Đã từng “bỏ quên con tim” tại Prague trong chuyến du lịch đến Cộng hòa Czech cách đây hai năm nhưng lần này trở lại, chúng tôi quyết định chỉ lưu lại ít ngày ở thủ đô, để dành nhiều thời gian khám phá thiên nhiên và văn hóa dân gian của đất nước Trung Âu nổi tiếng xinh đẹp. Từ cuối thế kỷ XIX, giới quý tộc cấp tiến ở Trung Âu đã lập nên Czech Hiking Club (câu lạc bộ chuyên khám phá Czech bằng cách đi bộ). Thế là từ hơn một trăm năm trước, những cung đường hoang sơ tuyệt đẹp nước này đã thu hút du khách khắp châu Âu đến chiêm ngưỡng.
Kho báu cổ xưa của Cesky Krumlov
Một trong những cung đường khám phá thiên nhiên Czech nổi tiếng nhất xưa nay là Greenways, hệ thống đường mòn băng qua rừng núi và thị trấn, làng mạc cổ xưa của Bohemia, vùng đất được coi là cái nôi văn hóa của Czech với lịch sử lâu đời nhiều thăng trầm.
Trong những thập niên 1970-1980, Greenways bị chìm vào quên lãng. Chỉ khi ngành du lịch Bohemia thức giấc thì hệ thống đường mòn này mới lại được du khách biết tới. Sau mấy chục năm ngủ yên, Greenways càng trở nên hấp dẫn bởi đời sống dân cư và thiên nhiên như được bao bọc bởi một bầu không khí Trung cổ nguyên sơ.
Hành trình khám phá Greenways của chúng tôi bắt đầu từ Cesky Krumlov, thành phố cổ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Ngồi trên xe ở đoạn đường dốc đi vào phố cổ, hai bên cửa kính là hàng trăm mái nhà ngói đỏ nhấp nhô rực lên trong những tia nắng cuối ngày. Mặt trời xuống, chỉ còn đọng lại mấy đường tím hồng làm nền cho những mái nhọn tháp chuông nhìn thẳng cũng đẹp, mà xuyên qua tán cây khô, vòm cửa sổ cũng lung linh như trong tranh vẽ.
Nằm bên dòng sông Vltava trong xanh, phố cổ Cesky là một bộ sưu tập quý giá các phong cách kiến trúc, từ Baroque, Gothic, Phục hưng cho đến Art Nouveau (Nghệ thuật đương đại)… Hai bên những con đường lát sỏi thanh bình, du khách thong thả uống cà phê, ngắm nhìn ánh nắng lung linh hắt xuống ban công với các họa tiết trang trí có từ thời Trung cổ. Đa số nhà cửa ở đây đã được trùng tu, kỹ thuật trùng tu tốt đến mức ai nấy cứ ngỡ mình đang trở về quá khứ thật sự, nhất là khi ngắm những bức tranh trên mặt tiền các ngôi nhà.
Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ, các bức tranh cổ cũng là nơi lưu giữ lịch sử của thành phố. Qua nét vẽ tài tình của họa sĩ xưa, quá khứ huy hoàng của những gia tộc quyền quý thống lĩnh xứ sở hiện ra thật sống động. Cesky Krumlov được xây dựng cách đây gần cả ngàn năm.
Thành phố mọc lên cùng lúc với tòa lâu đài hoành tráng cùng tên tọa lạc trên ngọn núi nằm bên kia sông Vltava. Đứng từ xa đã thấy ngọn tháp lâu đài cao gần 54m màu sắc sặc sỡ theo phong cách Phục hưng. Khu vực trung tâm của Cesky Krumlov nối với lâu đài bằng một cây cầu gỗ.
Đứng trên cầu có thể ngắm được khúc ngoặt ngoạn mục của dòng sông trong xanh. Làn nước đang phẳng lặng êm đềm qua ngã rẽ như sang hẳn một cung bậc khác, tạo ra một thác nước nhỏ vây quanh những ngôi nhà cổ. Nhìn như một ngôi làng cổ tích nằm trên bán đảo thơ mộng.
Dưới cầu, du khách lái thuyền kayak nô đùa rộn rã. Phía bên lâu đài người tham quan cũng đông chẳng kém. Lâu đài này lớn thứ nhì ở Czech, kiến trúc đồ sộ bằng đá gồm hai tòa nhà nối với nhau bởi cây cầu ba tầng cũng bằng đá. Nếu muốn tham quan hết các gian phòng du khách phải mất cả ngày. Ngoài nhà hát cổ rộng lớn và lộng lẫy, nội thất lâu đài với nhiều phong cách kiến trúc khác nhau từ thế kỷ XIII đến thế kỷ XVII cũng rất đáng chiêm ngưỡng. Đoàn chúng tôi ai nấy cứ trầm trồ: “Cesky Krumlov quả là một kho báu cổ xưa của Czech!”.
Vẻ đẹp tuyệt vời miền rừng núi Bohemia
Gần đến trưa hôm sau, chúng tôi lên một chiếc xe buýt tiếp tục khám phá Greenways. Mặc dù thường nói rằng đây là hành trình đi bộ, hệ thống xe buýt Czech rẻ và hiệu quả cũng được dân hiking tận dụng triệt để nhằm đảm bảo một ngày có thể đi khoảng 25 dặm. Trải dài từ thành phố Karlovy Vary ở phía tây bắc đến thành phố Ostrava ở phía đông, Greenways là mạng lưới đường đi bộ và đường dành cho xe đạp rất dài và khá phức tạp nhưng các du khách lẻ vẫn có thể tự thám hiểm toàn vùng chỉ với chiếc bản đồ mà không cần đến hướng dẫn viên. Hệ thống biển chỉ dẫn và dấu hiệu bằng các vết sơn trên cây rừng được Czech Hiking Club thiết lập rất khoa học, tỉ mỉ.
Đa số du khách chinh phục đường mòn vào buổi sáng sớm, gần trưa lên xe buýt đến một thị trấn hay ngôi làng cổ để dùng bữa và dành phần còn lại của ngày cho việc tham quan. Xe buýt đưa chúng tôi vòng vèo qua những ngọn đồi và để chúng tôi ở Kaplice, thị trấn nhỏ dưới chân núi Novohradske. Đây quả là một thị trấn sơn cước điển hình vùng Bohemia với những ngôi nhà gỗ và đường đất quanh co.
Bao bọc mấy dãy nhà thơ mộng nhưng tĩnh lặng là rừng thông rậm rạp. Nơi giải trí duy nhất của thị trấn buổi tối là quán rượu phục vụ cho các bác nông dân địa phương mập mạp. Trong không khí ấm cúng dù bàn ghế gỗ có phần cũ kỹ, chúng tôi ăn ngon lành món thịt thăn bò nhúng trong nước xốt béo ngậy.
Ngày hôm sau chặng đường đi của chúng tôi có địa hình đa dạng hơn mấy ngày trước. Không chỉ có rừng thông mà còn đi ngang chân một ngọn núi cao 2.600m, sau đó là khu rừng cây sồi tuyệt đẹp che giấu tòa pháo đài đổ nát. Đêm xuống, tại Nove Hrady, một ngôi làng trên đỉnh đồi, chúng tôi được phép ngủ trong tu viện cổ, nơi giờ đây được sử dụng để bảo vệ những người tuần tra biên giới.
Sau những ngôi làng vài trăm người dân mà chủ yếu là trung niên và người già, Trebon, nơi dừng chân kế tiếp của chúng tôi đông vui hơn với gần 9.000 dân. Đây quả là điểm nghỉ ngơi lý tưởng sau một ngày dài đi qua 22 dặm gồm vùng đầm lầy, rừng thông và thảo nguyên đầy nai.
Trebon có một lâu đài nhỏ, một quảng trường nhỏ được bao bọc bởi hai dãy nhà cổ mang kiến trúc Baroque đầy màu sắc. Nằm sau bức tường dày, nơi đây gợi lên hình ảnh một thị trấn Trung cổ giữa rừng già với bao điều bí hiểm rình rập. Từ năm 1379, Trebon đã nổi tiếng với các nhà máy bia Bohemia. Tất nhiên đi cùng với bia luôn là những món ăn đặc sản thơm ngon.
Ngay bên ngoài các bức tường thành là những hồ nước đầy ắp cá chép. Supinka, nhà hàng sang trọng nhất ở đây chỉ phục vụ các món chế biến từ cá chép: hấp, chiên giòn, nấu xúp, áp chảo, kho. Cách trang trí cũng đa dạng như rắc ớt bột, ướp nước tương, phủ đầy ớt tươi hoặc chan đẫm nước xốt tỏi…
Không biết vùng Bohemia có bao nhiêu con đường mòn và bao nhiêu ngôi làng cổ. Có lẽ những gì chúng tôi vừa được trải qua chỉ là nét chấm phá nhỏ trong bức tranh đời sống nhiều sắc màu ở Trung Âu. Vì thế mà ước mơ trở lại nơi này đã nhen nhóm trong lòng nhiều người khi hành trình chỉ vừa kết thúc.
