Bộ Kế hoạch và Đầu tư mới có báo cáo kết quả rà soát tình hình hoạt động của các khu công nghiệp trên cả nước trong năm 2014. Theo đó, kết thúc năm 2014, cả nước có 295 khu công nghiệp được thành lập với tổng diện tích gần 84 ngàn hécta, trong đó có năm khu thành lập mới. Trong số diện tích trên chỉ có khoảng 2 ngàn hécta đã được thuê. Đáng chú ý là hàng loạt khu công nghiệp ở Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hưng Yên, Bà Rịa – Vũng Tàu, Khánh Hòa, Ninh Thuận… nằm trong diện “có vấn đề”.
Cụ thể hơn, có 14 khu công nghiệp bị liệt vào diện có tỷ lệ lấp đầy thấp, chưa đền bù, chưa giải phóng mặt bằng và chưa đầu tư xây dựng hạ tầng, trong đó có năm khu công nghiệp đã được giải quyết theo hướng giảm diện tích quy hoạch, chuyển đổi nhà đầu tư, chuyển đổi mục đích sử dụng đất để tiếp tục triển khai thực hiện dự án. Đó là các khu công nghiệp Quang Minh 2 – Hà Nội, Cộng Hòa – Chí Linh (Hải Dương), Cẩm Điền – Lương Điền (Hải Dương), Kim Động (Hưng Yên) và Phong Phú (TP. Hồ Chí Minh).
Song song với một số khu công nghiệp đã bị xóa sổ, nhiều khu công nghiệp khác cũng đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất thu hồi. Hưng Yên là địa phương có nhiều dự án nằm trong “danh sách đen” nhất, trong đó các khu công nghiệp Minh Quang, Vĩnh Khúc, Ngọc Long và Megastar chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Được biết sắp tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đề nghị đưa các dự án kém khả thi ra khỏi quy hoạch phát triển khu công nghiệp trong giai đoạn từ nay đến năm 2020.
Tại Long An, hai khu công nghiệp Đức Hòa 3 – Liên Thành và Đông Nam Á đang gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng cũng như kết nối giao thông ra bên ngoài. Do đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh sớm đầu tư nâng cấp, mở rộng tuyến đường ngoài hàng rào của hai khu trên và tích cực hỗ trợ chủ đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng. Trong trường hợp phần diện tích đất của khu công nghiệp khó có khả năng đền bù và giải phóng mặt bằng thì nên giảm diện tích quy hoạch, xem xét thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với chủ đầu tư có khó khăn về tài chính để giao cho chủ đầu tư khác có năng lực.
Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đang gặp khó khăn khi triển khai xây dựng khu công nghiệp Long Sơn, nơi có diện tích thiết kế ban đầu lên đến 1.250 hécta. Mặc dù tháng 9-2013 dự án đã được điều chỉnh giảm xuống còn 850 hécta nhưng đến nay chưa thể khởi động. Vì vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các cơ quan chức năng của tỉnh phải yêu cầu chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Long Sơn khẩn trương làm thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng hạ tầng. Nếu chủ đầu tư gặp khó khăn về tài chính mà chưa thể triển khai thì giảm tiếp quy mô hoặc thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Trong danh sách bị xét thu hồi còn có khu công nghiệp Nam Cam Ranh (Khánh Hòa) với diện tích 204 hécta, khu công nghiệp Du Long (Ninh Thuận) với diện tích 407 hécta.
Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Hải Dương chỉ đạo Ban Quản lý các khu công nghiệp của tỉnh khẩn trương làm các thủ tục thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty TNHH Phúc Hưng (Đài Loan) và chuyển đổi chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Cẩm Điền – Lương Điền cho Công ty Phát triển đô thị và khu công nghiệp Việt Nam – Singapore…
Nguyễn Thắng (DNSGCT)