Nhà ở Yên Nghĩa dùng thủ thuật “vay mượn không gian” ngắm hoàng hôn mặt trước trên triền đê, tái hiện đặc điểm văn hóa nhà ở đồng bằng Bắc Bộ thân quen bằng ngôn ngữ thiết kế hiện đại.
Nằm ngay chân đê sông Đáy, Nhà ở Yên Nghĩa mở ra một góc nhìn 40 độ lên mặt đường chính triền đê với ba cao độ mặt đường hạ cấp xuống nền công trình, vị trí khu đất khá đặc biệt là mặt tiền hướng Tây nhìn lên đê. Đặc điểm địa hình và vị trí này là đề bài cho KTS tìm giải pháp.
Nhà ở Yên Nghĩa được thiết kế cho hai hộ gia đình trẻ, ba thế hệ và tám người sinh sống, sở thích tuy có khác nhau về độ tuổi nhưng điểm chung là hộ gia đình có nề nếp gia phong theo văn hóa đồng bằng Bắc Bộ, là những tâm hồn có ý thức gìn giữ nét độc đáo của văn hóa truyền thống, yêu thích không gian mở, cây xanh và gió trời.
Ngôi nhà được xây dựng trên khu đất có diện tích 234m2, được phân tách không gian chức năng thành 4 khối chính và 4 tầng. Công trình có sự đan xen khối đặc tạo ra những khoảng rỗng được bao bằng vật liệu thông thoáng để tạo sự liên kết, đưa nắng và gió trời vào sâu trong công trình.
Cùng với việc phân tách không gian chức năng chung và riêng cho cả hộ gia đình là việc giải quyết góc nhìn kiến trúc cho toàn bộ công trình có nền thấp hơn cao độ mặt đường (2,5 – 4m), KTS đã đưa ra giải pháp đẩy toàn bộ không gian chức năng chính lên tầng 2 và 3, giải phóng toàn bộ tầng 1 làm không gian chung, gara, sân vườn. Tại đây, không gian riêng tư của hộ gia đình cô em gái (là mẹ đơn thân và con gái) được thiết kế liền mạch với sân vườn. Để đảm bảo vẫn giữ an ninh cho ngôi nhà và che chắn sự riêng tư cũng như tránh khói bụi từ môi trường, KTS xây lên một hàng rào cao giống như khối đế ngôi nhà, sử dụng vật liệu gạch đỏ thô mộc cùng kỹ thuật xây cách ô thoáng để thông gió và lấy sáng tự nhiên cho toàn bộ không gian tầng 1.
Ở tầng 2, KTS sắp xếp toàn bộ không gian chức năng chính của ngôi nhà, phân tách không gian chung như phòng khách, phòng ăn + bếp, vệ sinh với không gian riêng an yên cho phòng ngủ khép kín của ông bà. Liên kết tầng 2 và 3 là một cầu thang thép mặt gỗ hiện đại, năng động cùng với những hành lang chạy xuyên suốt tới từng phòng chức năng của tầng 3.
Thiết kế trọng yếu của toàn bộ ngồi nhà nằm ở tầng 2 và tầng 3. Ngay từ những bậc thang đầu tiên để lên không gian tầng 2, KTS đã có sự sắp đặt tái hiện lại một số đặc điểm văn hóa nhà ở đồng bằng Bắc Bộ bằng ngôn ngữ thiết kế khỏe khắn, hiện đại (nhà có hiên, có khoảng sân trước, sân sau, có ao hồ, mặt nước, trồng cây xanh thân thuộc, gần gũi với làng quê Việt như cây khế, cây mít, cây bưởi…). Những bậc thang như một lời nhắc nhở về văn hóa truyền thống sẽ là nền tảng dẫn dắt một sự khởi đầu cho những bước tiến hiện đại về sau trong ngôn ngữ thiết kế.
Để làm được điều đó, KTS tạo nên một không gian hiên phía trước, dẫn lối chính vào phòng khách là hành lang kết nối với mặt nước, cây xanh và những chú cá tung tăng bơi lội, điều này thực sự rất hiệu quả trong việc thư giãn cho gia chủ, nó như việc giúp cởi bỏ “lớp áo” tinh thần sau một ngày dài làm việc mệt mỏi, trước khi bước chân qua cánh cửa vào bên trong nhà.
KTS sắp đặt một không gian giao thoa giữa trong và ngoài, kết nối xuyên suốt từ hiên trước tới hiên sau là phòng khách ở giữa, sử dụng kính trong tạo hiệu ứng tiếp nối kéo dài để phân tách không gian. Vị trí phòng khách là trung tâm liên kết các không gian chức năng còn lại, ngồi đây gia chủ có thể quan sát được tất cả mọi hoạt động diễn ra trong và ngoài nhà, hơn nữa còn có thể phóng ngang tầm mắt ra xa, nhìn dòng người lưu thông và ngắm hoàng hôn khi mặt trời đỏ ngả về Tây, lấp ló về phía xa trên triền đê. Không gian và khung cảnh làng quê yên bình như vậy sẽ mang đến rất nhiều xúc cảm mới lạ mà thân quen cho những tâm hồn yêu thiên nhiên đang sống trong ngôi nhà.
Ngoài ra, thiết kế nâng cao độ khối chức năng chính, giải phóng rỗng tầng 1 còn là một lợi thế để KTS sử dụng thủ thuật vay mượn không gian bên ngoài, đó là khoảng không phía sau và phía mặt tiền về hướng triền đê, thủ thuật rất hiệu quả giúp kiến trúc của ngôi nhà có cái nhìn tổng thể toàn diện hơn, từ chủ thể nhìn ra và khách quan nhìn vào.
Cả tầng 3 là không gian chức năng hoàn toàn tách biệt, riêng tư của gia đình anh cả có 2 con nhỏ. Việc xử lý hình khối và cấu trúc mặt đứng 2 lớp không chỉ góp phần tăng thẩm mỹ cho diện mạo ngôi nhà, nó còn giúp không gian ở bên trong tránh được bức xạ trực tiếp từ hướng Tây nhưng vẫn giao thoa được với thiên nhiên bên ngoài.
Ở không gian tầng 4, KTS bố trí các phòng chức năng khác như phòng thờ, giặt phơi, kỹ thuật. Sân thượng là khoảng không gian tương đối thú vị cho những ngày đẹp trời thanh thanh gió mát, cả nhà sum vầy sinh hoạt chung, cùng uống trà, đàm đạo. KTS thiết kế chậu trồng cây to, có thể kết hợp trồng một số loại rau phục vụ sinh hoạt cho cả nhà.
“Một thiết kế mới mẻ khác xa với những gì chúng tôi tưởng tưởng, điều đó làm chúng tôi lo lắng, đó là cảm giác ban đầu của tôi, nhưng khi công trình bắt đầu hoàn thiện 70-80% và cho tới bây giờ chúng tôi dọn về sống, cảm nhận đã thay đổi. Tôi cảm được cái hay, cái thú vị, cái ẩn ý mà KTS khéo léo đưa vào. Chúng tôi cảm thấy hài lòng và thỏa mãn khi mọi thứ đã hoàn thành ngoài sức mong đợi với một khoản kinh phí giới hạn. Với tôi như vậy là quá “đủ” để nói lời cảm ơn tới các KTS, chúng tôi sẽ gắng giữ gìn sự sống tươi mới cho ngôi nhà, để mọi người đi qua sẽ chú ý tới và ngắm nhìn ngôi nhà như một ước mơ”. Đây là lời chia sẻ của gia chủ ngôi nhà, một người còn rất trẻ, tuổi mới ngoài 35. Anh đưa ra cảm nhận của mình sau khi dọn về ngôi nhà sống một thời gian, những lời chia sẽ chân thành đó sẽ là động lực rất lớn trên con đường hành nghề của các KTS.
Tên dự án: Nhà ở Yên Nghĩa
Địa điểm: Số nhà 108, tổ 1 phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội
Diện tích khu đất: 234m2
Diện tích xây dựng: 469m2
Đơn vị thiết kế: AICC
Chủ trì thiết kế: KTS Nguyễn Đình Toản
Thiết kế-vẽ: KS.Bùi Văn Anh, KTS.Nguyễn Thị Thắm, KTS.Vũ Thị Ngát
Năm thiết kế: 2019
Năm hoàn thành: 2020
Nhiếp ảnh: AICC
+ Xem thêm bản vẽ dự án Nhà An Nghĩa
