Trong những ngày qua, dư luận cả nước xôn xao trước vụ việc một học sinh có hành vi bạo lực với cô giáo ngay tại lớp học. Sự việc khiến nhiều người không khỏi bàng hoàng, đồng thời đặt ra những trăn trở lớn về thực trạng giáo dục hiện nay. Từ nước Mỹ, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong đã viết bức thư gửi ông Nguyễn Văn Phước, CEO First News – Trí Việt, bày tỏ nỗi đau lòng và gọi đây là “một hồi chuông cảnh tỉnh”. Doanh Nhân Plus trân trọng đăng lại nguyên văn bức thư để bạn đọc cùng chia sẻ những suy ngẫm và thông điệp tha thiết của ông.
Giáo sư John Vu cho rằng, để một đất nước có thể phát triển bền vững, giáo dục phải được đặt ở vị trí trung tâm. Tuy nhiên, điều cần thay đổi không chỉ là chương trình, phương pháp giảng dạy mà còn là quan niệm về giáo dục, trong đó đức dục phải giữ vai trò nền tảng.
Ông bày tỏ: “Tuy sống ở xa nhưng tôi luôn luôn quan tâm đến vấn đề giáo dục tại quê hương vì tôi biết rằng muốn cho đất nước phát triển phải có một nền giáo dục thật tốt. Nếu muốn trở thành một cường quốc phát triển lớn mạnh thì phải có một sự thay đổi trong quan niệm của mọi người về việc giáo dục, không chỉ đơn thuần trong phương pháp hay chương trình giảng dạy mà còn phải chú trọng đến vấn đề đức dục nữa.
Khi còn đi học ở bậc tiểu học, tôi đã được dạy rằng “Tiên học Lễ, Hậu học Văn”, tức phải học về đức dục trước khi học về các môn khác và tôi đã áp dụng việc này trong đời mình. Ngay khi giảng dạy tại các trường đại học ở Hoa Kỳ, tôi đều nhấn mạnh đến khía cạnh đức dục này trong lớp vì tôi muốn các sinh viên của mình phải là những người có đạo đức, làm việc đàng hoàng. Tôi tin rằng giáo dục và đạo đức là căn bản của con người. Nếu bỏ qua khía cạnh này cũng như một cái cây mà không có rễ cắm sâu vào lòng đất thì không thể đứng vững được, chỉ một biến cố, một cơn gió mạnh là đổ ngã ngay. Học sinh mà không được giáo dục cẩn thận thì rất dễ bị cám dỗ vào những điều xấu rồi đi vào con đường phạm pháp. Một quốc gia với những học sinh thiếu giáo dục, không thể phát triển lớn mạnh được. Do đó tôi thiết tha mong các bậc cha mẹ, phụ huynh hãy vì tương lai con cái mà để ý đến việc này”.
Theo Giáo sư John Vu, việc giáo dục không chỉ riêng ở nhà trường mà phải bắt đầu từ chính gia đình, bởi vì những việc mà trẻ “mắt thấy tai nghe” hằng ngày sẽ định hình hành vi của đứa trẻ sau này. Nếu cha mẹ biết dành thời giờ dạy dỗ con cái thì chúng sẽ được ảnh hưởng và trở thành đứa con hiếu thảo, ngoan ngoãn. Ngược lại, nếu cha mẹ luôn nóng giận, cãi cọ, gia đình không hòa thuận thì đứa trẻ sau này cũng có thể giận dữ như thế. Nếu cha mẹ tham lam, dối trá thì đứa con lớn lên sẽ khó lòng trở thành người tốt trong xã hội được.
“Làm cha mẹ không phải chỉ nuôi cho chúng ăn học mà phải biết dạy dỗ để chúng có thể làm tròn bổn phận của con người đối với gia đình, xã hội. Do đó giáo dục gia đình vô cùng quan trọng. Tôi biết trong hoàn cảnh hiện tại, việc lo cơm ăn, áo mặc chi phối đời sống nhưng giáo dục con cái cũng là việc vô cùng quan trọng. Dù kiếm bao nhiêu tiền nhưng nếu con cái hư hỏng thì cũng như nước đổ vào biển, chẳng đi đến đâu”.
– GS. John Vu
Không thể xem nhẹ vai trò người thầy trong giáo dục
Tuy sống tại Mỹ nhưng Giáo sư John Vu luôn dõi theo tình hình quê hương. Ông tha thiết kêu gọi các bậc phụ huynh, các nhà quản lý giáo dục và toàn xã hội hãy nhìn nhận sự việc vừa qua không chỉ như một biến cố riêng lẻ, mà như một hồi chuông cảnh tỉnh. Bởi lẽ giáo dục là trách nhiệm lớn lao nhất để xây dựng một xã hội tiến bộ. Đó không chỉ là trách nhiệm của nhà trường hay ngành giáo dục, mà là trách nhiệm chung của gia đình, cộng đồng và cả đất nước. Nếu chúng ta không nghiêm túc nhìn nhận và thay đổi, sẽ còn nhiều bi kịch xảy ra và tương lai đất nước sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.
Trong thời đại công nghệ phát triển, việc truyền tải kiến thức có thể được hỗ trợ bằng nhiều phương tiện hiện đại, nhưng vai trò làm gương của người thầy, sự dìu dắt và truyền cảm hứng đạo đức vẫn không thể thay thế. Nếu xã hội xem nhẹ vai trò ấy, nếu phụ huynh và cộng đồng không trân trọng những người đang âm thầm đào tạo nhân tài cho đất nước, thì quốc gia ấy khó có thể có tương lai tươi sáng.
Trong nửa sau bức thư, ông khẩn thiết bày tỏ: “Nếu được giáo dục cẩn thận, khi con trẻ đi học thì chúng đã biết bổn phận và các khuôn mẫu phải theo. Hiện nay, với các công nghệ tiên tiến, việc truyền thụ kiến thức không phải là điều quan trọng như xưa nhưng các thầy các cô có thể tự mình làm gương cho các em, hướng dẫn và động viên cho học sinh học hành cũng như trở nên những người có đạo đức, biết tôn trọng pháp luật và trở thành những công dân tốt, xây dựng quốc gia lớn mạnh.
Là người hoạt động trong giáo dục, tôi rất hiểu tâm trạng của những thầy cô giáo, những người không quản đồng lương ít ỏi để cố gắng dạy dỗ và đào tạo những thế hệ sau cho quốc gia và đó là nghĩa vụ cao cả, thiêng liêng nhất và cần được đề cao khuyến khích. Không thể có việc coi thường những người như thế được, nếu cha mẹ và những người có trách nhiệm không quan tâm đến những người âm thầm đào tạo hiền tài cho đất nước thì quốc gia đó không có tương lai. Tôi có thể nói thẳng như thế. Giáo dục là nghĩa vụ quan trọng nhất và trách nhiệm dạy dỗ là việc làm khẩn thiết nhất để xây dựng một xã hội tiến bộ trong tương lai. Tôi thiết tha mong những người có trách nhiệm để ý đến việc này”.