Trong cuộc đối thoại ngày 6-3 với các sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội về 20 năm quan hệ ngoại giao Việt – Mỹ, ông Ted Osius – Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cởi mở nhìn nhận rằng cả hai nước đều nỗ lực hướng tới những kết quả tốt đẹp nhất trong mối quan hệ song phương và hiện nay đã tiến xa hơn cả dự đoán.
Đại sứ Osius đã điểm lại những dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai nước trong hai thập niên vừa qua và khẳng định việc Chủ tịch Trương Tấn Sang và Tổng thống Barack Obama năm 2013 thống nhất nâng mối quan hệ giữa hai nước lên đối tác toàn diện đã tạo điều kiện thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong những lĩnh vực, từ ngoại giao, kinh tế, thương mại đến an ninh, khoa học – kỹ thuật, môi trường, y tế và giáo dục. Việc nâng mối quan hệ đối tác toàn diện đã giúp hai nước có thể đóng góp tích cực hơn cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng trên toàn thế giới. Cũng như Việt Nam, Mỹ luôn mong muốn hòa bình và ổn định trong khu vực, đặc biệt là trên Biển Đông.
Vị đại sứ tuyên bố: “Chúng tôi tin rằng tranh chấp lãnh thổ cần phải được giải quyết một cách hòa bình thông qua con đường ngoại giao và phải tuân thủ luật pháp quốc tế. Chúng tôi ủng hộ việc ASEAN và Trung Quốc sớm thông qua Quy tắc về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông”. Rất lạc quan về mối quan hệ thương mại và kinh tế Việt – Mỹ, ông khẳng định việc đàm phán thông qua Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương giữa Mỹ và Việt Nam là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Barack Obama. Ông còn bày tỏ: “Với truyền thống con Rồng cháu Tiên, Việt Nam đã tạo được cho mình một đôi cánh vững chắc để bay lên. Chính phủ và nhân dân Mỹ sẵn sàng tiếp thêm sức mạnh cho Việt Nam bay cao và bay xa hơn nữa”.
Trong một diễn biến khác có liên quan, Đại sứ quán Mỹ chọn chủ đề tháng 3 là “Quốc phòng an ninh” với các sự kiện Mỹ mà hai nước cùng thực hiện để làm nổi bật các mối quan hệ an ninh song phương. Việt Nam và Mỹ sẽ chú trọng vào năm lĩnh vực hợp tác an ninh quốc phòng, bao gồm các cuộc đối thoại cấp cao, hợp tác an ninh biển, tìm kiếm cứu nạn, các hoạt động giữ gìn hòa bình của Liên Hiệp Quốc và hỗ trợ nhân đạo. Về hợp tác an ninh hàng hải, Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy năng lực thực thi pháp luật và tìm kiếm cứu nạn. Về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, Mỹ sẽ hỗ trợ thêm 5 triệu USD giúp Việt Nam tăng cường năng lực ứng phó thảm họa, giúp xây dựng các trung tâm quản lý thảm họa, các trường học, bệnh xá… Mỹ cam kết giúp Việt Nam xây dựng năng lực gìn giữ hòa bình. Trong tháng 3 sẽ có một nhóm chuyên gia Mỹ đến Việt Nam hỗ trợ trong các lĩnh vực đào tạo, cung cấp trang thiết bị, xây dựng cơ sở hạ tầng cho trung tâm gìn giữ hòa bình đầu tiên của Việt Nam. Đề cập đến việc Mỹ giao các xuồng tuần tra cho Việt Nam, ông Ted Osius cho biết trong tương lai sẽ còn nhiều cơ hội để Mỹ thể hiện cam kết trong việc hỗ trợ Việt Nam tăng cường năng lực quân sự vì “nếu được tăng cường năng lực phòng vệ quân sự, Việt Nam sẽ góp phần tạo ra một Biển Đông ổn định và hòa bình”.
Nguyễn Thắng (DNSGCT)
