Som Rong là ngôi cổ tự hơn 200 tuổi nổi tiếng nhất nhì xứ sở chùa tháp Sóc Trăng. Mặc dù không phải là ngôi chùa duy nhất của đồng bào Khmer tại vùng đất này nhưng Som Rong mang một “phong thái” rất đặc biệt. Sự nổi bật và khác lạ của Som Rong mang đến cho mọi thế hệ du khách những rung cảm sâu sắc và nhiều ngạc nhiên thích thú.
Som Rong – Chùa cổ lập dựng từ mảnh đất của loài cây dại
Wat Pătum Wôngsa Som Rong (gọi tắt là Som Rong) là một ngôi chùa rộng lớn với nhiều công trình đồ sộ vô cùng hoành tráng nổi bật trong không gian rợp bóng cây. Nhìn từ xa, nhiều người còn ngỡ đấy là một cung điện xưa của một vị quý tộc nào đó.
Thực tế, ngôi chùa này sắp bước qua độ tuổi 240, Som Rong được người dân xưa tiện miệng đặt tên theo một loài cây dại mọc phủ kín quanh chùa lúc bấy giờ. Ban đầu, Som Rong chỉ là một ngôi chùa nhỏ bé, được cất giản dị bằng tre, gỗ và lợp lá đơn sơ. Trải qua 12 đời sư trụ trì với nhiều lần bị tàn phá bởi chiến tranh và tu sửa không ít lần. Nhưng phải đến đời thượng tọa Lý Minh Đức, là trụ trì hiện tại của chùa Som Rong thì chùa mới được trùng tu, xây dựng thêm trên khuôn viên rộng lớn hơn. Cụ thể, năm 2000, khu chánh điện mới được xây cất; và 3 năm sau, nhà hội Sala, tượng Phật nằm và bảo tháp được bổ sung vào công trình để trở nên khang trang mang nét hiện đại với tính mỹ thuật cao như hiện nay.
Chùa Som Rong hiện nay không chỉ là một điểm tựa tâm linh vững chắc của người Sóc Trăng mà còn là điểm đến của du khách bốn phương trên con đường hành hương của mình. Som Rong cổ tự với nét khác biệt và đặc sắc đã trở thành một biểu tượng tự hào của nét đẹp văn hóa Khmer Nam Bộ nói chung và Sóc Trăng nói riêng.
Điều gì khiến Som Rong khác biệt và thu hút đến vậy?
Uy nghiêm, cổ kính nhưng cũng không kém phần hiện đại là dấu ấn của Som Rong. Những tòa tháp mang dáng dấp truyền thống Khmer cổ điển nhưng rất tân thời trong cách phối màu. Tất cả đã phủ lên tâm hồn xưa cũ của Som Rong một diện mạo mới vô cùng thu hút và thú vị.
Cổng chùa Som Rong đậm nét Khmer truyền thống
Cổng chùa uy nghiêm với 05 ngọn tháp biểu trưng cho núi Meru là nơi ngự trị của 05 vị thần theo học thuyết Bà La Môn. Điểm theo là hoa văn trang trí với nhiều biểu tượng đặc thù của văn hóa Khmer như là rắn thần Naga, chim thần Krud … đều được phủ nhũ vàng. Nói là cổng chùa nhưng không có bất kỳ một cánh cửa nào như ngụ ý không có gì ngăn cách phật tử đến với người. Muốn đi vào khuôn viên chính của chùa thì phải đi khoảng 100m từ cổng, băng qua con đường rợp mát cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi khiến tâm hồn ai cũng dịu lại dù thời tiết có đôi chút oi bức.
Bảo Tháp “vạn người mê” bởi nét mỹ thuật kiến trúc
Tòa tháp sừng sững nằm ngay lối vào thu hút mọi ánh nhìn của du khách. Khối tháp cao 25m màu xám trông như được tạc từ đá nguyên khối, có bốn mặt đại diện cho Từ – Bi – Hỉ – Xả, canh giữ bởi 2 tượng rắn Naga chạm khắc tinh xảo. Trung tâm của bảo tháp là tượng Phật Thích Ca được thếp vàng tọa trên đài sen. Bảo tháp linh thiêng này là nơi thờ tự tro cốt của 04 vị cao tăng Đại Đức cùng với 400 vị khác. Nơi nhuốm màu tâm linh như vậy nhưng lại là khu vực khiến du khách nào cũng mê mẩn. Sự cầu kỳ trong điêu khắc, tỉ mỉ từng chi tiết trong tạo hình biến công trình bê tông lạnh lẽo trở nên có hồn, sống động như một tác phẩm mỹ thuật.
Du khách dừng chân tại bảo tháp, đầu tiên là để thắp nén hương viếng các cố sư, sau là để lưu lại những kỷ niệm trong hành trình với những bức hình trông “rất nghệ”. Không thể phủ nhận, đây là điểm check-in luôn thu hút mọi thế hệ.
Chánh điện trang nghiêm
Không gian quan trọng nhất của chùa là chánh điện nằm ngay bên trái lối vào, đối diện với bảo tháp. Nét cổ điển mang sắc nâu đỏ cùng ánh kim tạo nên vẻ nghiêm trang cho khu chánh điện. Trụ cột bao quanh chánh điện phủ đầy những hoa văn tinh xảo, ấn tượng nhất là vách tường và trần chánh điện nổi bật những bức bích họa đầy tính mỹ thuật, những bức tranh này kể về cuộc đời của Đức Phật Thích Ca.
Chánh điện cũng là nơi có thể nhìn được mọi không gian của chùa Som Rong. Bạn có thể ngắm nhìn tòa bảo tháp, quan sát nhà Sala, chiêm ngưỡng tượng Phật nằm. Đây là công trình xưa cũ nên cũng là nơi cho những ai yêu thích nghệ thuật nhiếp ảnh những khung hình hoài cổ vô cùng đẹp.
Nhà Sala nguy nga, đồ sộ mang âm hưởng Khmer đương đại
Trong tiếng Khmer, Sala có nghĩa là trường học, giảng đường, là nơi nghỉ chân của khách vãng lai, cũng là nơi tiếp khách của nhà chùa. Đây là công trình mới, được khánh thành từ năm 2017 sau khoảng 4 năm xây dựng, toà nhà vô cùng rộng rãi và không kém phần ấn tượng với kiến trúc bắt mắt.
Nhà Sala mang tính cổ điển nhưng cũng ánh lên vẻ hiện đại bởi kết cấu nhiều công năng sử dụng thông minh được phủ lên nét kiến trúc truyền thống. Khu nhà có hai tầng với nhiều lớp mái khiến tổng thể công trình dường như cao lớn và huyền bí hơn. Sự kết hợp nhiều màu sắc rực rỡ khiến Nhà hội Sala bừng sáng lung linh.
Tất nhiên, công trình đặc biệt này cũng không thể thiếu những biểu tượng Khmer. Thần rồng lượn quanh lối cầu thang dẫn vào, thần rắn Naga trấn giữ ở áp mái tầng một, vũ nữ nổi bật ở phần áp mái tầng hai. Và phần mái chính là chim thần Krud. Thần rồng chạy dọc phần viền mái ngói, hình nhọn biểu trưng cho núi Xôme sẽ nằm chót vót mỗi phần diềm mái.
Dễ dàng thấy đỉnh có năm tháp nhọn song song, trung tâm là tượng Phật đứng trên thần rắn có 09 đầu rồng tượng trưng cho Đồng bằng sông Cửu Long được phổ độ.
Tượng Thích Ca nhập niết bàn uy nghiêm nằm giữa trời
Công trình tượng phật nằm dài 63m, cao 22.5m mới được xây dựng nhưng đã trở thành biểu tượng, là điểm nhấn của chùa Som Rong. Được xem là tượng Phật nằm lớn nhất Việt Nam. Nhờ có công trình đặc biệt này mà số lượng du khách vãng cảnh chùa tăng đột biến trong những năm qua. Tác phẩm nghệ thuật độc đáo này cũng thu hút không ít hoạ sĩ, nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đến đây sáng tác, săn đón những khoảnh khắc có một không hai từ ánh nắng đầu tiên cho đến khi màn đêm tĩnh mịch phủ kín.
Tượng Thích Ca nhập niết bàn nằm uy nghiêm giữa trời với nét phúc hậu, sự bao dung bừng sáng như ánh hào quang vĩnh cửu. Tôi đặc biệt bị choáng ngợp với bức tượng này không chỉ do kích thước “khổng lồ” mà bởi những đường nét sắc sảo toát lên rất sinh động với sắc thái từ bi. Với một công trình lớn như vậy, thật không dễ để tạc nét tạo hồn, điều ấy chứng tỏ rằng nghệ thuật điêu khắc và sự tinh tế rất được chú trọng.
Đặc biệt, chùa Som Rong còn có một thư viện với hơn 1500 quyển sách và luôn rộng mở chào đón bất kỳ ai khát khao kiến thức. Thư viện hiện được đặt trong một ngôi nhà cũ nhưng sẽ sớm được sửa chữa, trùng tu để mang đến một không gian đọc thoải mái và truyền cảm hứng hơn.
Som Rong cổ tự là một ngôi chùa đẹp, nguy nga tráng lệ như một cung điện, tinh xảo như một tác phẩm nghệ thuật, không gian thuần tịnh và bình yên mang đến chốn an lành cho vãng khách dừng chân.
Sóc Trăng là vùng đất nắng cháy, nóng nực nên lựa chọn thời gian tham quan hợp lý để trọn vẹn cảm xúc trải nghiệm. Mùa xuân là thời điểm lý tưởng để viếng chùa bởi thời tiết ôn hoà và cũng là dịp cầu chúc bình an cho năm mới của muôn người. Vào những thời gian khác, bạn nên đến vào lúc sáng sớm để có thể tận hưởng khoảnh khắc bình minh với bầu không khí linh thiêng, tĩnh lặng của buổi ban mai. Lúc chiều buông, từ 3:30pm đến 6:30pm cũng là một thời khắc đẹp, không quá nóng và có cơ hội bắt chọn màu hoàng hôn tuyệt vời.
- Xem thêm: ‘Phải lòng’ bánh cống Sóc Trăng!
