Địa danh Biển Chết nổi tiếng khắp thế giới vì độ mặn của nước rất cao, nơi đây được xem là cái rốn của Trái đất do vị trí nằm sâu hơn 400 mét dưới mực nước biển. Được đến Biển Chết và tắm ở đấy một lần là ước nguyện của biết bao khách lữ hành trên thế giới. Muốn đến Biển Chết, du khách phải vào lãnh thổ Israel và sau đó đi vào vùng Bờ Tây của chính quyền Palestine.
Từ Sài Gòn đến Tel Aviv
Vì chưa có đường hàng không trực tiếp từ Việt Nam đến Israel nên đoàn chúng tôi phải bay đến thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ. Tại đây đã có nhân viên an ninh của Israel kiểm tra hành lý và giấy tờ từng du khách trước khi cho chuyển sang máy bay đến thành phố Tel Aviv của Israel.
Sân bay quốc tế Ben Gurion ở Tel Aviv là cửa ngõ chính để vào Israel, vì thành phố Jerusalem (được tuyên bố là thủ đô của nước Israel nhưng quốc tế không công nhận) được xây dựng trong vùng đồi núi nên không có sân bay.
Từ Tel Aviv, chúng tôi dùng ôtô lần lượt đi thăm các thành phố nằm trong vùng kiểm soát của Israel: Thành phố Nazareth và vùng Biển hồ Galilée ở phía bắc, thành phố Jerusalem ở miền Trung với các thánh tích liên quan đến ba tôn giáo lớn là Do Thái giáo, Cơ Đốc giáo và Hồi giáo. Muốn đến Biển Chết, đoàn phải đi vào lãnh thổ thuộc vùng kiểm soát của chính quyền Palestine, thường được gọi là vùng Bờ Tây.
Tiến đến vùng ranh giới
Biên giới giữa Israel và Palestine được xác định bởi một hàng rào dây thép gai đơn sơ, không có dáng dấp gì của một chiến tuyến quân sự, cũng không thấy có binh lính canh gác. Ở một vài nơi có những bức tường bê-tông do phía Israel dựng lên, nhằm bảo vệ những khu định cư của người Do Thái lấn chiếm bất hợp pháp trong lãnh thổ của Palestine.
Trái ngược với những điều mà nhiều du khách hình dung, khung cảnh ở đây thật yên bình với những ốc đảo xanh tươi điểm xuyết trên nền vàng của đất, đá và sa mạc. Đất đai khô cằn, chỉ có hai loại cây sống được là chà là và ôliu.
Hướng dẫn viên Israel cho đoàn chúng tôi là anh Rony, vốn là người Do Thái trước đây sống ở Ba Lan chuyển về. Anh nói tiếng Pháp rất thạo. Anh chỉ cho mọi người xem những dãy nhà kính ở giữa cánh đồng cát và cho biết đó là những nông trại do người Do Thái dựng lên trên nền đất trước đây khô cằn. Và họ đã làm nên một kỳ tích: Xây dựng một nền nông nghiệp phát triển với kỹ thuật canh tác tiên tiến nhất thế giới.
Hơn nữa, họ đã xây dựng thành công những nông trang tập thể (kibbutz) làm ăn có hiệu quả. Anh Rony cho biết thêm: hiện nay, Israel sản xuất rượu vang và xuất khẩu rất nhiều loại trái cây (cam, táo, lê, mận) sang châu Âu.
Đi vào lãnh thổ của Palestine
Xe chúng tôi qua một trạm kiểm soát giữa Israel và vùng Bờ Tây mà chẳng thấy ai kiểm tra hỏi han gì cả. Thành phố đầu tiên ở vùng Bờ Tây mà đoàn đến thăm là Jericho. Thành phố nằm trong một ốc đảo ở vùng thung lũng sông Jordan. Thành phố này nổi tiếng và được đề cập nhiều trong bộ Cựu Ước của Kinh Thánh.
Nó có lịch sử đến 10.000 năm, được xem là thành phố cổ xưa nhất trên thế giới và nằm sâu 250 mét dưới mực nước biển. Nhà cửa ở đây đều nhỏ bé so với Jerusalem, nhưng sạch sẽ khang trang. Chúng tôi vào trung tâm thành phố, ghé một cửa hàng của người Ả Rập, mua một ít đồ lưu niệm, chà là, trái vả khô.
Ở Jericho, trong những phế tích gợi nhớ lại lịch sử huy hoàng của mấy nghìn năm trước chỉ còn cung điện Hisham được xây vào thế kỷ thứ VIII. Kiến trúc này đã bị sụp đổ sau một trận động đất, nay còn lại cái nền và một số cột. Ngoài ra còn một tu viện cổ được xây dựng cheo leo trên vách Núi Cám Dỗở ngoại thành Jericho.
Rời Jericho, xe đi về hướng tây, đến bờ sông Jordan, biên giới giữa hai nước Israel và Jordan. Điều bất ngờ là con sông Jordan quá nhỏ hẹp, chỉ bằng một con rạch ở miền Tây Nam bộ. Quang cảnh ở đây rất thanh bình, tôi theo mấy bậc thang đi sát xuống mép nước bờ sông rồi trở lên chụp tấm ảnh chung với mấy anh lính Israel làm kỷ niệm. Anh hướng dẫn viên Rony của đoàn chúng tôi gửi lời chào bằng tiếng Ả Rập sang bên kia sông. Anh lính Jordan đáp lại một cách vui vẻ.
Đoàn lại đi trên con đường chạy dọc theo thung lũng sông Jordan về phía nam để đến Qumran, thành phố cổ xưa nằm gần Biển Chết. Năm 1947, một phát hiện tình cờ đã làm chấn động cả thế giới Kitô giáo khi hai thanh niên chăn cừu tìm thấy trong một hang động những cuộn da và giấy papyrus ghi lại nhiều đoạn trong Kinh Thánh và các văn bản khác bằng chữ Do Thái cổ.
Vào đầu Công nguyên, người La Mã xâm chiếm vùng Jericho, các bộ tộc Do Thái bỏ chạy và cất giấu những văn bản quý giá vào trong hang đá ở Qumran. Hai nghìn năm sau, bí mật này mới được phát hiện và những văn bản quý này hiện được cất giữ trong Viện bảo tàng thư tịch cổ ở thành phố Jerusalem.
Mọi người được hướng dẫn đi thăm phế tích của một tu viện người Essene (một bộ tộc Do Thái), những người đã ghi chép và cất giấu những thư tịch quý trong hang động. Tu viện chiếm một diện tích rộng lớn, có phòng họp, phòng ăn, nhà bếp, hầm chứa nước ngọt, phòng ghi chép rộng lớn.
Không được bơi ở Biển Chết
Rời Qumran, chúng tôi đi xuống phía nam hướng về Biển Chết. Hai bên đường chỉ toàn là sườn núi đất trọc lóc, xe cứ hun hút chạy xuống thấp dần. Có những tấm bảng bên đường chỉ độ sâu của vị trí so với mặt nước biển: -200 mét, rồi -300 mét và -400 mét.
Xe đã đến Biển Chết, nhìn mặt nước biển chói chang dưới ánh nắng cực kỳ gay gắt mà ai nấy đều thấy lòng nao nao. Nếu dãy núi Himalaya là nóc nhà của thế giới thì Biển Chết là nơi trũng sâu nhất của trái đất (423 mét dưới mực nước biển). Nó có chiều dài từ bắc xuống nam là 55km và chiều ngang là 11km (nơi rộng nhất). Bờ biển phía đông thuộc lãnh thổ Jordan. Bờ biển phía tây thuộc lãnh thổ Palestine (hai phần ba) và Israel (một phần ba). Thế nhưng Israel đã chiếm hết chiều dài của bờ biển phía tây và xây dựng ở đây nhiều khách sạn, khu nghỉ dưỡng và cơ sở điều trị bệnh.
Độ mặn ở Biển Chết cao gấp 10 lần so với nước ở các đại dương. Một lít nước ở Biển Chết nặng 1,240kg. Không một loài sinh vật nào có thể tồn tại ở Biển Chết, kể cả loài thủy sinh như rong tảo. Vì nước có trọng lượng rất nặng nên khi nằm ngửa, người ta nổi bồng bềnh trên mặt nước chứ không bị chìm xuống.
Cát trên bờ biển rất nóng. Từ trên nhà nghỉ, du khách phải mang dép để đi qua bãi cát dẫn đến mép nước, nếu không sẽ bị bỏng chân. Du khách được căn dặn trước là chỉ được ngâm mình trong nước biển chứ không được bơi lội, vì nếu để nước biển vào mắt, mũi hay miệng thì rất nguy hiểm. Khi nằm trên mặt nước thì chỉ nên nằm ngửa chứ không nằm sấp.
Mọi người bước chân xuống mép nước thì lạ thay không có cát, dưới đáy biển chỉ có bùn đen xen lẫn với nhiều hòn đá lởm chởm. Tôi bước đi và suýt té mấy lần, ra đến chỗ nước đến bụng thì ngồi xuống ngâm nước và lấy bùn trét vào người như mọi du khách vì bùn ở đây rất tốt cho sức khỏe. Lấy ngón tay nhúng vào nước biển rồi cho vào lưỡi nếm thử thì cảm thấy rát bỏng cả đầu lưỡi.
Sau khi lên bờ, mọi người vào cửa hàng bên cạnh nhà nghỉ. Ở đây bán toàn những sản phẩm được chế xuất từ bùn và nước ở Biển Chết. Có cả một nền công nghiệp ăn theo Biển Chết với những nhà máy của Israel và của Jordan chuyên sản xuất thuốc chữa bệnh về thấp khớp, bệnh ngoài da và các loại mỹ phẩm dưỡng da mà nguyên liệu lấy từ lòng biển.
