Những ngày giữa tháng 9 mở ra bằng hai mảng màu đối lập. Ở Mỹ, cả chính trường rúng động vì vụ ám sát Charlie Kirk, nhà hoạt động bảo thủ nổi tiếng, ngay giữa một sự kiện công khai tại Utah. Ở Việt Nam, dư luận lo lắng khi Trung tâm Thông tin Tín dụng quốc gia (CIC) bị nhóm hacker quốc tế tấn công, đặt dấu hỏi về an ninh dữ liệu.
Nhưng xen giữa những gam màu căng thẳng ấy, văn hóa lại đem đến một tin tích cực: phim Mưa đỏ – lấy cảm hứng từ lịch sử – đã trở thành hiện tượng phòng vé, chính thức lập kỷ lục mới với doanh thu hơn 550 tỷ đồng chỉ sau 17 ngày. Một phát súng, một cú tấn công mạng, và một cơn “mưa đỏ” ngoài rạp phim – tất cả cùng khắc họa bức tranh đa chiều của tuần qua: đầy biến động nhưng cũng bừng sáng những niềm tin văn hóa.
Charlie Kirk: Cái chết và dư chấn
Ngày 10/9, tại Đại học Utah Valley, Charlie Kirk tham gia chương trình “Prove Me Wrong”. Một viên đạn từ tòa nhà gần đó xuyên qua cổ ông. Dù được đưa đi cấp cứu, ông không qua khỏi.
Nghi phạm Tyler Robinson, 22 tuổi, đã bị bắt. Động cơ chính trị hay cực đoan cá nhân vẫn đang được điều tra, nhưng dư chấn là rõ rệt: lời nói chia rẽ trên mạng đã tràn xuống đời thực. Nước Mỹ bàng hoàng, các lãnh đạo chính trị lên án bạo lực, còn mạng xã hội thì bùng nổ với tin đồn, giả thuyết và meme chế giễu.
Việt Nam: Tăng trưởng, FDI và dữ liệu bị đe dọa
Ngày 8/9, Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam xuống 6,6%. Lý do: thuế quan mới từ Mỹ làm xuất khẩu tháng 8 sụt 2% so với tháng 7. Tuy nhiên, nếu tính theo năm, kim ngạch vẫn tăng 18% – một nghịch lý phản ánh sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Bù lại, vốn FDI thực hiện trong 8 tháng đạt 15,4 tỷ USD, minh chứng Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn. Nhưng niềm tin ấy chao đảo khi CIC bị hacker tấn công ngày 12/9, đe dọa an toàn dữ liệu của hàng triệu người dân.
Chính sách mới
Từ tháng 9, nhiều chính sách mới có hiệu lực: tăng quyền tự chủ Đại học Quốc gia, hỗ trợ công nghiệp phụ trợ, và quản lý kinh doanh dịch vụ mật mã dân sự. Những điều chỉnh này mở ra cả cơ hội lẫn thách thức, trực tiếp tác động tới giáo dục, công nghiệp và xã hội số.
Du lịch và văn hóa: Niềm tin trở lại
Du lịch tiếp tục khởi sắc: gần 14 triệu khách quốc tế đến Việt Nam trong 8 tháng, tăng hơn 21% so với cùng kỳ.
Ở mảng văn hóa, triển lãm “Văn Miếu – Quốc Tử Giám, không gian văn hóa từ tri thức ngàn năm” tại Bảo tàng Đà Nẵng (28/8–14/9) tái hiện quá khứ học tập, gợi nhớ giá trị tri thức dân tộc.
Và đặc biệt, phim Mưa đỏ tạo nên “cơn sốt” hiếm có: Doanh thu 552 tỷ đồng sau 17 ngày, phá kỷ lục mọi thời đại của điện ảnh Việt. Cán mốc 500 tỷ chỉ sau 14 ngày – tốc độ chưa từng có. Truyền cảm hứng cho giới trẻ tìm hiểu lịch sử: nhiều khán giả đi xem lại nhiều lần, các diễn đàn trực tuyến sôi nổi bàn về từng chi tiết phim.
Nếu CIC nhắc ta về sự mong manh của dữ liệu, thì Mưa đỏ lại nhắc rằng ký ức và bản sắc vẫn đủ sức hấp dẫn để đưa công chúng trở lại rạp chiếu.
Quốc tế: Madrid, Bắc Kinh và Biển Đông
Mỹ và Trung Quốc gặp nhau tại Madrid (13–14/9), bàn về thuế quan, chip và TikTok. Cùng lúc, Bắc Kinh mở điều tra chip Mỹ và xem xét sửa đổi Luật thương mại nước ngoài lần đầu sau 20 năm.
Ở Biển Đông, Mỹ tuyên bố ủng hộ Philippines, phản đối kế hoạch Trung Quốc biến Scarborough Reef thành khu bảo tồn – động thái tiềm ẩn nhiều tranh cãi về môi trường và chủ quyền.
Thái Lan: Thủ tướng mới, kỳ vọng mới
Ông Anutin Charnvirakul chính thức nhậm chức Thủ tướng, chuẩn bị trình bày chương trình nghị sự 120 ngày trước Quốc hội. Động thái nhanh chóng này cho thấy mong muốn khẳng định uy tín trong bối cảnh chính trị Thái Lan vốn nhiều biến động.
Xu hướng mạng xã hội
Cộng đồng mạng Việt hứng khởi với hai dòng chảy: video AI biến tranh cổ điển thành phim sống động, và cơn sốt bàn luận về phim Mưa đỏ. Từ công nghệ mới đến giá trị văn hóa, mạng xã hội trở thành không gian phản chiếu sự song hành giữa toàn cầu và bản địa.
Giá vàng – chỉ dấu tâm lý
Giá vàng SJC lập kỷ lục 136 triệu đồng/lượng, cao hơn nhiều so với giá thế giới (~5.150–5.200 USD/tael). Vàng tiếp tục là nơi trú ẩn tâm lý trong bối cảnh kinh tế và an ninh dữ liệu bất ổn.
Thời tiết TP.HCM
Tháng 9, thành phố chìm trong những cơn mưa chiều bất chợt. Nhiệt độ 24–31°C, ẩm cao, ngập úng xảy ra thường xuyên. Mưa mang đến phiền toái, nhưng cũng tạo nên nét đặc trưng: vội vã mà lãng mạn, ồn ào mà chan chứa sức sống.
Kết lại
Từ phát súng ở Utah đến cú tấn công dữ liệu ở Hà Nội, từ căng thẳng Mỹ–Trung đến bản sắc văn hóa bừng sáng qua Mưa đỏ, tuần qua cho thấy: thế giới đầy bất ổn, nhưng văn hóa vẫn có thể trở thành chỗ dựa tinh thần.
Câu hỏi còn bỏ ngỏ: trong khi an ninh số và chính trị toàn cầu đầy rủi ro, liệu văn hóa và niềm tin nội tại có đủ sức nâng bước chúng ta đi tiếp?