Adecco Việt Nam phát hành Bản cập nhật thị trường lao động quý 2/2021, chia sẻ thông tin về nhu cầu tuyển dụng trong quý, cũng như thách thức từ đợt bùng phát COVID-19 mới nhất và giải pháp cho các bên liên quan.
Bối cảnh thị trường tuyển dụng Quý 2/2021
Bất chấp làn sóng COVID-19 lần thứ 4, hoạt động tuyển dụng vẫn tương đối ổn định so với cùng kỳ năm ngoái. Bà Nguyễn Thu Hà, Giám đốc Văn phòng Adecco Hà Nội, chia sẻ: “Rút kinh nghiệm từ năm trước, các doanh nghiệp hiện nay không còn thụ động trong việc ứng phó với đại dịch nữa. Giờ đây, doanh nghiệp đã chuẩn bị sẵn các kế hoạch ứng phó và duy trì hoạt động kinh doanh. Điều này cho phép họ giảm thiểu tác động từ đại dịch, bao gồm hoạt động tuyển dụng. Hầu hết các doanh nghiệp đều nhanh chóng chuyển sang các phương thức tuyển dụng trực tuyến sau khi những nghị định liên quan đến việc ngăn chặn COVID-19 được ban hành. “
Ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Phó Giám đốc bộ phận Tuyển dụng, Adecco TP.HCM, cho biết phần lớn các vị trí đang tuyển dụng vẫn được tiến hành theo kế hoạch, chỉ 10% trong số đó phải tạm hoãn. Việc tạm hoãn xảy ra với các vị trí quản lý, điều hành cấp cao, và các vị trí chú trọng kỹ thuật. Đây vốn là những vị trí nhà tuyển dụng và ứng viên cần gặp mặt tại nơi làm việc hoặc phỏng vấn trực tiếp trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Ngoài ra, số lượng việc làm mới cũng có những dấu hiệu tích cực. Dữ liệu từ Adecco cho thấy sự tăng trưởng lên đến 60% trong Quý 2 năm nay so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoại trừ ngành Thực phẩm & Đồ uống, Vận tải và Du lịch, các ngành khác đều tăng tỷ lệ mở các vị trí.
Trước xu hướng chuyển đổi số được thúc đẩy nhanh chóng như hiện nay, các lĩnh vực liên quan đến công nghệ như Thương mại điện tử và Công nghệ tài chính luôn có nhu cầu tuyển dụng cao. Ngoài ra, mặc cho sự lây lan phức tạp của dịch bệnh ở một số khu công nghiệp, ngành sản xuất (kỹ thuật, điện tử, cơ khí và hóa chất) vẫn tích cực tìm kiếm nhân tài. Trong 6 tháng đầu năm 2021, Tổng cục Thống kê báo cáo chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,91% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 11,42%. Các lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng đáng chú ý khác là Dịch vụ tài chính và Văn phòng liên lạc thuê ngoài (Sourcing Liaison Offices).
Bà Lê Nguyễn Ngọc Thanh, Giám đốc Văn phòng Adecco TP.HCM, nhấn mạnh xu hướng tuyển dụng mới. “Các công ty hiện nay ưu tiên các ứng viên có kinh nghiệm và chuyên môn cao vì họ có thể nhanh chóng đảm nhận công việc, thay vì dành thời gian tuyển dụng và đào tạo các vị trí đầu vào. Họ tìm kiếm những vị trí chủ chốt nhằm duy trì hoạt động kinh doanh trong thị trường biến động như hiện nay”.
Những thách thức đang tồn tại
“Khi các doanh nghiệp tập trung vào tuyển dụng các vị trí chuyên môn cao, cơ hội việc làm cho những người trẻ có ít năm kinh nghiệm trở nên hạn chế hơn.”, bà Thanh tiếp tục, “Tại các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề từ các đợt bùng phát và hiện đang trong giai đoạn cầm cự, các bạn trẻ cũng ít có cơ hội mở rộng phạm vi công việc hoặc thử sức với các ý tưởng mới”.
Dù được xem là một giải pháp thay thế hiệu quả trong giai đoạn giãn cách xã hội, nhưng tuyển dụng trực tuyến vẫn có những mặt hạn chế nhất định. Theo bà Đặng Thị Thái Hòa, Phó Giám đốc bộ phận Tuyển dụng, Adecco TP.HCM, phỏng vấn trực tuyến khiến nhà tuyển dụng gặp khó khăn trong việc quan sát ngôn ngữ cơ thể cũng như cách ứng viên phản ứng với môi trường và văn hóa doanh nghiệp.
“Mức độ tương tác khi chào đón nhân viên mới từ xa cũng là một mối quan tâm”, bà Đặng Thị Thái Hòa bổ sung, “Khi không có sự gặp gỡ và chào đón trực tiếp, nhân viên mới khó có thể cảm nhận được môi trường mới cũng như thích nghi được với văn hóa làm việc”.
Các ứng viên cũng chia sẻ những lo ngại về phương thức tuyển dụng này. Ông Chương lưu ý: “Gặp mặt trực tiếp tại nơi là việc là cơ hội lý tưởng để ứng viên có thể đánh giá về nhà tuyển dụng tiềm năng. Đó là lý do tại sao các vòng phỏng vấn trực tuyến có thể không mang lại đủ thông tin để ứng viên đánh giá về văn hóa doanh nghiệp và định hướng sự nghiệp tương lai”.
Thêm vào đó, không phải ai cũng cảm thấy thoải mái trước ống kính camera. Một số có thể cảm thấy lúng túng, dẫn đến sự thiếu tự tin và nhận định sai lầm từ phía người phỏng vấn. Trang thiết bị công nghệ cũng là một yếu tố khó lường ảnh hưởng đến chất lượng của cuộc phỏng vấn khi mà kết nối Internet có thể bị ngắt hoặc trục trặc thiết bị có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Những đề xuất để hoạt động tuyển dụng hiệu quả
Để thu hút và giữ ứng viên tham gia xuyên suốt vào quá trình tuyển dụng trực tuyến, ông Andree Mangels, Tổng giám đốc Adecco Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của hình ảnh doanh nghiệp trên mạng xã hội.
“Không chỉ có ứng viên tìm kiếm cơ hội, mà doanh nghiệp cũng cần tìm cách thu hút nhân tài. Bằng cách thường xuyên chia sẻ về công việc hàng ngày, quy trình tuyển dụng, các giá trị cốt lõi và văn hóa làm việc, bạn có thể mang lại cho ứng viên cái nhìn tổng thể và thực tế về doanh nghiệp. Điều này hình thành mối liên kết giữa bạn và ứng viên ngay cả trước khi họ nộp đơn ứng tuyển, từ đó giúp bạn nổi trội hơn so với các nhà tuyển dụng khác và đảm bảo được nguồn các ứng viên tiềm năng.”
Bà Hà gợi ý, bên cạnh việc đánh giá ứng viên, nhà tuyển dụng nên kiểm tra tham chiếu kỹ lưỡng. “Mục đích chính là nhằm hiểu rõ về các kỹ năng xã hội, cam kết với công việc, tính cách và thái độ làm việc của ứng viên. Từ đó cung cấp thêm cơ sở đánh giá cho nhà tuyển dụng ngoài những gì được thể hiện trong buổi phỏng vấn trực tuyến”.
Thay vì các cuộc phỏng vấn cá nhân truyền thống, nhà tuyển dụng có thể cân nhắc tiến hành phỏng vấn hội đồng (panel interview) với sự tham gia của hai hoặc nhiều người phỏng vấn. Như chia sẻ của bà Hòa: “Bạn có thể vô tình bỏ sót những dấu hiệu đáng ngờ khi vừa phải ghi chú, vừa quan sát ngôn ngữ cơ thể của ứng viên qua khung mà hình máy tính. Việc để các bên liên quan tham gia vào cuộc phỏng vấn trực tuyến có thể đưa ra đánh giá bao quát hơn, đồng thời giúp rút ngắn quy trình tuyển dụng. “
Đối với hoạt động chào đón nhân sự mới trực tuyến, nhà tuyển dụng nên đảm bảo rằng người mới được trang bị mọi thiết bị và công cụ cần thiết để bắt đầu công việc. Ngoài các buổi hướng dẫn chính thức, từng phòng ban có thể tự tổ chức các hoạt động gắn kết đa dạng như cà phê sáng hoặc giải lao giữa giờ thông qua các cuộc gọi video. Đây là dịp mọi người có thể trò chuyện và tìm hiểu về nhau ở góc độ cá nhân.
Về phía ứng viên, cả ông Chương và bà Hòa đều đồng tình rằng ứng viên nên chuẩn bị chu đáo nhất có thể.
Cơ bản nhất thì các ứng viên cần kiểm tra thiết bị, phần mềm, ánh sáng và bối cảnh nền trước buổi phỏng vấn. Để làm quen với các tính năng chính của phần mềm phỏng vấn và thoải mái hơn trước ống kính, ứng viên có thể diễn tập phỏng vấn từ trước với bạn bè hoặc chuyên viên tuyển dụng (nếu nộp đơn thông qua một công ty tuyển dụng).
Ứng viên nên tắt các thông báo có thể gây xao nhãng trước khi bắt đầu phỏng vấn. Duy trì giao tiếp bằng mắt trong cuộc phỏng vấn bằng cách nhìn vào máy ảnh thay vì nhìn vào màn hình máy tính. Khi kết thúc cuộc phỏng vấn, ứng viên nên giữ hình ảnh chuyên nghiệp trong vài giây sau khi kết thúc cuộc gọi để đảm bảo rằng họ đã thật sự ngắt kết nối và không vô tình có các biểu hiện không phù hợp.
