Trong phiên giao dịch cuối tuần trước (15-5), sau quãng thời gian giằng co và tăng giảm nhẹ với thanh khoản thấp, một số nhà đầu tư đã không còn giữ được sự kiên nhẫn, bắt đầu bán ra cổ phiếu giá rẻ vào khoảng cuối phiên. Họ mất kiên nhẫn là bởi cứ mỗi khi thị trường tăng điểm được một chút thì lực bán lập tức tăng mạnh, khiến cho hai chỉ số phải quay đầu giảm điểm. Việc những nhà đầu tư này đào thoát khỏi thị trường khiến cho VN-Index kết thúc tuần trong ảm đạm. Tính chung cả tuần, VN-Index mất 17,07 điểm (giảm 3,11%), dừng ở mức 537,44 điểm, còn HNX-Index cũng mất đi 2,08 điểm (giảm 2,62%), xuống 78,21 điểm. Thanh khoản trên thị trường rất thấp, trung bình giao dịch trên HoSE chỉ trên 1.200 tỉ đồng/phiên, còn trên HNX chỉ trên 430 tỉ đồng/phiên. Tuần thứ hai liên tiếp của tháng 5, thị trường duy trì xu hướng tiêu cực. Không chỉ giảm về điểm số, thanh khoản của thị trường tiếp tục giảm, tạo sức ép ngày càng lớn cho những nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu.
Động thái mua bán của các nhà đầu tư nước ngoài tuần qua càng khiến cho tâm lý của các nhà đầu tư cá nhân căng thẳng. Sau sáu tuần mua ròng liên tiếp, tuần từ 11 đến 15-5 chứng kiến việc khối ngoại bán ròng trở lại. Trên hai sàn, khối ngoại đã bán ròng 6,21 triệu đơn vị, với tổng giá trị tương ứng 89,29 tỉ đồng. Trong khoảng gần hai tháng qua, khi tâm lý nhà đầu tư trong nước xuống ở mức thấp nhất, chính dòng tiền từ khối ngoại đã giúp cho thị trường không giảm mạnh. Vậy nên việc nhà đầu tư nước ngoài cũng bán ròng như nhiều nhà đầu tư trong nước khiến cho thị trường thời gian tới càng trở nên rủi ro hơn.
Nhiều chuyên gia cho rằng việc nhiều nhà đầu tư cá nhân không còn được thoải mái vay tiền từ các công ty chứng khoán như trước sau khi Thông tư 36 có hiệu lực đã khiến cho dòng tiền nội suy giảm. Bên cạnh đó, nguồn cung hàng mới là các cổ phiếu niêm yết và phát hành thêm ngày càng lớn khiến cho dòng tiền giao dịch trên thị trường ngày càng thiếu hụt. Thị trường chứng khoán là một kênh huy động vốn dài hạn, nên các doanh nghiệp huy động vốn trên sàn cũng là điều bình thường. Tuy nhiên, việc huy động vốn của các doanh nghiệp niêm yết thời gian qua tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong khi các doanh nghiệp đầu ngành có tỷ suất sinh lời trên vốn cao không hề có nhu cầu huy động vốn thì các doanh nghiệp không có nền tảng kinh doanh bền vững lại gia tăng hút vốn từ thị trường chứng khoán, thậm chí có những doanh nghiệp tăng vốn gấp nhiều lần trong thời gian ngắn. Hoạt động tăng vốn quá nhanh trong khi tư duy quản lý không tương xứng, lĩnh vực kinh doanh không hấp thụ nổi tốc độ tăng vốn dẫn tới hoạt động đầu tư ngoài ngành, đầu tư dàn trải gây thua lỗ. Hệ quả của vấn đề này là dòng tiền giao dịch trên thị trường bị thiếu hụt, giá chứng khoán giảm mạnh, đồng thời tiền vốn của nhà đầu tư giảm xuống do các doanh nghiệp đã dùng tiền của họ đầu tư kém hiệu quả.
Thị trường hiện tại đang rất thiếu các thông tin hỗ trợ, trong khi những thông tin tiêu cực và nhạy cảm lại đang dồn dập đến với các nhà đầu tư. Chính vì vậy, trong thời gian tới, thị trường khó có thể cải thiện cả về điểm số lẫn thanh khoản, các cổ phiếu tiếp tục phải chịu áp lực bán. Ngay cả cổ phiếu của những doanh nghiệp đang sản xuất – kinh doanh rất tốt, tỷ lệ cổ tức/giá cao hơn lãi suất ngân hàng nhiều lần cũng nằm trong danh sách bán ra của các nhà đầu tư.
Rủi ro và nguy cơ luôn đi kèm với cơ hội. Như đã nói, hiện có khá nhiều cổ phiếu tiềm năng đang ở trong vùng giá hấp dẫn và với các nhà đầu tư trung và dài hạn, đây chính là cơ hội dành cho họ. Một số cổ phiếu đã có dấu hiệu tạo đáy và nếu như thị trường trở nên tích cực hơn, nhóm này sẽ bật lên mạnh mẽ. Mà khi cầu mua xuất hiện đủ mạnh thì rất có thể sẽ kích thích dòng tiền trở lại, bởi dòng tiền bắt đáy luôn chực chờ sẵn mỗi khi thị trường đảo chiều.
Tháng 5, thị trường thường rơi vào vùng giá thấp nhất của năm, do đó những đợt giảm hướng về vùng đáy trong thời gian tới có thể mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư trung và dài hạn chọn lọc các cổ phiếu để mua tích lũy cho chu kỳ tăng giá sắp tới. Nhóm cổ phiếu dẫn dắt thị trường vẫn là nhóm dầu khí và ngân hàng. Nếu hai nhóm này giữ vững được giá hiện nay sẽ là hỗ trợ lớn cho thị trường.
Trong phiên giao dịch đầu tuần (18-5), những lệnh bán dồn dập cuối phiên tiếp tục khiến cho HoSE có một phiên đỏ rực, với 199 mã giảm (38 mã giảm sàn) trong khi chỉ có 37 mã tăng giá. VN-Index mất thêm 8,49 điểm, lùi về 528,95 điểm. Thanh khoản có tăng so với trung bình tuần trước, với 1.552,57 tỉ đồng, chứng tỏ dòng tiền bắt đáy có dấu hiệu trở lại. Thị trường đang tạo đáy trung hạn và một khi đã hấp thụ hết những thông tin tiêu cực ảnh hưởng đến giá, hai chỉ số chính sẽ có cơ hội lớn để bật lên.
Thành Huân (DNSGCT)