Nếu dự định trở thành một chuyên gia đầu tư của các quỹ bảo hiểm rủi ro hay muốn có một vị trí quan trọng nào đó trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, bạn có thể cần đến một tấm bằng MBA (thạc sĩ Quản trị kinh doanh). Nhưng đối với những người đang có ý định theo đuổi một chương trình MBA để tăng cường kiến thức kinh doanh, củng cố hình ảnh cá nhân và tăng tính cạnh tranh của mình, thì nên cân nhắc lại con đường này vì vẫn còn có rất nhiều cách khác ít tốt kém và hiệu quả hơn để thực hiện mục đích nói trên.
Đó là lời khuyên của Geoffrey James, một diễn giả nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực phát triển chuyên môn và là một cây bút thường xuyên của tạp chí Inc. Để giải thích cho kết luận trên, James đưa ra một bài tính nhanh như sau.
Tiền học và các loại phí cho một chương trình MBA kéo dài hai năm ở một trường đại học tư hàng đầu tại Mỹ vào khoảng 130.000 USD. Nếu đang có thu nhập 50.000 USD/năm, chưa chắc bạn có thể kiếm được 100.000 USD trong thời gian đi học. Ngay cả khi có thể kiếm được mức thu nhập này thì với chi phí sinh hoạt ở Mỹ vào khoảng 45.000 USD/năm thì bạn vẫn phải bù thêm khoảng 90.000 USD để trang trải học phí.
Mặt khác, chi phí để có được một tấm bằng MBA từ những trường chuyên đào tạo quản trị kinh doanh danh tiếng có thể lên đến 320.000 USD. Nếu đầu tư toàn bộ số tiền này với suất sinh lợi giả định là 5%/năm thì bạn có thể tích lũy được một số tiền khoảng 2,3 triệu USD khi về hưu ở độ tuổi dưới 50.
Dĩ nhiên, với một tấm bằng MBA trong tay, bạn sẽ có cơ hội để cải thiện thu nhập trong tương lai. Theo số liệu của tổ chức New Accountant, một giám đốc tài chính CFO có bằng MBA sẽ kiếm được khoảng 463.440 USD thu nhập tăng thêm trong suốt quãng thời gian làm việc còn lại từ khi nhận được bằng, tương đương 11.586 USD/năm.
James cho rằng, bạn có thể theo học từ những trường có xếp hạng thấp hơn để tiết kiệm chi phí hoặc thương lượng với công ty nơi mình đang làm việc để được hỗ trợ một phần chi phí. Nhưng ngay cả khi theo học MBA vào những thời gian rảnh rỗi của mình, bạn vẫn có thể bị mất nhiều chi phí cơ hội khác.
Với các phân tích trên, James cho rằng các doanh nhân trẻ vẫn có thể có được nhiều cơ hội khác để phát triển nghề nghiệp và cải thiện thu nhập mà không phải theo đuổi một tấm bằng MBA bằng những cách sau đây.
1. Phát triển kỹ năng bán hàng
Bán hàng chính là cốt lõi của một nền kinh tế thị trường. Nếu không có bán hàng sẽ không có trao đổi hàng hóa và dịch vụ. Thực tiễn đã cho thấy những nhân viên bình thường nếu biết cách bán hàng thường sẽ có một lộ trình phát triển nghề nghiệp nhanh hơn những nhân viên khác vốn chỉ giỏi về chuyên môn. Các doanh nhân cũng vậy. Nếu chỉ có những ý tưởng tốt nhưng không biết cách “bán” những ý tưởng ấy, họ sẽ không thể thu hút các nhà đầu tư, khách hàng và nhân tài. Tương tự, nếu chọn con đường làm thuê, để tìm được một việc làm tốt, bạn cũng cần phải biết cách “bán” những kỹ năng của mình.
Trên thực tế, có rất ít chương trình MBA thiết kế các khóa học chuyên sâu về bán hàng. Nhiều chương trình có danh tiếng thậm chí còn loại bỏ hẳn môn học này. James cho biết, cũng may mắn là bên ngoài vẫn đang có hàng trăm các chương trình đào tạo kỹ năng bán hàng được thiết kế cho các doanh nghiệp và cá nhân. Ngoài ra, còn có nhiều cuốn sách, tài liệu, phim video và các chương trình đào tạo trực tuyến miễn phí khác dành cho những người muốn cải thiện kỹ năng này.
2. Học cách sử dụng thuần thục một ngoại ngữ
So sánh với thời gian bỏ ra để học về quản trị kinh doanh thì học một ngoại ngữ không phải là một khoản đầu tư quá dài. Một người bình thường chỉ cần bỏ ra vài giờ mỗi ngày trong liên tục hai năm thì có thể học được cách sử dụng một ngoại ngữ một cách lưu loát.
3. Học cách lập trình và mã hóa
Theo James, kỹ năng lập trình là một “xu hướng thời thượng” trong kinh doanh, giúp các doanh nhân có những bước phát triển đột phá. Mọi hoạt động kinh doanh hiện nay, từ hệ thống chuỗi cung ứng đến các ứng dụng dành cho điện thoại thông minh đều lệ thuộc vào các phần mềm. Để nắm bắt kịp thời xu hướng này, các doanh nhân buộc phải phân tích những vấn đề lớn và phức tạp thành những vấn đề nhỏ, đơn giản hơn, vì thế cần phải có lối tư duy một cách logic và có tổ chức.
Các ngôn ngữ lập trình (cũng như những ngôn ngữ khác) ảnh hưởng lên cách suy nghĩ của con người. Khi hiểu được một nguyên lý kỹ thuật, các doanh nhân sẽ có khả năng hiểu và đồng cảm với các kỹ sư, chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ dễ dàng hơn, từ đó cùng phát triển các ứng dụng nhanh hơn và tạo ra lợi thế cạnh tranh tốt hơn cho doanh nghiệp.
4. Trở thành người “kể chuyện” thu hút
Theo James, chúng ta đang chuyển từ “nền kinh tế thông tin” sang “nền kinh tế kể chuyện”. Lý do là hiện nay ai cũng có thể tiếp cận thông tin dễ dàng và nhanh chóng với sự hỗ trợ của internet, các mạng xã hội và kỹ thuật số.
Vì thế, khách hàng nay không cần doanh nghiệp cung cấp thông tin nữa mà cái họ cần là hiểu được vì sao doanh nghiệp và sản phẩm hay dịch vụ của doanh nghiệp có thể làm cho cuộc sống của họ tốt hơn. Họ muốn doanh nghiệp kể những câu chuyện liên quan đến họ.
Thực tế cho thấy, nhiều doanh nhân rất thuần thục trong việc trình bày các bảng biểu, số liệu nhưng có rất ít người biết cách kể những câu chuyện có sức thu hút.
5. Viết một cuốn sách bán chạy
James khuyên bạn không nên bị áp lực bởi từ “bán chạy”. Theo đánh giá của các tờ báo New York Times hay Wall Street Journal, chỉ cần bán được 2.500 bản trở lên vào ngày phát hành thì một tác phẩm đã được đánh giá thuộc hàng bán chạy. James đưa ra một phép tính như sau: Nếu giá bán một cuốn sách là 25 USD, giá vốn của 2.500 cuốn là 62.500 USD, cộng thêm với một số lượng sách làm quà tặng thì tổng chi phí có thể lên đến 75.000 USD, chỉ mới bằng một phần nhỏ so với tổng chi phí học MBA.
Nhưng cái được là khi có một cuốn sách được xếp vào hàng bán chạy thì danh tiếng của một doanh nhân sẽ vang rất xa. Và James tin rằng việc gửi tặng cho bạn bè, đối tác những cuốn sách nổi tiếng như thế chắc chắn sẽ mở ra cho một doanh nhân nhiều cơ hội hơn so với việc sở hữu trong tay một tấm bằng MBA.
