Đại dịch COVID-19 đã cho chúng ta thấy sự cần thiết hơn bao giờ hết của lĩnh vực STEM (Khoa học Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học). Từ sự phát triển nhanh chóng của vắc xin COVID-19 đến các công nghệ tân tiến, STEM đã giúp chúng ta vượt qua vô số thách thức khác nhau gây ra bởi đại dịch.
Cuộc khảo sát về Chỉ số hiểu biết khoa học 2021 của 3M về nhận thức của người dân đối với khoa học đã cho thấy gần như tất cả người được khảo sát ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) đồng ý rằng thế giới cần có thêm nhiều nhân sự hơn nữa theo đuổi các nhóm nghề liên quan đến STEM.
Nhân ngày Ngày Quốc tế Thanh Thiếu niên sẽ diễn ra vào 12/8 tới đây, những chia sẻ của ông Jim Falteisek về vai trò của doanh nghiệp trong việc phát triển giáo dục STEM ở thanh thiếu niên. Ông Jim Falteisek hiện đang là Phó Chủ tịch Cấp cao, mảng Quan hệ Công chúng khu vực Châu Á và Giám đốc điều hành của 3M Hàn Quốc.
Phần lớn xã hội đều công nhận điều này. Theo cuộc khảo sát về Chỉ số hiểu biết khoa học 2021 của 3M về nhận thức của người dân đối với khoa học, gần như tất cả người được khảo sát ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) đồng ý rằng thế giới cần có thêm nhiều nhân sự hơn nữa theo đuổi các nhóm nghề liên quan đến STEM (kết quả đồng tình đạt mức 91% ở APAC so với 90% quy mô toàn cầu).
Để đáp ứng yêu cầu này, nhiều tổ chức phi chính phủ trên khắp thế giới đang chia sẻ các tài liệu giáo dục miễn phí và tổ chức giảng dạy trực tuyến cho nhóm học sinh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch. Ví dụ, chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) và TED-Ed đã tổ chức một khóa học kéo dài 30 ngày tập trung vào chủ đề môi trường. Khóa học trực tuyến mang tên “Trường học Trái đất” (Earth School) mang đến cho học sinh, phụ huynh và giáo viên đa dạng nguồn tài liệu tham khảo dưới dạng video và văn bản, cũng như các hoạt động giáo dục khác.1
Bên cạnh mục tiêu nâng cao cuộc sống, động lực để khối doanh nghiệp phát triển thế hệ các nhà tư tưởng, lãnh đạo và sáng tạo tương lai là rất mạnh mẽ. Doanh nghiệp có thể gặt hái được rất nhiều lợi ích từ việc phân bố tỉ lệ đầu tư vào R&D (Nghiên cứu và Phát triển) nhiều hơn, cho đến việc ra mắt các sản phẩm có công nghệ đột phá.
Tăng cường nguồn nhân lực STEM
Thứ nhất, việc phát triển thế hệ trẻ sẽ củng cố nguồn nhân tài cấp thiết cho xã hội – những lao động có chuyên môn sở hữu năng suất làm việc cao hơn, tư duy đổi mới hơn và năng lực cạnh tranh cao hơn.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân tài STEM. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp, đặc biệt là những công ty hoạt động trong lĩnh vực STEM.
Ở Việt Nam, chỉ có 12% người lao động đảm bảo tay nghề chuyên môn cao, và lĩnh vực Công nghệ Thông tin (IT) đang chịu ảnh hưởng đặc biệt từ sự thiếu hụt này.
May mắn rằng làn sóng đó đang dần thay đổi. Chỉ số hiểu biết khoa học 2021 của 3M cũng chỉ ra rằng có tới 2/3 người tham gia khảo sát tại APAC có nhiều cảm hứng hơn để theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực STEM (kết quả đạt 66% ở APAC so với 60% trên toàn cầu). 63% người trả lời ở khu vực này cũng tin rằng trong đại dịch, các nhà khoa học và chuyên gia y tế đã và đang truyền cảm hứng để thế hệ mới theo đuổi một nghề nghiệp tương lai dựa trên nền tảng khoa học (so với 62% trên toàn cầu).
Các doanh nghiệp cần tận dụng sự phổ biến ngày càng tăng của STEM và hành động ngay bây giờ để khuyến khích càng nhiều bạn trẻ theo đuổi giáo dục và sự nghiệp trong lĩnh vực này.
Mở ra góc nhìn mới và thách thức các giới hạn
Thứ hai, việc phát triển thế hệ trẻ cho phép các doanh nghiệp khai thác kỹ năng và sức sáng tạo của nguồn nhân lực trẻ. Các nhà lãnh đạo giàu kinh nghiệm không thiếu những công thức hay giải pháp đã được kiểm chứng, nhưng những quan điểm mới vẫn luôn cho thấy sự cần thiết của chúng. Nhân lực trẻ mang đến nhiều ý tưởng mới và thách thức giới hạn những gì có thể hoặc không thể đạt được.
Xu hướng này đã được chứng minh trên khía cạnh khoa học thần kinh. Theo nghiên cứu, vùng vỏ não trước trán chi phối khả năng lập kế hoạch và ra quyết định của con người, và chỉ đạt tới sự hoàn thiện khi chủ thể 25 tuổi. Điều này khiến người trẻ liều lĩnh và chấp nhận rủi ro nhiều hơn, do đó giúp họ học tốt hơn, tiếp thu các kỹ năng nhanh hơn và sáng tạo hơn.
Bởi vì lí do này, nhiều doanh nghiệp hiện nay bắt đầu ra mắt các chương trình tăng tốc và vườn ươm tài năng, cũng như các thử thách nhắm đến đối tượng lao động trẻ.
Nâng cao ý nghĩa của công việc
Người lao động ngày càng có xu hướng tìm kiếm những “công việc ý nghĩa”. Một nghiên cứu toàn cầu vào năm 2019 cho thấy “ý nghĩa” và “mục đích” là khía cạnh quan trọng nhất mà nhân viên nhìn nhận ở công việc của họ. Những người cho rằng công việc mình đang làm là “có ý nghĩa” cũng có khả năng đánh giá lĩnh vực nghề nghiệp của họ cao hơn gấp bốn lần.
Khi tìm hiểu những hệ quả liên quan của một “công việc ý nghĩa” đối với người lao động tại Châu Á, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng nó không chỉ tác động tích cực đến năng suất và hiệu suất làm việc, mà còn khuyến khích lòng trung thành của nhân viên.
Bằng cách vẽ nên mục đích rõ ràng hơn cho lĩnh vực hoạt động của mình, các công ty có thể thu hút nhiều người trẻ hơn đến với đội ngũ nhân tài của họ.
Các chương trình phát triển thế hệ trẻ
Cơ hội để các doanh nghiệp STEM hỗ trợ phát triển thế hệ trẻ là rất lớn. Nhưng nên triển khai bằng cách nào?
Những phát hiện thu được từ nghiên cứu State of Science Index 2021 của 3M đã gợi ý câu trả lời. Trong số những người tin rằng các công ty nên tham gia vào việc hỗ trợ giáo dục STEM, hoạt động hàng đầu mà họ mong muốn các công ty ưu tiên bao gồm: tạo nguồn lực để trẻ em tiếp cận với khoa học ngay từ khi còn nhỏ (46% tại APAC so với 44% trên toàn cầu); đầu tư vào các hoạt động truyền cảm hứng để khơi gợi niềm yêu thích khoa học ở trẻ (42% so với 39% trên toàn cầu); cung cấp các khoản trợ cấp/học bổng cho các sinh viên yếu thế (41% so với 43% trên toàn cầu); tổ chức các chương trình như thực tập, trại hè và hội thảo để giúp sinh viên theo đuổi STEM (40% so với 43% trên toàn cầu).
3M thực sự chú trọng các phát hiện này. Trên toàn cầu, chúng tôi đã đặt ra các mục tiêu mới hướng tới phát triển thế hệ trẻ, trong đó bao gồm mục tiêu tạo ra 5 triệu trải nghiệm độc đáo về học tập STEM và Lao động Chuyên môn cao cho các cá nhân yếu thế tính đến hết năm 2025.
Tại Việt Nam, 3M từng hợp tác với Loreto Việt Nam để mang đến cơ hội học tập STEM cho học sinh huyện An Phú, tỉnh An Giang thông qua dự án kéo dài 6 tháng có tổng chi phí tài trợ lên đến 22.000 USD. Bắt đầu từ tháng 5/2020, hai phòng máy tính và ba thư viện tập trung vào lĩnh vực STEM đã được cải tạo và trang bị đầy đủ với hơn 1.000 bộ công cụ, dụng cụ và bộ sách thực hành STEM. Song song hoạt động giảng dạy trên lớp, việc tổ chức cuộc thi và hội chợ về thử nghiệm STEM cũng được thực hiện để lan tỏa niềm vui thích học tập cho các em học sinh. Ngoài ra, 3M cũng tiến hành các khóa đào tạo kỹ năng và phương pháp giảng dạy STEM cho đội ngũ 20 giáo viên có chuyên môn về khoa học đến từ bốn trường tiểu học. Chương trình đã lan tỏa phương pháp học tập thực hành STEM và mang đến những trải nghiệm mới trong việc dạy và học cho đội ngũ giáo viên cũng như các em học sinh tại huyện An Phú, tỉnh An Giang.
Năm 2021, 3M tiếp tục phát triển dự án “Khoa học tại nhà” với sự góp mặt của hai thành viên “Siêu Trí Tuệ Việt Nam” mùa 2 – Lâm Nhựt Thịnh và Nguyễn Cảnh Duy Anh nhằm hướng dẫn thực hiện thí nghiệm đơn giản tại nhà dành cho trẻ em và thanh thiếu niên. Videos đạt gần 70.000 lượt xem trên Facebook Page chính thức của 3M, giới thiệu những phản ứng khoa học thú vị mà mọi người có thể tự tiến hành, sử dụng nguyên liệu và dụng cụ có sẵn trong mỗi gia đình.
Ngoài ra, tại Singapore, Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Philippines, chúng tôi cũng đã khởi động “Thử thách truyền cảm hứng 3M”, một thử thách quy mô tầm khu vực kêu gọi các sinh viên chưa tốt nghiệp đề xuất những ý tưởng tốt nhất của mình về Công nghệ, Tính bền vững và Đổi mới.
Tuy nhiên, các chương trình trên đây mới chỉ là phần nổi trong chiến lược phát triển thế hệ trẻ và lĩnh vực STEM của 3M. Là một công ty hoạt động dựa trên nền tảng khoa học, chúng tôi nhận thức rõ vai trò quan trọng của mình trong công cuộc đầu tư và phát triển thế hệ tương lai cho xã hội. Chúng tôi muốn trở thành chất xúc tác thúc đẩy mục tiêu đó, và hi vọng sẽ khích lệ nhiều công ty hơn nữa cùng tham gia để hiện thực hóa nỗ lực này.