Báo doanh nhân - DoanhnhanPlus.vn
31/05/2025
  • Đăng nhập
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
      • Chứng khoán
      • Ngân hàng
      • Bảo hiểm
      • Vàng
    • Thị trường
    • Bất động sản
      • Dự án
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân sự
    • Đọc báo giùm bạn
      • Thời sự
      • Điểm tin
      • Thế giới
    • DoanhNhan-Hub
      • Khuyến mãi
      • Sự kiện
      • Hội thảo
      • Đào tạo
      • Thương mại
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Chia sẻ
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về Doanh Nhân
    • Giáo dục
      • Du học
      • Chọn trường
      • Học bổng
    • Góc Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Sức khoẻ
        • Sức khoẻ tình dục
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Thể thao
        • Golf
        • Quần vợt
        • Bóng đá
    • Du lịch
      • Điểm đến
        • Tours du lịch
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
      • Nhà hàng
        • Party
    • Không gian sống
      • Kiến trúc
      • Nhà đẹp
      • Văn phòng
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Sách
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
        • Thang thuốc bổ
    • Kiến thức
      • Chuyện lạ
      • Tư liệu
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Trend
    • Làm đẹp
      • Bí quyết làm đẹp
        • Tin làm đẹp
      • Mỹ phẩm
    • Góc đàn ông
    • Đồng hồ
    • Shopping
    • DN+chọn
  • Xe
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Khám phá
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp sống số
    • Thiết bị gia đình
CHIA SẺ
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
      • Chứng khoán
      • Ngân hàng
      • Bảo hiểm
      • Vàng
    • Thị trường
    • Bất động sản
      • Dự án
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân sự
    • Đọc báo giùm bạn
      • Thời sự
      • Điểm tin
      • Thế giới
    • DoanhNhan-Hub
      • Khuyến mãi
      • Sự kiện
      • Hội thảo
      • Đào tạo
      • Thương mại
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Chia sẻ
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về Doanh Nhân
    • Giáo dục
      • Du học
      • Chọn trường
      • Học bổng
    • Góc Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Sức khoẻ
        • Sức khoẻ tình dục
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Thể thao
        • Golf
        • Quần vợt
        • Bóng đá
    • Du lịch
      • Điểm đến
        • Tours du lịch
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
      • Nhà hàng
        • Party
    • Không gian sống
      • Kiến trúc
      • Nhà đẹp
      • Văn phòng
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Sách
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
        • Thang thuốc bổ
    • Kiến thức
      • Chuyện lạ
      • Tư liệu
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Trend
    • Làm đẹp
      • Bí quyết làm đẹp
        • Tin làm đẹp
      • Mỹ phẩm
    • Góc đàn ông
    • Đồng hồ
    • Shopping
    • DN+chọn
  • Xe
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Khám phá
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp sống số
    • Thiết bị gia đình
CHIA SẺ
DoanhnhanPlus.vn

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn

Thơm QuangĐăng bởi Thơm Quang
08/12/2021
Trong Văn hoá

Dưới thời phong kiến, khoa cử là một trong những hình thức cơ bản để tuyển dụng nhân tài, phục vụ đất nước. Ngày xưa, quan niệm giáo dục chính là “bách niên chi kế”, là quá trình “trồng người”.

Sĩ tử thời xưa chỉ có con đường tiến thân chủ yếu là con đường khoa bảng. Vì vậy, trường thi chính là khởi đầu quá trình đào tạo quan chức, nếu để xảy ra gian lận sẽ bị phạt tội rất nặng. Tuy nhiên, những hình phạt nghiêm khắc ấy vẫn chưa đủ sức răn đe, thực tế là vẫn còn xảy ra một số trường hợp gian lận trong thi cử. Đơn cử là hai trường hợp của Ngô Sách Tuân và Cao Bá Quát được khắc ghi Mộc bản triều Nguyễn – Di sản Tư liệu thế giới.

Tháng 12, năm Bính Tý (1696), Tham tụng Lê Hi có gửi gắm con mình cho Giám thí trường thi Thanh Hoa là Ngô Sách Tuân, nhưng cuối cùng quyển thi của con Lê Hi vẫn bị đánh trượt. Ngô Sách Tuân ngầm đưa quyển thi của con Lê Hi cho các khảo quan duyệt lại lần nữa, sửa từ bị đánh trượt sang lấy đỗ. Phó Đô ngự sử Ngô Hải biết chuyện nhưng ém đi không tâu báo.

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn - 1
Mộc bản sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục, quyển 34, mặt khắc 39 còn ghi chép việc xử phạt gian lận đối với Ngô Sách Tuân

Đến khi việc phát giác ra, tất cả đều bị tội nặng. Mộc bản sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục chính biên, quyển 34, mặt khắc 39 còn ghi chép lại như sau: “Tháng 1, Ngô Sách Tuân có tội, bị giết; Ngô Hải vì liên can, bị bãi chức; Phan Tự Cường được thăng chức Thiêm đô. Lúc ấy, Sách Tuân giữ chức Giám thí trường thi Thanh Hoa. Trước khi đi Thanh Hoa, Sách Tuân đến yết kiến Tham tụng Lê Hy, Lê Hy đem hình dáng giấy đóng quyển thi của các con mình nói cho Sách Tuân biết. Sau đó, quyển thi của con Lê Hy không được vào hạng trúng cách.

Sách Tuân thấy trước kia có hiềm khích với Lê Hy, muốn nhân dịp này gây tình nghĩa, bèn bí mật đưa quyển thi của con Lê Hy cho khảo quan phê lấy đỗ. Đề điệu trường thi là Phó Đô ngự sử Ngô Hải biết chuyện, thề với Sách Tuân sẽ giấu kín đi cho. Việc này, bị Phan Tự Cường, Tham chính Thanh Hoa, phát giác ra. Triều đình giao xuống cho các quan văn, quan võ hội bàn. Sách Tuân phải luận tội giảo, Ngô Hải vì không biết giữ lòng chính trực, bị bãi chức; các quan phúc khảo, giám khảo đều bị phạt, Tự Cường được thăng chức Thiêm Đô ngự sử”.

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn - 4
Trường thi triều Nguyễn

Dưới triều vua Thiệu Trị vào năm Tân Sửu (1841), có trường hợp chấm thi của Cao Bá Quát để thấy kỷ luật thi cử dưới triều Nguyễn khắt khe thế nào. Năm đó, Cao Bá Quát đang giữ một quan chức nhỏ (Hành tẩu) ở bộ Lễ, được sung vào làm sơ khảo trường thi hương Thừa Thiên. Trong khi chấm bài ở vòng một, ông thấy có số bài thi rất hay nhưng lại mắc đôi chút sai sót nhỏ phải bị đánh hỏng thật đáng tiếc. Vì lòng liên tài nên ông đã bàn bạc với một vị sơ khảo khác là Phan Nhạ (bạn đỗ Cử nhân đồng khoa với ông trước kia), dùng muội đèn chữa lại sai sót cho các quyển thi này.

Mộc bản sách Đại Nam thực lục chính biên đệ tam kỷ, quyển 11, mặt khắc 13, 14, 15 còn ghi lại sự việc như sau: “Có hai viên sơ khảo là Cao Bá Quát và Phan Nhạ ngầm lấy muội đèn làm mực chữa văn bài thi của học trò gồm 24 quyển, đỗ được 5 tên. Lại Trương Đăng Trinh là cháu gọi Trương Đăng Quế bằng chú, bác, quyển văn kỳ thứ hai bị Nội trường đánh hỏng, phần khảo là Nguyễn Văn Siêu cho là văn lý có thể lấy được, nói với quan Ngoại trường liệt vào hạng lấy đỗ.

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn - 2
Vụ việc gian lận trong thi cử của Cao Bá Quát được khắc ghi trong Mộc bản triều Nguyễn – Di sản Tư liệu thế giới

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn - 3

Chưa ra bảng, Chủ khảo Bùi Quỹ cho là chữ của Quát viết tốt, gọi ra Ngoại trường viết bảng. Văn Siêu giữ Quát ở lại ngủ đêm. Đến khi ra bảng, dư luận sĩ phu sôi nổi. Giám sát trường vụ Hồ Trọng Tuấn, tham hặc là trường pháp không đúng. Việc này giao cho Bộ Lễ và Viện Đô sát tra xét nghị tội. Bọn Bá Quát thú nhận là sính bút làm càn, chứ không có ai dặn dò gửi gắm gì cả. Án xử Quát, Nhạ đều phải tội xử tử; Siêu phải tội phạt trượng, đồ; chủ khảo và giám khảo thì hoặc phải cách, hoặc phải giáng chức có khác nhau”.

Cuối cùng, Cao Bá Quát cũng được tha và dù vi phạm luật lệ nhưng do tấm lòng quý trọng nhân tài chứ không có điều gì khuất tất, mờ ám trong việc chấm thi. Vua Thiệu Trị có phán rằng: “Chọn người tài giỏi là một điển lễ long trọng, bọn Quát lại dám làm trái phép như thế, khép vào tội nặng cũng đáng. Song ta nghĩ: bọn Quát chữa văn đến 24 quyển, tự mình hoặc phê lấy đỗ, hoặc phê bỏ đi, cũng có chỗ câu văn chữa vào lại không bằng câu văn của người làm trước, hoặc giả là do sự khờ dại mà làm ra, chứ không có tình tiết gì khác, còn có thể khoan tha cho tội xử tử. Vậy đều cho đổi làm giảo giam hậu. Siêu cho Quát ngủ ở phòng của mình, tuy không có tình tiết gì, nhưng phép trường không thể hỗn tạp như thế được, đáng lẽ ra, cứ theo như lời bộ nghĩ mà trị tội, nhưng hãy tạm gia ơn tha cho tội đồ, mà chỉ cách chức, cho gắng sức theo làm việc ở bộ để chuộc tội”.

Trị quan gian lận trong trường thi dưới triều Nguyễn - 5
Các thí sinh đi vào quảng trường thi

Tuy nhiên, để răn đe và là bài học cho những người khác nữa, Thự Đông các Đại học sĩ Vũ Xuân Cẩn đã tâu vua: “Phép trường rất nghiêm, mà bọn Quát lại dám tự tiện làm việc tư túi, ngầm chữa quyển văn, nguyên là bản tâm chỉ cốt lấy đỗ có mấy tên, nhân thể làm tràn cả sang các quyển khác, làm cho lờ mờ lẫn lộn để che giấu cái gian của mình. Lập tâm như thế, phải nên xét cho rõ ràng. Các tên ấy, xin đều cách bỏ cử nhân đi, để cho nghiêm quy luật của trường thi”. Vua chuẩn y cho.

Có thể nói sự việc diễn ra từ thời quân chủ phong kiến, nhưng xem ra đến nay vẫn còn có tính thời sự, là tấm gương sáng cho cách ứng xử thời nay, nhất là vận dụng tinh thần nghiêm minh đó trong việc coi thi và chấm thi cũng như tuyển dụng và sử dụng cán bộ, công chức sao cho chọn đúng những người có thực tài.

Từ khoá: Cao Bá Quátchống gian lận thi cửGian lận thi cửKTNN 1008Mộc bản triều Nguyễntriều Nguyễn

Bạn có thể quan tâm

Người giúp việc lớn tuổi đang chăm sóc trẻ nhỏ trong không gian ấm cúng, ánh mắt dịu dàng và đầy trách nhiệm
Sống chậm & Nghĩ sâu

Giúp việc – khi công việc trở thành một hành trình tử tế

31/05/2025
Hai bàn tay ánh sáng và bóng tối chạm nhau giữa vũ trụ xoáy, biểu tượng cho năng lượng nhân quả.
Sống chậm & Nghĩ sâu

Tại sao Nhân – Quả ngày nay lại đến nhanh như vậy?

30/05/2025
'Điều Ước Cuối Cùng': Khi nước mắt và ký ức thanh xuân hòa làm một -1
Phim

‘Điều Ước Cuối Cùng’: Khi nước mắt và ký ức thanh xuân hòa làm một

30/05/2025
Phim

‘Điều Ước Cuối Cùng’: Khi nước mắt và ký ức thanh xuân hòa làm một

30/05/2025
Phim

Tom Cruise và chuyến phiêu lưu cuối: Mỗi cảnh quay là một lần cất cánh

28/05/2025
Phim

‘Rể Việt’ Jung Il-Woo tham gia phim điện ảnh Việt-Hàn cùng Hồng Đào, Tuấn Trần

09/05/2025

DOANHNHAN+ĐỀ XUẤT

Giọng hát vượt thời gian Thái Thanh qua đời ở Mỹ, hưởng thọ 86 tuổi - Ảnh 1
Sao & Showbiz

Giọng hát vượt thời gian Thái Thanh qua đời ở Mỹ, hưởng thọ 86 tuổi

Đăng bởi Minh Nguyệt
18/03/2020
Lê Dương Bảo Lâm được mẹ chăm sóc chu đáo trên phim trường Nhà Bà Nữ 3
Giải trí

Lê Dương Bảo Lâm được mẹ chăm sóc chu đáo trên phim trường Nhà Bà Nữ

Đăng bởi Liên Hương
23/11/2022
Hoàng Oanh – Tin vào những điều tốt đẹp
Sao & Showbiz

Hoàng Oanh – Tin vào những điều tốt đẹp

Đăng bởi Anh Tú
17/01/2017
DNP773-vuong-mien-hoa-hau-VN-2018-khong-bat-ngo-6
Sao & Showbiz

Vương miện hoa hậu Việt Nam 2018 không bất ngờ

Đăng bởi Lê Minh Hạ
17/09/2018
Bảo Anh là Đội trưởng quyền lực tiếp theo tại Street dance Việt Nam mùa đầu tiên - 2
Sao & Showbiz

Bảo Anh là Đội trưởng quyền lực tiếp theo tại Street dance Việt Nam mùa đầu tiên

Đăng bởi Will Phong
18/03/2022
Én vàng- hoa hậu Kiều Ngân “bán nude” trong bộ ảnh mới cùng thiết kế của Chung Thanh Phong 02
Sao & Showbiz

Én vàng- hoa hậu Kiều Ngân bán nude táo bạo, quyến rũ trong bộ ảnh mới cùng thiết kế của Chung Thanh Phong

Đăng bởi Liên Hương
08/07/2020
Founder TRUM Nguyễn Cảnh Trung: 'Nghệ sĩ phụ thuộc quá nhiều vào social là điều không nên' - 2
Sao & Showbiz

Founder TRUM Nguyễn Cảnh Trung: ‘Nghệ sĩ phụ thuộc quá nhiều vào social là điều không nên’

Đăng bởi Bình Nguyễn
24/10/2022
Xem thêm
Facebook Youtube Instagram TikTok Threads
DoanhnhanPlus.vn

Mái nhà chung để những người bận rộn
cùng chia sẻ kinh nghiệm sống
và chuyện làm ăn.
Cầu nối cho những ý tưởng
khởi nghiệp sáng tạo.
Không gian chia sẻ, giao lưu văn hoá,
giải trí, mua sắm của doanh nhân.

DMCA.com Protection Status

VỀ CHÚNG TÔI

  • Giới thiệu
  • Liên hệ quảng cáo
  • Quy chế hoạt động
  • Nội quy

Giấy phép số 577/GP-BTTT do Bộ TTTT
cấp ngày 22/11/2017.

Chịu trách nhiệm nội dung:
Lý Mỹ
Công ty Truyền thông Nguyễn Văn Vinh
10/29 Trần Nhật Duật, Q 1, TPHCM
(84) 2838469899

ĐẶT BÁO DÀI HẠN

© 2018 DoanhNhanPlus.VN - Giấy phép số: 577/GP-BTTTT do BTTTT cấp.

Chào mừng trở lại!

Đăng nhập vào tài khoản của bạn

Bạn quên mật khẩu?

Retrieve your password

Vui lòng nhập email hay tên đăng nhập để reset mật khẩu

Đăng nhập
Thanks for Sharing

Many thanks and highly appreciate your prompt action and the article.

33win

kuwin

188bet

97win

Good88

For88

U888

Top88

Go99

188bet

188bet

xoso66

77bet

ww88

good88

c54

  • Đăng nhập
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
      • Chứng khoán
      • Ngân hàng
      • Bảo hiểm
      • Vàng
    • Thị trường
    • Bất động sản
      • Dự án
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân sự
    • Đọc báo giùm bạn
      • Thời sự
      • Điểm tin
      • Thế giới
    • DoanhNhan-Hub
      • Khuyến mãi
      • Sự kiện
      • Hội thảo
      • Đào tạo
      • Thương mại
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Chia sẻ
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về Doanh Nhân
    • Giáo dục
      • Du học
      • Chọn trường
      • Học bổng
    • Góc Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Sức khoẻ
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Thể thao
    • Du lịch
      • Điểm đến
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
      • Nhà hàng
    • Không gian sống
      • Kiến trúc
      • Nhà đẹp
      • Văn phòng
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Sách
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
    • Kiến thức
      • Chuyện lạ
      • Tư liệu
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Trend
    • Làm đẹp
      • Bí quyết làm đẹp
      • Mỹ phẩm
    • Góc đàn ông
    • Đồng hồ
    • Shopping
    • DN+chọn
  • Xe
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Khám phá
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp sống số
    • Thiết bị gia đình

© 2018 DoanhNhanPlus.VN - Giấy phép số: 577/GP-BTTTT do BTTTT cấp.