Reid Hoffman là người biết rất nhiều về các công ty tăng trưởng với tốc độ chóng mặt. Là một nhà điều hành tại PayPal trong thời kỳ đầu phát triển của công ty này, Hoffman sau đó đồng sáng lập mạng xã hội LinkedIn và hiện là một nhà đầu tư vào các công ty đang phát triển nhanh chóng với tư cách là đối tác của quỹ đầu tư Greylock Partners.
Trong nhiều năm, Reid Hoffman, người được biết đến như là “huấn luyện viên startup của Thung lũng Silicon”, đã khuyên các nhà sáng lập nên chấp nhận rủi ro, ưu tiên tốc độ hơn sự chính xác và hiệu quả.
Trong cuốn sách mới “Tăng trưởng thần tốc: Con đường nhanh nhất để dựng nên những doanh nghiệp khổng lồ”, Reid Hoffman chia sẻ bí quyết của mình cho các công ty khởi nghiệp muốn đạt được sự thống trị toàn cầu.
Khái niệm mà ông gọi là “tăng trưởng thần tốc” (blitzscaling) cung cấp một tập hợp những kỹ thuật giúp các doanh nhân khởi nghiệp phát triển doanh nghiệp của họ một cách nhanh chóng, vượt trội hơn những đối thủ cạnh tranh.
Tạp chí Fortune đã có cuộc phỏng vấn với Reid Hoffman xoay quanh đề tài “tăng trưởng thần tốc” và quyển sách mới của ông.
______
“Tăng trưởng thần tốc” là gì và ai có thể áp dụng nó?
“Tăng trưởng thần tốc” ưu tiên tốc độ hơn hiệu quả trong sự phát triển của một công ty ngay cả khi đối mặt với sự không chắc chắn.
Bạn đang tối ưu hóa để phát triển doanh nghiệp và khách hàng của mình với tốc độ nhanh, điều đó có nghĩa là bạn sẽ chi tiêu vốn không hiệu quả và bạn sẽ làm điều đó bằng cách chấp nhận rủi ro trong những thời điểm không chắc chắn. Bạn chọn làm như vậy bởi vì đó là cách để bạn trở thành người đầu tiên mở rộng quy mô.
______
Những phẩm chất nào mà người doanh nhân khởi nghiệp cần có để có thể giúp công ty của họ tăng trưởng thần tốc tốt hơn?”
Một phẩm chất mà tôi tìm kiếm ở các doanh nhân khởi nghiệp là sự sẵn sàng học hỏi. Bạn không ngừng học hỏi và bạn học với tốc độ nhanh.
Một phần thách thức của “tăng trưởng thần tốc” là bạn phải liên tục phát triển đội ngũ quản lý của mình.
Bạn dịch chuyển qua các giai đoạn: từ “mọi người là người hành động” đến “hầu hết mọi người là người hành động” đến “quản lý những người hành động” đến “quản lý những người quản lý”.
Đó là sự phát triển không ngừng, suốt trong quá trình đó, bạn phải học những mô hình mới và điều đó đòi hỏi bạn phải là người luôn học hỏi sôi nổi.
Một điều nữa là nhà khởi nghiệp phải liên tục tuyển dụng vì họ cần những người giỏi nhất để giúp họ phát triển công ty. Bạn đang liên tục tuyển dụng những giám đốc điều hành mới và tốt hơn?
Bạn đang đưa những tài năng xuất sắc nhất lên con thuyền của bạn? Bạn đang tìm được những nhà đầu tư tốt nhất? Một phần của việc học hỏi cũng liên quan đến việc tuyển dụng trên tất cả các phạm vi.
Những phẩm chất đó là hoàn toàn cần thiết cho một doanh nhân muốn tăng trưởng thần tốc thành công.
______
Một công ty startup cần tập trung nỗ lực để tăng trưởng thần tốc tại thời điểm nào trong vòng đời của nó?
Có một vài yếu tố kích hoạt. Nói chung, nếu bạn đang ở trong một không gian hoàn chỉnh, không có sự cạnh tranh và không cần đến “một khối lượng có tính quyết định”, thì bạn sẽ phát triển theo cách giống như “tăng trưởng nhanh” hơn là “tăng trưởng thần tốc”.
Trong đó, bạn đo lường chi phí sở hữu khách hàng, tập trung vào chi tiêu hiệu quả từng đồng của bạn và phát triển tổ chức theo cách giảm thiểu sự hỗn loạn.
Nhưng thường thì đối với các công ty startup, hoặc bạn đối mặt với cạnh tranh thực sự hoặc cạnh tranh tiềm năng bởi vì trong một thế giới siêu kết nối, cạnh tranh có thể đến từ bất cứ đâu.
Bạn thường ở trong một tình huống mà sự cạnh tranh đang đến hoặc nó đã có mặt rồi và bạn phải suy nghĩ về cách đánh bại nó. Những gì bạn đang làm là chạy đến một nơi mà thị trường sẽ cho phép bạn tăng trưởng thần tốc hết mức có thể.
Bạn thực sự đang chạy đến điểm khởi động trước khi cuộc cạnh tranh bắt đầu bởi vì việc trở thành người đầu tiên mở rộng quy mô là rất quan trọng.
Trong quá trình chạy đến điểm khởi động, bạn đang tìm ra sản phẩm phù hợp với thị trường và thu xếp nguồn vốn để thử và tuyển dụng những tài năng xuất sắc nhất có thể.
Bạn có thể cũng chưa chắc chắn về kế hoạch kinh doanh và chiến lược tiếp thị vì bạn đang khởi động tăng trưởng thần tốc cùng lúc tiến hành những việc này.
______
Liệu có ngây thơ không nếu nghĩ rằng một người vẫn có thể tiếp tục lãnh đạo công ty khi nó bước vào từng giai đoạn tăng trưởng mới?
Không hề đâu. Thực ra, với tư cách là nhà đầu tư, bạn sẽ thích nhà sáng lập là người lãnh đạo cuộc tăng trưởng của công ty hơn. Hãy nghĩ về trường hợp của Mark Zuckerberg và Jeff Bezos. Đó là một điều tốt đứng từ quan điểm của nhà đầu tư.
Khi đó, những gì thường xảy ra là bạn liên tục phát triển đội ngũ quản lý của mình. Không có khoa học nào về vấn đề này, nhưng tôi thường tư vấn cho các nhà sáng lập và nói với họ rằng có thể họ sẽ cần phải thay đổi một nửa đội ngũ quản lý.
Các nhà điều hành của bạn thay đổi và luân phiên rất nhiều khi công ty phát triển, và một trong những lời khuyên tôi đưa ra là: Đừng bao giờ hứa với họ rằng họ sẽ là người đứng đầu sản phẩm mãi mãi.
Hãy hứa rằng khi nào mà họ vẫn làm tốt công việc, thì công việc của họ sẽ luôn phát triển với nhiều trách nhiệm hơn và những thách thức mới.
Nhưng điều đó không có nghĩa là họ sẽ luôn là người đứng đầu sản phẩm. Điều quan trọng cần nhớ là mọi thứ sẽ thay đổi khi công ty phát triển.
______
Ông viết rằng một quy tắc quan trọng đối với nhiều công ty tăng trưởng thần tốc là “phớt lờ khách hàng của họ” vì nó là một trong những đám cháy dễ chịu hơn (dù vẫn cháy) cho đến khi bạn kết thúc trận chiến lớn hơn, hỏa hoạn khủng khiếp hơn. Ông lý giải ý tưởng này như thế nào?
Không phải là bạn luôn phớt lờ khách hàng của mình, mà bạn cần tự hỏi: “Đâu là điều quan trọng mà tôi cần làm và tôi cần bỏ qua điều gì để mở rộng quy mô?”
Với PayPal, chúng tôi biết rằng khiếu nại email về dịch vụ khách hàng đang tăng theo cấp số nhân.
Dù vậy, chúng tôi hiểu rằng công ty có thể tồn tại dù nhận được đánh giá thấp về sản phẩm trong một thời gian vì chúng tôi vẫn là một dịch vụ hoàn toàn cần thiết, và như thế, chúng tôi có thể tập trung vào việc xây dựng sản phẩm của mình”.
Tất nhiên, nếu bạn phớt lờ khách hàng của bạn mãi mãi, bạn sẽ chết. Nghĩa là chúng tôi có thể tạm thời bỏ qua một phần khách hàng để có được lượng khách hàng cao và trở thành một phần thiết yếu của thanh toán trên mạng. Rốt cuộc, điều đó đã khiến chúng tôi có giá trị đối với khách hàng.
Phớt lờ khách hàng của bạn mãi mãi chỉ dẫn đến cái chết. Còn ở đây tôi nói về việc phớt lờ khách hàng ở những khía cạnh nhất định bởi vì đó là cách làm phù hợp.
______
Văn hóa đóng vai trò gì trong tăng trưởng thần tốc?
Ai là người bạn đang thuê? Làm thế nào để họ có thể làm việc cùng nhau? Những cách để bạn đưa ra quyết định? Lý do vì sao việc tạo ra một nền văn hóa hiệu quả cao là rất quan trọng: bởi vì nó cho phép bạn nhanh chóng xác định cấu trúc giá trị để vận hành và ra quyết định cho những gì bạn làm.
Tất nhiên, bạn cũng có thể làm văn hóa tồi. Bạn phải chắc chắn rằng văn hóa của bạn không chỉ được tạo thành từ những người trông giống như bạn.
Văn hóa của bạn là một tập hợp các giá trị về cách bạn vận hành, nhưng bạn phải đảm bảo rằng nó cũng bao hàm những khác biệt, như thế, bạn cũng sẽ có được những giá trị đó khi mở rộng quy mô.
______
Trong trường hợp của Uber, đó là một công ty phát triển với tốc độ chóng mặt nhưng văn hóa độc hại đã bắt kịp nó. Đâu là sự khác biệt giữa những gì đã xảy ra với Uber và những gì đã xảy ra với Airbnb, một công ty cũng chạy qua các bức tường và đụng độ với các cơ quan điều phối, đối thủ cạnh tranh và chính phủ?
Sự khác biệt ở đây là cách mà Uber thất bại trong việc chuyển đổi từ “cướp biển sang Hải quân”. Theo nhiều cách, rất nhiều công ty khởi nghiệp giống như “cướp biển”, nhưng để mở rộng hiệu quả, bạn cần chuyển thành “tàu Hải quân”.
Một trong những khía cạnh văn hóa là Airbnb cũng đã phải vật lộn với các cơ quan quản lý giống như Uber.
Nhưng Airbnb đã thể hiện rằng, “Chúng tôi sẵn sàng hợp tác để đi đến một tầm nhìn chung”, trong khi Uber lại nổi đóa và cơ bản họ ngụ ý rằng, “Đây là cách chúng tôi làm và dù quý vị không thích thế, chúng tôi vẫn cứ làm thế bởi vì chúng tôi không quan tâm”.
Thay vì cố gắng hợp tác với các thành phố, Uber lại có cách tiếp cận kiểu: “Mặc kệ, tụi này sẽ làm như thế”. Thái độ “bất chấp” này dẫn đến một loạt các hành vi giống như cướp biển trong suốt chuỗi quản trị.
______
Nếu ông đang thực hiện kế hoạch tăng trưởng thần tốc, làm sao ông biết nó có hiệu quả hay không, rằng ông không chỉ đang đốt tiền và trải qua sự tăng trưởng bình thường?
Ở một mức độ nào đó, nếu bạn làm điều này theo cách thông minh, bạn sẽ cố hình dung xem các đơn vị kinh tế của bạn rốt cuộc có khả thi hay không và tổ chức của bạn sẽ ở một vị trí mà bạn có thể bình thường hóa sau khi tăng trưởng thần tốc hay không.
Bạn liên tục chú ý đến tất cả những điều đó. Khi nhận biết được liệu bạn có đang đi đúng hướng không, ở một mức độ nào đó, thước đo đơn giản nhất là bạn có khả năng tăng vốn hay bạn có thể mang lại nguồn doanh thu đủ để phục vụ cho việc tăng trưởng thần tốc hay không?
Các nhà đầu tư mạo hiểm thường khá thông minh và quan tâm rất nhiều. Nhưng đó là một bài kiểm tra. Nếu ai đó sẵn sàng viết cho bạn một tấm séc trị giá 50 triệu đôla, 100 triệu đôla hoặc 200 triệu đôla, thì miễn là cả hai có một cuộc đối thoại chân thực về doanh nghiệp, điều đó sẽ chỉ ra rằng bạn ít nhất là đang đi đúng hướng.
Tương tự, bạn cần biết khi nào nên nhìn vào nguồn nhân lực tài năng của công ty. Công ty của bạn có trở nên hấp dẫn với những tài năng thực sự chất lượng cao?
Và tất nhiên, bạn không ngừng phân tích công việc kinh doanh, suy nghĩ về việc thu hút khách hàng và xem xét về tỷ lệ thất thoát. Những dạng tín hiệu này sẽ cho bạn biết liệu bạn có đang đi đúng hướng hay không.
Nhưng, cũng phải nói thêm rằng bạn chỉ biết rõ nhất một khi bạn đến gần đích.
______
Điều đó có thể nguy hiểm.
Vâng, nó đáng sợ.