Đến sân bay quốc tế Urumqi Diwopu lúc 6 giờ chiều, tôi ngạc nhiên tưởng mình nhìn nhầm giờ bởi mặt trời còn đang tỏa ánh nắng vàng ong xuống thảo nguyên Tân Cương bao la.
Đến 10 giờ đêm, trời vẫn còn sáng trưng. Hỏi anh hướng dẫn mới biết Tân Cương áp dụng múi giờ chung của Trung Quốc (TQ) là GMT+8, còn giờ thực tế là GMT+6. Vì thế, người Tân Cương sử dụng song song hai múi giờ: giờ Bắc Kinh cho toàn bộ các hoạt động hành chính, và giờ địa phương cho các hoạt động sinh hoạt khác, như ăn uống, vui chơi. Nhưng dù thế nào thì vào mùa hè ở Tân Cương ngày dài hơn đêm, hoàng hôn lúc nào cũng đến sau 10 giờ tối.
Vùng đất của giai nhân
Nằm ở phía tây bắc TQ, giáp với Nga, Mông Cổ và nhiều quốc gia Trung Á, khu tự trị của người Uyghur (Duy Ngô Nhĩ) Tân Cương là đơn vị hành chính cấp tỉnh lớn nhất của TQ, diện tích 1,6 triệu km2, chiếm 1/6 toàn lãnh thổ Trung Hoa đại lục. Sở hữu những danh lam thắng cảnh đẹp bậc nhất TQ trải đều ở cả hai vùng từ Bắc xuống Nam, Tân Cương thu hút du khách bởi cảnh quan hùng vĩ mà những ai từng xem phim cổ trang kiếm hiệp chắc không còn xa lạ gì với cái tên Tây Vực.
Buổi chiều khi dạo chơi ở chợ quốc tế lớn nhất Tân Cương (Xinjiang International Grand Bazaar) ở thủ phủ Urumqi, tôi không còn muốn nhìn hàng hóa bởi mắt cứ mải ngắm những cô gái Uyghur trên đường phố hay ở chợ trung tâm. Họ rất đẹp: da trắng, mắt xanh, mũi cao và dáng vóc thanh thoát. Anh Ablajan hướng dẫn viên cho biết tổ tiên của các mỹ nhân này là người lai Trung Á – Trung Âu, và có lẽ những nét Âu là gen trội nên gương mặt họ không có nét gì của châu Á.
Rời Urumqi, điểm đến đầu tiên của chúng tôi là vịnh Ngũ Sắc nằm ở hạt Burqin, cách thủ phủ Tân Cương 650km. Đến nơi, du khách nước ngoài ai nấy ngẩn người trước bãi đá khổng lồ với cấu tạo địa hình nhiều màu sắc và hình dáng độc đáo. Đặc sắc hơn tất cả những bãi đá cầu vồng ở nơi khác trên thế giới, vịnh Ngũ Sắc ở Burqin là sự kết hợp của những bãi đá nhiều màu nằm giữa một rừng cây xanh và dòng Irtysh chảy xuyên qua.
Sông Irtysh bắt nguồn từ dãy núi Altay ở Tân Cương, chảy theo hướng tây bắc đi qua Kazakhstan đến Nga với chiều dài 4.248km. Vịnh Ngũ Sắc đông khách tham quan nhất lúc mặt trời lặn bởi hoàng hôn ở đây đẹp không bút mực nào tả xiết. Dưới những tia nắng cuối ngày (lúc hơn 10 giờ tối), bảy sắc cầu vồng của bãi đá vô cùng rực rỡ.
Nằm nép mình bên dãy núi Altay, làng Hemu (Hòa Mộc) – điểm đến thứ hai gần như tách biệt với thế giới bên ngoài. Đi trên con đường dẫn vào làng, chúng tôi bị thu hút bởi cảnh quan thiên nhiên nguyên sơ. Con đường quanh co uốn lượn giữa những thảm cỏ dại và bạt ngàn rừng bạch dương xanh thẳm như đưa du khách vào cõi mơ.
Đường sá từ ngoài cổng đến tận sâu trong làng được xây dựng rất tốt. Toàn bộ xe đến đây tham quan đều phải để ở khu vực ngoài cổng, du khách theo xe buýt trung chuyển vào làng (chi phí đã bao gồm trong giá vé).
Sau 30 phút mới đến được trung tâm làng, từ đó du khách đi thăm những ngôi nhà gỗ – thứ đã làm nên một Hemu không lẫn với các ngôi làng khác, rồi thong thả lên ngọn đồi cuối làng để nhìn toàn cảnh Hemu.
Với tốc độ và quy mô phát triển du lịch như hiện nay, làng Hemu đang dần bị du lịch hóa nhưng vẫn là một nơi đáng đến để cảm nhận cuộc sống bình yên và thưởng ngoạn cảnh đẹp của một làng truyền thống ở Tân Cương.
Thắng cảnh độc đáo và những món ngon khó quên
Khu bảo tồn thiên nhiên Kanas là điểm đến đáng mong chờ nhất trong hành trình chinh phục Bắc Tân Cương. Ngay từ lúc còn ngồi trên xe buýt trung chuyển từ cổng vào khu bảo tồn, du khách đã đứng ngồi không yên bởi suốt nửa tiếng đồng hồ trên xe trung chuyển, chung quanh toàn cảnh đẹp nhưng lại không được ra khỏi xe để ngắm nhìn hoặc chụp vài tấm hình kỷ niệm.
Rồi cơ hội cũng đến với mọi người khi xe buýt đến trạm cuối. Du khách thoải mái thả bộ, chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên rồi leo lên Quan Ngư đình (đình xem cá) – một công trình được đặt tên dựa vào những huyền thoại về một loài thủy quái bí ẩn đã từng nhiều lần xuất hiện ở hồ Kanas bên dưới. Đình nằm ở độ cao 2.030m, là nơi lý tưởng để quan sát hồ Kanas và thủy quái dưới hồ nếu chúng xuất hiện.
Để lên đến Quan Ngư đình, phải leo khoảng 1.000 bậc thang, nhưng cảnh quan ngoạn mục cứ lần lượt hiện ra trên đường khiến ai nấy đều quên cả mỏi mệt. Và phần thưởng xứng đáng cho hành trình chinh phục ngàn bậc thang ấy chính là điểm ngắm toàn cảnh hồ Kanas không thể tuyệt vời hơn. Từ Quan Ngư đình, tôi cứ ngồi hàng giờ mải mê ngắm hồ Kanas một màu xanh mê hoặc, rồi nhìn đỉnh Hữu Nghị trong dãy Altay xa xa để biết rằng mình đang ở rất gần Nga, Mông Cổ và Kazakhstan.
Rời Quan Ngư đình, trên đường trở ra những ai thích hòa mình với thiên nhiên có thể chọn cách tản bộ trên những lối đi giữa các thảm hoa dại đang khoe sắc, hoặc theo xe buýt đi từng chặng và dừng lại ở vịnh Thần Tiên, vịnh Mặt Trăng hoặc vịnh Ngọa Long thỏa thích săn ảnh đẹp trước khi đón chiếc buýt trung chuyển tiếp theo để ra khỏi Kanas.
Với cường độ vận động như vậy, những món ăn giàu năng lượng đặc trưng của Tân Cương như mì trộn, cơm thịt cừu, bánh mì nan càng thêm hấp dẫn du khách. Món mì trộn đặc biệt ở cách chế biến sợi mì. Bột mì được nhào thủ công và se, vo tròn bằng tay, sau đó từng sợi bột được se và quấn tròn lại đều tăm tắp trông rất đẹp mắt. Nhiều nhà hàng tuyển dụng cả một đội khoảng 10 người ngồi ngay cửa ra vào nhà hàng, chỉ làm một việc là biểu diễn se mì cho thực khách xem.
Món cơm cừu cũng được chế biến công phu với nguyên liệu gồm rau củ (chủ yếu là cà rốt đỏ, cà rốt vàng), thịt cừu, gạo. Rau củ hầm chín trong chảo, sau đó đến lượt thịt cừu và gạo. Bánh mì nan là món ăn phổ biến ở nhiều nước Trung Á, Nam Á, Trung Đông nhưng ở mỗi nước, bánh mì nan có hương vị riêng.
Ở Tân Cương, bánh mì nan của người Uyghur thường có nhân, có loại nhân ngọt như mứt hoa hồng, mứt táo, có loại nhân mặn như thịt cừu. Bánh được nướng bên trong những chiếc lu khổng lồ. Người thợ làm bánh cứ thoăn thoắt nặn bánh, cho bánh vào lò, lấy bánh chín ra… Mùi bánh chín thơm nức cả một góc phố.
Những ngày ở Tân Cương, tôi đã được chiêm ngưỡng thảo nguyên bát ngát mênh mông, đi dạo trên những cánh đồng hoa dại bạt ngàn tranh nhau khoe sắc, len lỏi giữa rừng bạch dương bên cạnh dòng Kanas xanh biếc… Song vẫn còn rất nhiều điểm đến hấp dẫn khác ở Tân Cương, một chuyến du lịch ngắn ngày không thể trải nghiệm hết. Và đó là lý do để tôi sẽ quay lại Tân Cương lần nữa…