Sự khó lường của thị trường chứng khoán là điều mà nhà đầu tư có kinh nghiệm nào cũng nằm lòng. Như những ngày trung tuần tháng Tư vừa qua, khi “sóng” đại hội cổ đông đang kéo VN-Index tiếp tục chuỗi ngày thăng hoa thì đùng một cái, chỉ một quả bom được thả trên đất Afghanistan cách xa nước ta hàng ngàn kilomét cũng đủ khiến cho thị trường hoảng sợ. Sàn giao dịch đỏ rực, nhiều cổ phiếu giảm sâu, khiến thành quả của nhiều tài khoản sau nhiều ngày “tích góp” đã đổ sông đổ biển. Dĩ nhiên, diễn biến tiêu cực trên thị trường nước ta cũng tương tự với đa số thị trường chứng khoán khác, khi nhà đầu tư trên toàn cầu lo ngại các bất ổn địa chính trị ở Syria, Afghanistan và đặc biệt là bán đảo Triều Tiên sẽ ảnh hưởng đến khối tài sản của họ, nên tìm đến những vùng trú ẩn an toàn, tạm rời xa kênh đầu tư có rủi ro cao là cổ phiếu.
Riêng với nước ta, còn có thêm sự cộng hưởng từ việc margin đang ở mức cao, tâm lý nhà đầu tư dễ dao động và áp lực chốt lời mạnh mẽ sau nhịp hồi phục mạnh của thị trường từ đầu năm đến nay. Tổng lượng margin trên thị trường đang ở mức cao nhất kể từ ba năm trở lại đây, nên sẽ càng làm cho thị trường đi xuống khi có đợt điều chỉnh mạnh. Tuy nhiên, theo giới phân tích, khi thị trường vào giai đoạn tăng trưởng, nhiều doanh nghiệp mới niêm yết, dòng vốn nội và ngoại đều tăng thì mức margin có cao cũng là điều hợp lý. Ngoài ra, so với dư địa vốn của các công ty chứng khoán (đã tiến hành tăng vốn, phát hành trái phiếu trong thời gian qua) thì vấn đề margin vẫn trong tầm kiểm soát.
Thị trường chứng khoán là vậy, chẳng ai đoán trước được điều gì và đó là động lực để những nhà đầu tư đặt mục tiêu chiến thắng thị trường tìm ra chiến lược đầu tư hiệu quả nhất cho mình. Nếu là người lạc quan, bạn có thể cho rằng những biến động của VN-Index trong hiện tại chỉ là tức thời, do nguyên nhân khách quan, tình hình quốc tế biến động – điều mà chúng ta không thể kiểm soát. Những luận điểm ủng hộ nhận định này là diễn tiến kinh tế trong nước đang ổn định, mùa đại hội cổ đông diễn ra với nhiều thông tin tích cực từ doanh nghiệp, đồng thời khối ngoại vẫn mua ròng và thanh khoản thị trường duy trì ở mức khá cao. Vậy nên, nếu tình hình quốc tế không có thêm diễn biến tiêu cực, khả năng thị trường sớm hồi phục là khá lớn. Lạc quan hơn nữa, bạn có thể cho rằng những cú sốc đến từ bên ngoài chỉ là cái cớ để những nhà đầu tư “đánh giá xuống”, nhằm tạo biên lợi nhuận lớn cho việc bán ra sau này. Theo đó, những nhịp điều chỉnh sẽ mang đến cơ hội mua vào cổ phiếu giá rẻ cho những nhà đầu tư tỉnh táo.
Tuy nhiên, với những nhà đầu tư thận trọng, có lẽ việc tạm rút lui, quan sát chờ xu hướng rõ rệt là cần thiết, đặc biệt khi thị trường chứng khoán nước ta đã tăng trưởng liên tục suốt từ đầu năm ngoái đến nay và chưa có nhịp điều chỉnh rõ rệt nào. Bởi những giai đoạn tương tự trong quá khứ cho thấy thị trường nước ta luôn bị tác động mạnh từ bên ngoài như vậy. Việc chỉ sau một số phiên giảm điểm, tâm lý thị trường đã suy giảm, dòng tiền đầu tư ngắn hạn và margin có dấu hiệu rời thị trường cho thấy độ không ổn định của thị trường và mua mới cổ phiếu trong giai đoạn này có thể gặp nhiều rủi ro hơn là cơ hội.
Lựa chọn nắm bắt cơ hội, săn mua cổ phiếu giá rẻ trong những phiên giảm điểm hay tạm rời khỏi thị trường hoàn toàn tùy thuộc vào khẩu vị mua bán cũng như nhận định của nhà đầu tư. Cần nói thêm rằng, dù thị trường có rung lắc thế nào thì những cổ phiếu giá trị vẫn sẽ là lựa chọn của nhà đầu tư trong dài hạn.
- Ngọc Khang