Sở hữu hơn BỐN công đất xum xuê cây trái và phù sa màu mỡ, ngay cạnh sông Ba Lai thuộc địa phận tỉnh Bến Tre, cũng là đất hương hỎA, nơi có phần mộ của ông bà tổ tiên, chủ đầu tư muốn cải tạo lại để biến nơi đây thành một chốn vừa để con cháu tụ tập cuối tuần, vừa là nơi thờ tự và chỗ an nghỉ của tiền nhân đã qua đời. Các yêu cầu trên được đặt ra với công ty Võ Trọng Nghĩa và dự án cũng vừa được hoàn thành vào cuối năm 2021 vừa qua.
Với tổng diện tích khu đất là 4.273m2, các hạng mục được đặt ra gồm nhà thờ gỗ, nhà mộ, khu bulgalow để nghỉ ngơi của gia đình, khu ở của quản gia, bảo vệ, hồ bơi sinh thái, vườn rau và cây ăn trái. Những liệt kê thì có vẻ nhiều nhưng khi đặt trong một tổng thể mướt xanh của khuôn viên khu đất cũng như bao cảnh xung quanh thì mọi thứ hài hòa và các khối chính như một nét chấm phá sinh động giữa thiên nhiên xanh tươi và dòng Ba Lai đậm màu phù sa.
Ấn tượng trước hết phải kể đến là khu bulgalow có quy mô xây dựng hai tầng với bốn vòm bê tông vươn cao 8,9m, mở tầm nhìn ra dòng sông Ba Lai lộng gió. Tầng trệt bố trí thông thoáng với gian bếp chung, phòng thay đồ, nhà vệ sinh cho khu vực hồ bơi, khu kỹ thuật nước. Toàn bộ không gian ngủ nghỉ sinh hoạt được đưa lên tầng 2 với ba phòng ngủ khác nhau, có khu vệ sinh riêng và tầm nhìn mở ra sông, các phòng kết nối với nhau qua một hành lang, một không gian sinh hoạt chung có bố trí pantry. Sàn bê tông mài, trần sử dụng coffa cót tre và không tô để giữ nguyên màu bê tông và vân của coffa.
Vì là khu nhà nghỉ cuối tuần nên đồ đạc nội thất được trang bị trên tính thực dụng, không quá phô trương mà chỉ cần đáp ứng mọi nhu cầu nghỉ ngơi. Quả thực, với một không gian mướt xanh và lộng gió như khu nghỉ cuối tuần này thì việc hướng ra bên ngoài để tận hưởng thiên nhiên vẫn là lựa chọn đáng giá nhất. Đáng chú ý là hệ thống hồ bơi sinh thái ngay phía trước khu bulgalow, được biết đây là mô hình hồ bơi sinh thái đầu tiên ở Việt Nam. Hồ dùng cây để làm sạch nước, nuôi cá tự nhiên để không bị muỗi và tạo thức ăn cho cây… tất cả là một hệ sinh thái, nước không trong vắt như hồ bơi thông thường nhưng cảm giác rất tự nhiên và mát, như tắm sông.
Khu nhà mộ vốn là nơi mà các ngôi mộ của tiền nhân sẵn có từ trước, thiết kế giữ nguyên hiện trạng, chỉ tổ chức mái che để tăng thêm vẻ trang nghiêm, phủ xanh lên mái, tạo một lối đi xen giữa hai dãy mộ, trồng nhiều cây xanh và các khu vườn nhỏ… tất cả tạo nên một vùng nhiều bóng râm, cảm giác mát mẻ, gần gũi và rất dễ giao cảm giữa con cháu đương thời và tiền nhân đã qua đời. Nói về cây xanh, ngay từ khi bắt đầu thiết kế và trong quá trình thi công, cả phía chủ đầu tư và đơn vị thiết kế đều thống nhất tinh thần giữ lại tối đa các cây dừa cổ sẵn có trong vườn, riêng cây nhãn cổ trên 50 năm tuổi ngay ở sân trước, phía bên ngoài nhà thờ gỗ được đặc biệt nâng niu, như một kỷ niệm cần phải lưu giữ bởi được trồng từ tay tiên nhân.
Khu nhà thờ gỗ có diện tích xây dựng rộng 586m², gồm hai tầng: tầng trệt và tầng gác mái. Kết cấu chính là gỗ, mái lợp ngói và nội thất gỗ. Ban đầu, chủ đầu tư hướng tới việc sử dụng gỗ dừa, vốn là loại cây đặc trưng và phổ biến ở địa phương nhưng do giới hạn về chất lượng và số lượng nên chuyển qua phương án sử dụng gỗ thông, toàn bộ kết cấu gỗ và sàn gỗ ở đây đều là gỗ thông tự nhiên và khai thác từ rừng trồng, không ảnh hưởng đến môi trường. Thi công dự án này cũng là nhân lực từ địa phương, đây là một lựa chọn vừa khai thác được tay nghề của người thợ địa phương, vừa tạo cơ hội để họ tiếp cận một kiểu xây dựng khác với các công trình truyền thống ở đây.
Quả thực, sự phối hợp giữa kết cấu gỗ thông – kết cấu bê tông thô, hoàn thiện xi măng thô… là cách làm còn khá lạ với địa phương. Về bố trí, không gian trang trọng nhất được dành cho việc thờ tự ông bà với diện tích 46m². Nhưng bên cạnh đó, thiết kế cũng chú trọng các khu chức năng dành cho sinh hoạt của gia đình và khách đến tham dự những dịp giỗ chạp. Không gian hiên bố trí bàn ăn cho khách trong các dịp tụ họp, hai phòng khách khác nhau mỗi phòng có diện tích 31m², gian bếp chung trong khu thờ tự rộng 26m², phần còn lại là các không gian phụ trợ khác như nhà kho, khối vệ sinh…
Kết hợp nhiều khu chức năng trong một khuôn viên: nhà mộ, không gian thờ tự các bậc tiền nhân đã khuất mặt khuất mày và nơi sinh hoạt của con cháu đương thời… điều quan trọng nhất vẫn là tạo ra sự cân bằng các yếu tố âm – dương, vừa giữ được sự tĩnh lặng trang nghiêm thành kính cho nơi an nghỉ của người đã khuất và đảm bảo các nhu cầu sinh hoạt của người sống… Mọi thứ vừa đủ để ấn tượng, vừa đủ để hài hòa, duyên dáng nép mình bên dòng Ba Lai hiền hòa và mảng xanh mát của xứ vườn Bến Tre.
Thiết kế: Công ty Võ Trọng Nghĩa
Nhóm thiết kế: Nguyễn Tấn Đạt, Nguyễn Văn Tùng, Lê Hiển, Nguyễn Thị Cẩm Hường, Trần Thị Khánh Anh, Nguyễn Hoàng Trí Nhân
Website: https://vtnarchitects.net/
Điện thoại: (028) 62874411
Tổng thầu: Công ty INCONS
Điện thoại: (028) 66786706 – (028) 37840087Ảnh: Hiroyuki Oki