tính để bàn độc nhất, với thiết kế hoàn toàn khác biệt những thiết bị thời đó. iMac G3 được Steve Jobs giới thiệu trước sự ngỡ ngàng của truyền thông, tạo nên những câu chuyện huyền thoại đến mãi về sau. Chặng đường 20 năm là một cột mốc quan trọng xứng đáng để kỷ niệm theo đúng nghĩa, nhưng thậm chí nó còn vượt xa hơn khi nói về một chiếc máy tính.
Cuối tuần qua, dòng iMac của Apple gia nhập câu lạc bộ 20 năm. Mốc thời gian của iMac có nhiều câu chuyện, nhưng đặc sắc phải kể đến câu chuyện thiết kế iMac. Màu sắc, hình dáng, vật liệu và kích thước đã đánh dấu những đột phá đáng kể trong suốt những năm qua. Trong tuần lễ kỷ niệm này, chúng ta cùng nhìn lạitiến trình thiết kế của iMac. Vài sản phẩm công nghệ tự hào như một kỳ công đặc sắc của ngành công nghiệp, thay đổi sở thích của khách hàng và vượt bậc về mặt kỹ thuật theo cấp số nhân, khiến các thiết bị khác nhanh chóng lỗi thời ngay cả khi tính toán kỹ lưỡng nhất.
Loại bỏ chiếc thùng gồ ghề
Đầu năm 1998, Apple cần tìm ra một sản phẩm mới có thể bổ sung và bộ sưu tập máy Mac của mình trong quá trình công ty đang hồi phục. Thiết bị này sẽ là một cái máy tính dùng cho thị trường tiêu dùng. Nhưng thời đó thiết kế dạng thùng máy đang rất phổ biến, ngay cả Apple cũng từng làm ra những mẫu máy giống như vậy. Apple quyết định tận dụng cơ hội này để mang lại nét riêng cho chiếc PC của hãng, thế là iMac ra đời.
Chiếc iMac đời đầu có rất nhiều ý nghĩa “đầu tiên”. Nó là chiếc máy tính đầu tiên của Apple được làm cho thời đại của Internet. Nó là chiếc PC đầu tiên bỏ hết mọi cổng kết nối cũ để thay bằng USB. Nó cũng là chiếc PC đầu tiên chứng minh rằng PC không hề khô khan. Để thiết kế iMac, Apple đã ép nhóm thiết kế công nghiệp của mình phải suy nghĩ về một thứ gì đó mới hoàn toàn. Nó không được có bất kì dấu hiệu nào của những chiếc PC thời đó, nó phải là một thứ thật lạ.
Khi đó Jony Ive đang là phó chủ tịch thiết kế công nghiệp, ông đặt câu hỏi như thế này: Chiếc máy tính nào mà The Jetsons sẽ sử dụng. The Jetsons là một series phim hoạt hình rất nổi tiếng ở Mỹ, trong đó nói về câu chuyện của một gia đình sống trong tương lai, nơi có máy bay, vũ trụ, các công nghệ hiện đại về truyền thông, hologram.
Quay trở lại iMac, Apple đã lấy nhiều cảm hứng từ bộ phim The Jetsons vì trong đó có rất nhiều máy tính, TV xuất hiện, còn màu sắc nổi bật và đẹp mắt của iMac thì xuất phát từ máy đánh chữ Olivetti xuất hiện từ thập niên 1960 vốn cũng trở nên khác biệt so với các dòng máy đánh chữ khác sử dụng thiết kế rất công nghiệp, nhàm chán.
Năm 1999, Steve Jobs giới thiệu iMac với nhiều màu: Blueberry, nho, cam, chanh và dâu. Vỏ màu giúp máy tính trở nên gần gũi hơn với người dùng, nhất là những người không thích công nghệ, nó cũng cho phép người dùng bộc lộ cá tính của mình. Ngay cả dòng Pro sau này cũng làm theo màu của iMac đời đầu, ví dụ như series màn hình Apple Studio Displays chẳng hạn.
Để sản xuất được vỏ màu này không phải là chuyện đơn giản, Job cho hay công ty phải dành 6 tháng để nghiên cứu xem làm thế nào họ có thể sản xuất ra vỏ nhựa với màu theo ý đồ của mình.
Cuối năm 1999, iMac có thiết kế mới: case ngắn hơn, loa ngon hơn, ổ quang nuốt đĩa nhìn thời thượng và hài hòa hơn. Apple cũng thu nhỏ linh kiện trong máy để loại bỏ quạt tản nhiệt và làm vỏ trở nên trong hơn nữa. Một phiên bản màu đặc biệt: graphite cũng được hãng đưa ra thị trường.
2000: khoác áo mới cho iMac
Apple tiếp tục thử nghiệm thêm trong năm 2000 với 4 màu mới là Indigo, Ruby, Sage và Snow, cùng với Graphite để thay thế cho 5 màu của iMac đầu tiên. Apple bắt đầu bán kèm với iMac bàn phím Pro Keyboard và chuột Apple Mouse với thiết kế mới dễ dùng hơn.
Đầu năm 2001, Apple bổ sung màu Flower Power và Blue Dalmatian cho iMac để thay cho Ruby, Snow và Sage. Cả hai màu này đều được trộn thẳng vào vỏ nhựa chứ không phải sơn lên bên ngoài. Tới tháng 7 cùng năm, Apple mang màu Snow trở lại, bỏ các họa tiết trên máy đi, vậy là iMac chỉ còn 3 màu mà thôi.
2002: đổi mới kiểu dáng
Ở sự kiện Macworld 2002, iMac có thiết kế mới. Để tận dụng màn hình LCD vốn đang nổi lên ở thời này, Apple đã thiết kế lại từ đầu chiếc iMac nhìn như một sản phẩm đến từ không gian và “bẻ cong trọng lực” theo mô tả của Jony Ive. Màn hình LCD 15″ giờ như được treo lên, chân đế của máy thì làm theo hình cầu. Steve Jobs thích thiết kế này vì màn hình LCD có thể tỏa sáng với tất cả những gì tốt đẹp nhất của mình.
Tất cả những mẫu iMac mới giờ có quạt tản nhiệt trở lại, không còn loa tích hợp nữa mà Apple bán kèm loa rời Apple Pro Speakers (tức là sẽ xuất hiện thêm dây nhợ trên bàn làm việc của bạn). Năm 2002 và 2003 có thêm model 17″ và 20″ nhưng nó bị chê vì không còn cân đối như mẫu 15″ cũ. Apple cũng phải bỏ đi ổ quang dạng nuốt đĩa và quay trở lại dùng ổ quang dạng khay, nhiều người đùa rằng đây là cái lưỡi của iMac.
2004: From The Creators Of The iPod
Năm 2004, Apple lại làm mới iMac (gọi là iMac G5), nhưng lần này hãng chỉ cần 1 câu quảng cáo duy nhất nhưng lại chứa đựng nhiều hàm ý, và cũng rất dễ hiểu: From The Creators Of The iPod (từ những người đã làm ra iPod). Thời này iPod đang hot nên iMac tranh thủ dựa hơi nó để xuất hiện trên thị trường.
Thiết kế của chiếc iMac mới bắt đầu giống máy All in One ngày nay khi linh kiện nhét hết vào phía sau màn hình, chân đế nhôm cũng bắt đầu xuất hiện. Với độ dày khoảng 5 cm cho cả màn hình, Apple nói iMac là chiếc máy tính để bàn mỏng nhất vào lúc đó. Vỏ của máy vẫn là vỏ nhựa chứ không dùng vỏ nhôm như màn hình Cinema Displays ra mắt đầu năm dành cho dòng Power Mac G5, nhưng nó lại hợp với iPod, iBook hơn. Ổ quang nuốt đĩa trở lại.
Năm 2005, dòng iMac G5 được nâng cấp với camera iSight tích hợp thay vì phải mua webcam rời, nó cũng hỗ trợ điều khiển bằng remote hồng ngoại để dùng tính năng xem phim của Mac OS X. Khi không dùng, remote sẽ được gắn lên cạnh hông của iMac nhờ nam châm.
2006: Intel iMac
Năm 2006, iMac xuất hiện với vai trò là chiếc máy tính đầu tiên dùng chip Intel thay cho hệ chip PowerPC cũ của Apple. Đây cũng là lần đầu tiên model iMac 24″ ra đời – là chiếc iMac lớn nhất tính đến lúc nó ra mắt. Thiết kế ngoại hình của máy không thay đổi nhiều, chỉ có bên trong là nhanh hơn gấp đôi. Màn hình bắt đầu có viền đen để tăng cảm giác hòa nhập, vỏ nhôm cũng thay thế phần lớn nhựa (chỉ còn nắp sau là nhựa đen thôi). Vỏ ngoài của iMac Intel cũng có ốc để thay thế dễ dàng RAM. Sau này MacBook cũng dùng phong cách thiết kế giống iMac.
Theo Steve Jobs, thiết kế mới giúp người dùng Pro cảm thấy chuyên nghiệp và gần gũi hơn, trong khi người dùng phổ thông thì thấy họ đang sở hữu một thiết bị cao cấp và xịn. Phản hồi này cũng đóng góp vào quyết định chuyển sang dùng vỏ nhôm thay cho vỏ nhựa của MacBook đời 2008. Nhôm và kính cũng dễ tái chế hơm, tiết kiệm chi phí cho Apple.
2009: iMac 21.5 và iMac 27
Lần đầu ra mắt vào năm 2009, iMac 21.5 và iMac 27 sử dụng màn hình rộng rất hot thời này, nó cũng chuyển sang dùng đèn nền LED để giảm độ mỏng và tăng độ sáng, phù hợp cho những người thích xem phim ảnh hay sáng tạo nội dung. Vì màn hình rộng hơn nên bên trong cũng có thêm nhiều chỗ đặt linh kiện.
Lúc này, iMac bắt đầu dùng kính tràn viền, đổi hẳn mặt sau thành vỏ nhôm để nhìn thống nhất hơn và đây chính là thiết kế Unibody. Apple cũng mặc định bán kèm bàn phím không dây và Magic Mouse cho dòng máy tính của mình, nó thay thế cho bàn phím dây Apple Keyboard và chuột Mighty Mouse đã tồn tại được nhiều năm. Apple cũng không bán kèm remote nữa.
2012: iMac mỏng hơn
Lại một lần nữa Apple đổi thiết kế của iMac, lần này hãng quyết định làm mọi thứ để máy của mình mỏng hơn. Đầu tiên là màn hình, Apple dùng một công nghệ gọi là plasma deposition để làm tấm nền mỏng đi, đồng thời giảm 75% độ phản chiếu. Vỏ nhôm của máy cũng được làm mỏng dần về hai mép thay cho cách truyền thống, và độ mỏng khi đó chỉ còn 5mm tại nơi mỏng nhất. Cùng với việc thu nhỏ linh kiện bên trong, iMac đã giảm được 40% thể tích bên trong thiết bị. Theo như Apple thì chiếc iMac mới ngay lập tức làm cho mẫu iMac cũ nhìn quá già cỗi.
Đây cũng là thời gian mà SSD bắt đầu phổ biến, nhưng người dùng desktop vẫn có xu hướng lưu trữ nhiều, vậy nên Apple làm ra Fusion để kết hợp cả SSD tốc độ cao và HDD dung lượng lớn. macOS xem hai ổ này là một nên về lý thuyết không có gì thay đổi khiến người dùng phải khó chịu.
2015: 14.7 triệu Pixel
Năm 2012 MacBook Pro đã bắt đầu dùng màn hình Retina, màn hình độ phân giải cao nhất thời đó trên laptop, nhưng tới 3 năm sau iMac mới được dùng tấm nền này. Mẫu iMac 27″ dùng tấm nền 5K, còn 21,5″ dùng tấm nền 4K. Để vận hành được số lượng pixel lớn đến thế, Apple phải làm một bộ điều khiển riêng vì lúc đó trên thị trường không có sẵn linh kiện nào đủ đáp ứng cả.
Cùng với iMac 2015 là chuột Magic Mouse mới, Magic TrackPad và bàn phím Magic Keyboard. Tất cả phụ kiện này đều sạc qua cổng Lightning thay vì dùng pin AA như xưa. Năm 2017, Apple tiếp tục nâng cấp tấm nền Retina với màu chính xác hơn cho iMac.
2017: iMac Pro
Lần đầu tiên trong lịch sử, Apple giới thiệu iMac Pro nhắm đến người dùng chuyên nghiệp với cấu hình rất mạnh với giá từ 5000 USD. iMac Pro sở hữu bộ vỏ đen, bàn phím đen và chuột cũng đen luôn để phân biệt với chiếc iMac xám thường.
Đây là giải pháp để Apple tiếp cận với người dùng chuyên nghiệp vì trước đó họ có Mac Pro, nhưng từ 2013 đến nay Mac Pro đã không được nâng cấp gì và cũng bị hạn chế về khả năng thay đổi linh kiện bên trong nên nhiều người Pro đã không còn theo Apple nữa.