“Ngay cả khi đang vô cùng khốn khổ, bạn vẫn phải tỏ ra yêu thích nơi làm việc này. Sẽ là không ổn nếu bạn cho rằng đây không phải là nơi làm việc tốt nhất”, một cựu nhân viên rời khỏi Facebook vào tháng 10-2018 tiết lộ với CNBC. Thông tin này được xác thực bởi các cuộc trò chuyện với hơn 12 cựu nhân viên của Facebook, những người nghỉ việc từ cuối 2016 đến cuối 2018. Những cá nhân này đề nghị bảo mật danh tính khi chia sẻ về mặt trái trong văn hóa làm việc tích cực tại mạng xã hội lớn nhất thế giới.
Facebook đã từ chối bình luận về việc các cựu nhân viên đã gọi văn hóa nơi làm việc của Facebook đậm chất sùng bái. Giữa luồng ý kiến tiêu cực này, giá cổ phiếu của Facebook giảm 30% trong năm 2018 và 40% kể từ khi đạt đỉnh cao vào tháng 7-2018, khiến không chỉ mất hơn 252 tỉ USD giá trị vốn thị trường mà danh tiếng về một trong những nơi làm việc tốt nhất tại Thung lũng Silicon của Facebook cũng bắt đầu lung lay. Theo Glassdoor, từ vị trí đứng đầu Facebook đã rơi xuống hạng 7 trong danh sách những nơi làm việc tốt nhất nước Mỹ năm qua.
Chuyện gì đã xảy ra bên trong Facebook?
Các cựu nhân viên của Facebook đã mô tả về cách quản lý áp chế từ trên xuống của công ty, khi những quyết định quan trọng được đưa ra bởi cấp lãnh đạo và các nhân viên không được khuyến khích thể hiện quan điểm bất đồng. Điều này trái ngược hoàn toàn với quan điểm cốt lõi “là chính mình” của Sheryl Kara Sandberg, Giám đốc điều hành Facebook. Ví dụ, trong một cuộc họp toàn công ty vào đầu năm 2017, một nhân viên đã đặt một câu hỏi khó cho Phó chủ tịch David Fischer về hoạt động của công ty. Fisher đã trả lời câu hỏi, song vài giờ sau nhân viên đó cùng các quản lý của anh đã nhận nhiều cuộc điện thoại bực tức từ đội ngũ tổ chức cuộc họp.
“Tôi chưa bao giờ cảm thấy đây là môi trường thực sự khuyến khích “cái tôi riêng biệt” hay ủng hộ các quan điểm bất đồng. Vì lần nào tôi thể hiện chính kiến cũng đều nhận lấy các cuộc gọi phàn nàn”, một cựu quản lý ở Facebook nghỉ việc vào đầu năm 2018 cho biết. Một trường hợp tương tự cũng đã xảy ra với một nhân viên khác đã nghỉ việc vào năm 2017, người đã mô tả “một quả bong bóng” trong công ty, nơi nhân viên bị ngăn cản đưa ra những phản biện hay thách thức lại các quyết định từ cấp quản lý cao hơn.
- Xem thêm: Facebook tiếp tục gặp bê bối: ảnh riêng tư của hàng triệu người dùng bị chia sẻ với 1.500 ứng dụng
Mặt khác, vài cựu nhân viên của Facebook cho biết các đồng nghiệp và quản lý đã đối xử lạnh lùng với họ vì họ có những mối bận tâm cá nhân bên ngoài công việc. Ví dụ, một nhân viên nghỉ việc trong vài tuần gần đây cho biết Kara Sandberg bắt buộc nhân viên phải tham gia các buổi sinh hoạt chung, kết nối đội nhóm sau giờ làm việc. Dù đang phải trải qua cuộc ly hôn, nhân viên này đã bị chỉ trích vì không tham gia sinh hoạt chung: “Cô ấy đã đánh giá tôi rất tệ khi không tham dự những sự kiện team-building của công ty, nhưng tôi không thể làm vậy vì tôi đang phải giải quyết vấn đề riêng. Tôi cần sự cân bằng trong công việc và cuộc sống”.
Tán dương và vờ vĩnh
Ngoài ra, nhiều cựu nhân viên của mạng xã hội lớn nhất thế giới đã chỉ trích bầu không khí sùng bái trong các buổi đánh giá hiệu quả hệ thống của Facebook. Trong các buổi đánh giá này, diễn ra hai lần mỗi năm, nhân viên được yêu cầu tiếp nhận các nhận xét từ năm đồng nghiệp của họ. Hệ thống đánh giá đồng đẳng này tạo áp lực để nhân viên phải tìm cách cải thiện mối quan hệ với đồng nghiệp bất cứ khi nào có thể. Những nhận xét này thường được giữ ẩn danh và không thể phản biện.
- Xem thêm: Facebook bị phạt nửa triệu bảng tại Anh
Và một phần trong chuyện làm đẹp các bản nhận xét cá nhân là các nhân viên phải bày tỏ trên tài khoản Facebook của mình sự hào hứng với các dự án của công ty, đăng bất cứ báo cáo, thông tin nào có liên quan đến lợi ích khi làm việc cho Facebook hoặc những tác động tích cực mà công ty đã tạo ra cho thế giới – một cựu nhân viên của Facebook chia sẻ. “Mọi người rất có ý thức về những những đồng nghiệp đang kết nối với họ trên Facebook. Vì vậy, cách họ đăng trên mạng xã hội sẽ giúp họ trở nên sáng giá với các quản lý cấp trên”, một nhân viên nghỉ việc năm 2016 cho biết.
Tương tự như nhiều người dùng mạng xã hội lớn nhất thế giới này, các nội dung trên mạng xã hội không phải lúc nào cũng tương ứng với cảm xúc thật sự của họ. “Có rất nhiều người không hạnh phúc nhưng các status trên Facebook của họ lại không thể hiện điều đó. Họ không đăng lên những cuộc chuyện trò hành lang, nơi họ đã bật khóc và thật sự không hạnh phúc”, một cựu nhân viên Facebook chia sẻ với CNBC.