Một thiết kế 'lai' giữa bê tông và gỗ

Nhật Bản là quốc gia đã thiết lập những tiêu chuẩn xây dựng nghiêm ngặt nhằm bảo đảm an toàn cho các công trình xây dựng trước động đất và hỏa hoạn, đặc biệt đối với các công trình cao tầng. Gần đây, trước nhu cầu của việc thi công những cao ốc bằng gỗ, đã có thêm nhiều quy định mới được ban hành với những yêu cầu bắt buộc các nhà thiết kế và thi công phải đáp ứng đầy đủ. Từ đó, những kỹ thuật thi công tân tiến được thực hiện. Kỳ này, chúng tôi giới thiệu đến các độc giả công trình khách sạn cao tầng “The Royal Park Canvas Sapporo Odori Park” tại Hokkaido với kỹ thuật thi công phối hợp giữa hai chất liệu là gỗ và bê tông cốt sắt.

Mục tiêu thiết kế của khách sạn cao tầng gỗ “lai” này hướng đến sử dụng tối đa nguồn vật liệu tự nhiên bản địa. Ý tưởng chủ đạo của khách sạn mà khách sạn này đưa ra là “trải nghiệm Hokkaido” nên chủ đầu tư muốn khách hàng nhìn thấy tại đây là nét gần gũi của khái niệm địa phương tính từ hình thái kiến trúc đến nhân sự quản lý, từ vật liệu xây dựng đến ẩm thực. Với khâu thi công, có bốn điểm nhấn chính mà các nhà thiết kế và thi công hướng đến.

Sử dụng tốt nhất nguồn gỗ trưởng thành từ các cánh rừng ngay tại vùng đảo Hokkaido.
Giảm thiểu tối đa lượng chất thải xây dựng và lượng khí thải CO₂ cũng như tăng cường các phương thức bảo vệ môi trường trong suốt quá trình xây dựng.
Kích thích năng lực sản xuất địa phương qua việc sử dụng những thợ gỗ và các nhà gia công tại chỗ.
Vượt lên chức năng một khách sạn thông thường, hoạt động tại đây còn hướng đến cộng đồng bằng việc tạo ra không gian mở cho công chúng và quảng bá văn hóa địa phương.

Khách sạn có quy mô 11 tầng và khu hầm. Từ tầng hầm đến tầng 8 được xây dựng bằng khung sườn bê tông cốt thép với phần sàn nhà nhiều nơi bằng chất liệu cross-laminated timber CLT (tạm dịch là gỗ ép chéo. Đây là vật liệu xây dựng mới có sức bền cao, vẻ ngoài đẹp, linh hoạt và đảm bảo mục tiêu về tính bền vững; gồm các tấm ván bằng gỗ xẻ dán lại và chồng thành nhiều lớp, mỗi lớp lại được xếp vuông góc với lớp trước đó nên có khả năng chịu lực ở cả hai phương). Từ tầng 9 đến tầng 11 và khu sân thượng là khung sườn gỗ. Để thể hiện mối liên kết vật liệu gỗ ở phần hoàn thiện nội thất/ngoại thất; đồng thời giảm thiểu việc bỏ đi những ván cốp-pha, các nhà thiết kế đã tái sử dụng ván này với những thanh sắt dùng cho bê tông cốt thép tại các phòng ở từ tầng 1 đến tầng 8. Ở phần mặt tiền, những hệ lá sách được phủ bằng gỗ xử lý nhiệt ở các tầng cao và bằng vỏ gỗ sồi được các-bon hóa ở các tầng thấp, làm thành một bề mặt ngoại thất có thể thay đổi màu sắc theo thời gian. Đã có 1.200 mét khối gỗ được sử dụng cho công tình này, trong đó hơn 80% là linh sam, tùng, tần bì và một số loài gỗ khác nữa của Hokkaido.

Tính toán cho biết, nhờ sử dụng gỗ mà công trình này đã tiết giảm được khoảng 1.383 tấn khí thải CO₂ so với nếu sử dụng toàn bằng bê tông cốt thép. Yếu tố bền vững cũng được tính toán kỹ lưỡng với việc tái sử dụng gỗ thừa từ gỗ thi công các mái hắt và gỗ CLT thi công sàn nhà. Việc sử dụng các cơ sở sản xuất, thi công tại chỗ vừa kích thích sản xuất của địa phương vừa tạo cơ hội cho họ tiếp cận những kỹ thuật tân tiến vào sản xuất những sản phẩm mới. Khi khách lưu trú đến từ khắp Nhật Bản và thế giới, thì những thành quả thi công tại đây cũng là cơ hội để quảng bá cho nguồn lực và văn hóa của vùng Hokkaido. Hiện tại, khu vực sảnh của tầng 2 và sân thượng thường xuyên được mở cửa cho công chúng và tổ chức các sự kiện. Đó có thể là các sinh viên đến tìm hiểu kiến trúc, những người quan tâm đến học hỏi về kỹ thuật sử dụng gỗ, và nhiều mối quan tâm khác về yếu tố bền vững trong xây dựng…, biến một phần khách sạn thành một điểm gặp gỡ công cộng thú vị.

Tính sáng tạo trong sử dụng vật liệu cho công trình cao tầng, ý thức trách nhiệm về việc bảo vệ môi trường thông qua những tính toán khắt khe lượng phế thải, đề cao giá trị địa phương trong thiết kế và xây dựng đồng thời tăng tính kết nối cộng đồng là những điểm son ở công trình khách sạn này mà chúng ta cần học hỏi.

The Royal Park Canvas Sapporo Odori Park Hotel & Restaurant
Địa chỉ: 1-12, Odorinishi, Chuo-ku, Sapporo, Hokkaido, Japan
Thiết kế kiến trúc: Mitsubishi Jisho Design
Chủ đầu tư: Mitsubishi Estate Co., Ltd.
Nội thất: Mitsubishi Jisho Design Inc., NOMURA Co., Ltd.
Kết cấu: Mitsubishi Jisho Design Inc.
Cơ điện lạnh: Mitsubishi Jisho Design Inc.
Quản lý dự án: Mitsubishi Jisho Design Inc.
Nhà thầu chính: Shimizu Corporation
Ánh sáng: Mitsubishi Jisho Design Inc., NOMURA Co., Ltd.
Hình ảnh: Kawasumi, Kobayashi Kenji Photograph Office