Trước hết, chúng ta cùng thống nhất khái niệm “phụ kiện công nghệ cá nhân”. Thuật ngữwearable tech dùng để chỉ những món đồ để đeo trên người như kính, đồng hồ, giày dép, mũ… được áp dụng những thành tựu mới nhất của công nghệ di động.
Khi các bộ vi xử lý trở nên nhỏ hơn mà mạnh hơn, màn hình rõ nét hơn và sáng hơn, kích thước pin nhỏ đi nhưng thời gian sử dụng lâu hơn, đặc biệt là sự phát triển của công nghệ điện toán đám mây đã tiếp tục tạo ra những ứng dụng mới, thể hiện ở nhiều sản phẩm mới.
Mặc dù vậy, nhiều người cho rằng họ chẳng cần đến những thiết bị như đồng hồ thông minh hay kính thông minh vì chúng không có gì quá khác biệt so với điện thoại di động thông minh. Thế nhưng, cuộc cách mạng “trang phục công nghệ” đang manh nha bùng nổ trong thời gian tới. Cốt lõi của vấn đề không nằm ở các tính năng cơ bản, mà ở sự tiện lợi mà các phụ kiện sẽ mang lại cho người dùng. Thái độ của giới tiêu dùng đối với xu hướng này nếu nhìn rộng hơn thì chính là sự thay đổi trong mối quan hệ giữa họ đối với máy tính và internet.
Từ bước khởi động…
Hẳn độc giả cũng đã biết khái niệm “mạng cá nhân” (PAN, viết tắt của personal area network) dùng để chỉ các kết nối công nghệ xung quanh cá nhân người dùng và khái niệm “mạng cá nhân không dây” (WPAN – wireless PAN), gồm các kết nối như Bluetooth, wifi, mới đây có thêm khái niệm giao tiếp trường gần (NFC – near field communication). Trước đây, PAN chủ yếu liên quan tới máy tính xách tay, sau này khi kết nối không dây xuất hiện thì có thêm khái niệm WPAN. Thiết bị kết nối với máy chủ thông qua Ethernet và máy chủ đảm nhiệm vai trò kết nối internet. Giờ đây, các thiết bị di động thông minh đều có thể kết nối trực tuyến 24/24 giờ và có khả năng gửi hoặc nhận các gói dữ liệu dung lượng lớn để đảm bảo hiển thị hình ảnh, âm thanh, thậm chí là cả video độ nét cao.
Thị trường phụ kiện công nghệ cá nhân có tiềm năng bùng nổ rất lớn. Visiongain (công ty nghiên cứu thị trường của Anh) dự báo doanh số các mặt hàng này lên tới 4,6 tỉ USD trong năm nay và hứa hẹn còn tăng mạnh trong vài năm tới. Công ty Juniper Research thì dự báo sẽ có chừng 70 triệu sản phẩm dạng này sẽ được xuất xưởng vào năm 2017 (năm 2013 được dự báo mới có 15 triệu). Công ty ABI Research lại dự đoán chỉ riêng năm 2017 sẽ có tới 170 triệu sản phẩm phụ kiện công nghệ cá nhân được tung ra thị trường.
Có thể thấy trong giai đoạn đầu, những món phụ trang công nghệ không quá phức tạp, chủ yếu phục vụ cho nhu cầu chăm sóc sức khỏe, tập luyện và phục vụ cá nhân (ví dụ các thiết bị dạng đồng hồ đeo tay hay dây đeo ngực giúp người dùng đo được nhịp tim hay mức độ hoạt động của mình theo thời gian). Hiện nay, các phụ kiện công nghệ cá nhân đeo trên người phổ biến là đồng hồ thông minh, băng quấn hỗ trợ tập luyện thể thao…, song sắp tới, các món đồ phục trang công nghệ sẽ thay thế dần các phục trang thông thường.
Sony đã giới thiệu Smart Bluetooth Handset SBH52 – một thiết bị phát âm thanh trung gian có thể liên kết với mọi nguồn phát qua Bluetooth. Người dùng có thể đưa nó lên tai và nói như nói với điện thoại di động bình thường. Ngoài ra, thiết bị còn được tích hợp đài FM và có giắc cắm audio out để người nghe sử dụng tai nghe chuyên dụng. Đây có thể coi là một dạng phục trang công nghệ sơ khai vì mới chỉ đóng vai trò hiển thị hoặc phát nội dung từ nguồn chứ không thể hoạt động độc lập. Một số công nghệ khác cũng được tích hợp vào quần áo, giày dép, tất và mũ. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, những mặt hàng này vẫn chưa có tính thực dụng cao. Đó là lý do tại sao nhiều người kỳ vọng vào đồng hồ thông minh và kính công nghệ cao.
Một sản phẩm công nghệ do một người Việt Nam phát triển là Misfit Shine đang nhận được sự quan tâm rất lớn của cộng đồng. Thiết bị theo dõi sức khỏe này có hình dạng như một viên sỏi xinh xắn và chủ nhân có thể đeo nó ở cổ tay, quàng qua cổ hay gắn vào trang phục. Trên thị trường kính thông minh hiện nay, bên cạnh Google Glass còn có nhiều sản phẩm khác như Epiphany Eyewear, GlassUp, Oakley và Recon Instruments…
Xem ra, thị trường dành cho các phục trang công nghệ có tiềm năng vô cùng lớn và có hấp lực mạnh đối với các công ty công nghệ. Ai cũng muốn sớm chen chân vào thị trường này để giành lấy một miếng bánh béo bở. Hiện các công ty như Acer, AGENT, gia đình Android, Apple, Cookoo, Dell, EmoPulse, Foxconn, GEAK, Google, Hyetis, I’m Watch, Intel, Kreyos, LG, Martian Metawatch, Microsoft, Pebble, PHTL Qualcomm Rearden Technology, Samsung, Sonostar, Sony, Toshiba, Vachen… đều đang tích cực chuẩn bị để tung ra thị trường các sản phẩm mới.
Một trong số những tính năng nổi trội nhất của các thiết bị thời trang công nghệ là khả năng quản lý thông tin cá nhân và tương tác với chủ nhân bằng giọng nói. Với những gì Siri và Google Now đã làm được, có thể tin tưởng rằng việc dùng khẩu lệnh để điều khiển thiết bị không còn xa vời nữa. Sự tiện dụng sẽ là lợi thế để các thiết bị công nghệ đeo trên người vượt qua điện thoại thông minh, thậm chí có thể thay thế các đồ dùng công nghệ khác để trở thành món đồ hiện đại tùy thân duy nhất của con người trong thời gian tới.
Để làm được điều ấy, việc quản lý và xử lý dữ liệu thông suốt có một vai trò vô cùng quan trọng. Hãy hình dung chiếc điện thoại thông minh lúc ấy sẽ phải đóng vai trò trung tâm điều khiển để điều hành lượng thông tin vô cùng đa dạng mà các ứng dụng, tin nhắn và thông báo nườm nượp đổ về thiết bị. Ví dụ, lúc người dùng sử dụng một câu khẩu lệnh qua Google Now thì kết quả hiển thị như thế nào sẽ do chiếc điện thoại di động xử lý một cách thông minh, quyết định xem câu trả lời nên xuất hiện trên kính Google Glass, trên đồng hồ thông minh hay chỉ cần hiển thị trên màn hình điện thoại là đủ… Các thiết bị thông minh sẽ biết sắp xếp ưu tiên cho những tác vụ, thậm chí điện thoại thông minh còn có thể ghi nhớ thói quen xử lý của chủ máy đối với mỗi loại thông báo để có thể tự đưa ra đối sách thích hợp.
…đến tương lai rực hồng
Do nhiều nguyên nhân, những phụ kiện công nghệ cá nhân cần được các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp sử dụng trước, sau đó mới được phổ biến rộng rãi tới mọi người. Ví dụ các nhân viên an ninh đội những máy quay trên đầu hay các bác sĩ đeo Google Glass thì công việc của họ sẽ thuận lợi hơn nhiều. Nhóm người tiếp theo sẽ sẵn sàng sử dụng các món đồ công nghệ này có lẽ là những người khuyết tật, nhất là những người khiếm thị và khiếm thính. Giới thể thao chuyên nghiệp chắc cũng sẽ vào cuộc chậm rồi tới những người yêu thích công nghệ chịu bỏ tiền ra để trải nghiệm các thiết bị mới.
Chỉ sau vài năm nữa, chúng ta sẽ thấy các thiết bị thời trang công nghệ xuất hiện khắp nơi. Chúng sẽ mau chóng được coi là biểu tượng của thời đại mới vì đáp ứng được cả các nhu cầu sử dụng cá nhân cũng như của doanh nghiệp. Các đại diện mới nhất của trào lưu này đã xuất hiện tại Việt Nam là đồng hồ thông minh của Samsung (Galaxy Gear) và Sony (Smartwatch) nhưng còn quá sớm để đánh giá cụ thể hiệu năng sử dụng của chúng trong cuộc sống. Nhỏ gọn, trang nhã mà lại có khả năng phục vụ người dùng tận tụy như một trợ thủ đắc lực là cơ sở để những phụ kiện công nghệ cá nhân sẽ xuất hiện đầy rẫy trên thị trường trong một tương lai không xa.
Quang Phạm