Penélope Cruz là nữ diễn viên Tây Ban Nha thành công nhất hiện nay tại Hollywood cũng như trên toàn thế giới. Bắt đầu gia nhập làng giải trí vào năm 15 tuổi khi cô tham gia diễn xuất trong video ca nhạc La Fuerza del Destino của nhóm nhạc Mecano. Penélope có được vai diễn điện ảnh đầu tiên vào năm 18 tuổi, đồng thời cô được thủ vai chính trong bộ phim tâm lý hài mang tên Jamón, jamón.
Trong phim, Penélope vào vai một người phụ nữ trẻ đang đón chờ đứa con đầu lòng với một mối quan hệ bị cấm đoán. Sau một cảnh quay khỏa thân của Penélope trong phim, cô nhanh chóng được bình chọn là hình tượng quyến rũ của làng giải trí Tây Ban Nha. Và trong một cuộc phỏng vấn với tờLos Angeles Daily News vào năm 1999, Penélope cho biết: “Đó là một cảnh quay tuyệt vời nhưng tôi chưa thực sự sẵn sàng cho việc khỏa thân trên màn ảnh, tuy nhiên tôi không hề cảm thấy hối tiếc bởi vì tôi muốn bắt đầu sự nghiệp của mình và điều đó đã làm thay đổi cuộc đời của tôi”.
Tên tuổi của Penélope Cruz thật sự được mọi người biết nhiều đến nhờ vai diễn trong bộ phim Vanilla Sky đóng cùng nam diễn viên Tom Cruise, dù trước đó cô cũng tham gia không ít các tác phẩm của Hollywood nhưAll the Pretty Horses, Woman on Top, Blow, Captain Corelli’s Mandolin.
Diễn xuất của Penélope trong Vanilla Sky nhận được một số lời khen ngợi tích cực nhưng hầu hết mọi người không còn để ý đến điều đó mà chỉ chăm chú vào câu chuyện “phim giả tình thật” giữa cô và Tom Cruise, bởi khi ấy Tom Cruise cũng mới vừa chia tay người vợ Nicole Kidman sau nhiều năm gắn bó. Tuy nhiên mối tình này cũng không duy trì được quá lâu, và họ đã đường ai nấy đi sau ba năm bên nhau.
Và cũng như Nicole Kidman, sau khi chia tay Tom Cruise, Penélope Cruz đã có những cuộc bứt phá ngoạn mục trong sự nghiệp. Năm 2006, vai diễn một người mẹ hết lòng bảo vệ cô con gái 14 tuổi của mình trong bộ phim Volver, đã đem đến cho Penélope Cruz giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim quốc tế Cannes, cùng đề cửở hạng mục này tại giải Oscar, Quả cầu vàng, BATFA cùng hàng loạt cái giải thưởng điện ảnh lớn nhỏ khác. Đến lúc này, mọi người mới nhìn vào tài năng diễn xuất vô cùng đa dạng của Penélope chứ không còn chỉ săm soi vào vẻ đẹp cũng nhưng câu chuyện tình ái của cô.
Năm 2008, Penélope nhận được giải Oscar đầu tiên trong đời ở hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất, với vai diễn trong bộ phim Vicky Cristina Barcelona của đạo diễn lừng danh Woody Allen. Penélope đồng thời cũng được nhận giải BAFTA cho hạng mục này.
Năm 2009, Penélope lại một lần nữa cùng được nhận đề cử Oscar ở hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất với vai diễn trong bộ phim ca nhạc Nine. Sau nhiều năm vắng bóng trên màn ảnh rộng Việt Nam kể từ tác phẩm Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides, sắp tới đây khán giả sẽ được gặp lại cô trong bộ phim hài Zoolander No.2 (Trai đẹp lên sàn).
Lấy bối cảnh 10 năm sau sự kiện trong phần 1, Penélope vào vai viên cảnh sát Interpol Valentina Valencia điều tra hàng loạt vụ án bí ẩn liên quan đến các nghệ sĩ tên tuổi trên thế giới. Cô đã chiêu mộ hai anh chàng người mẫu là Derek (Ben Stiller thủ vai) và Hansel (Owen Willson thủ vai), cùng điều tra và giúp ngăn chặn một âm mưu khủng khiếp nhằm chấm dứt đà phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp thời trang.
Cũng nhưở phần 1, bộ phim này do chính Ben Stiller làm đạo diễn, sản xuất và biên kịch, và Penélope rất hứng thú tham gia vào dự án này. Cô chia sẻ với tạp chí Vogue: “Tôi tin chắc bản thân là một trong số những người đầu tiên xem lại Zoolander đến 4-5 lần. Tôi từng tham gia những bộ phim hài ở Tây Ban Nha, bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình, nhưng tôi vẫn luôn thường nói rằng bản thân muốn tham gia nhiều hơn những dự án phim hài bằng tiếng Anh, nhưng đến nay hầu hết những bộ phim tiếng Anh mà tôi tham gia đều là phim tâm lý và nhân vật của tôi luôn có nội tâm dằn xé.
Với nhiều lý do khác nhau tôi mong ước rằng trong sự nghiệp của mình phải có một bộ phim hài đầy điên loạn”. Penélope cười đầy hào hứng và tiếp: “Tôi nói với Ben ‘Hãy cho tôi tham gia’”. Sau Zoolander No.2, Penélope tiếp tục tham gia một dự án phim hành động hài khác là Grimsby do danh hài Sacha Baron Cohen viết kịch bản và đóng vai chính. Ngoài Penélope còn có một dàn sao nữ khác cũng tham gia gồm Isla Fisher, Robel Wilson, Annabelle Wallis.
