Nơi ấy, bắt đầu những hiểu biết của tuổi thơ tôi. Lần đầu tiên con bé chỉ quen với góc nhà, phòng lớp, những bạn bè thân thuộc đã mở mắt ra thấy được thế giới xao động bên ngoài. Và cái thế giới ấy bắt đầu từ khu chợ dọc bến sông này.
Trời mờ mờ sáng, cùng đứa bạn thân gần nhà, tôi đã chạy bộ ra bến Ninh Kiều, cái bến sông nổi tiếng của thành phố quê nhà để xem chợ nhóm. Buổi chợ đông bao giờ cũng rộn ràng, náo động. Mặt trời vẫn chưa lên nhưng ghe xuồng đã đậu đầy bến, tấp nập lên hàng. Đứng bên trên nhìn xuống biết bao lần mà cảm giác trong tôi vẫn tươi rói, tinh nguyên của cái lần đầu mở to mắt nhìn ghe xuồng từ các vùng sông rạch tiến vào đây như những mũi tên rẽ nước nhẹ nhàng trên bến sông. Cảnh “trên bến dưới thuyền” ồn ào, đông vui khiến ta nghe rân rân trong từng mạch máu, nghe nóng bừng khuôn mặt. Chưa hết, những cần xé đầy cam quýt, bầu bí và trăm thứ nữa cứ từ từ chuyển động về phía chợ, những chiếc cần xé nặng trịch che khuất cả người phu khuân vác gợi cảm giác chúng đang tự di chuyển một cách ngộ nghĩnh, lạ lùng trong mắt chúng tôi.
Rời mắt khỏi bến sông, khu chợ Cần Thơ lại hiện ra nồng nàn hương vị của buổi nhóm chợ. Đèn sáng choang, tiếng la hét, cười nói, tiếng người lục tục thức dậy sau giấc ngủ qua đêm ngay tại chỗ bán, tiếng ly tách chạm vào nhau cùng tiếng nước sôi xèo xèo trong mấy quán cà phê đầu chợ. Khu chợ với tôi như một trái tim lớn, phập phồng nhịp thởấm nồng và ghe xuồng khắp nơi đổ về mỗi buổi sớm là những mạch máu tươi hồng đem máu trở về tim để sau đó luân lưu đi khắp chốn…
Nơi ấy, những ngày cận tết đã mở ra niềm vui bất tận cho tuổi xuân thì mật ngọt của tôi. Chợ tết năm nào cũng rộn ràng, nhộn nhịp và đầy ắp sắc màu. Họp chợ xuân sớm nhất là những chiếc ghe chở hoa đến từ khắp nẻo sông rạch. Những ngày này đứng trên bờ sông nhìn xuống, dòng sông quen thuộc đã trở thành một dòng sông hoa. Những cánh hoa lớn rực rỡ từ từ chụm lại nơi bến sông. Rồi từng chậu hoa, cây kiểng được đưa lên bờ, trải dài theo con đường dọc công viên. Người bán hoa ngồi trong từng lô, nói cười rộn rả cùng những bạn trồng hoa hằng năm cứ đến hẹn lại về trên khu chợ. Và biết bao đêm đứa con gái vừa bước vào đường yêu đã ngây ngất cùng người thương tay trong tay rảo khắp chợ này, mắt sáng ngời hạnh phúc. Chút lãng mạn trong tình yêu đầu đời ấy, làm sao quên! Những năm sau này, khi tuổi trẻ đã vèo bay theo từng cơn gió xuân, những niềm vui rực rỡ một thời xưa ấy vẫn còn đọng lại trên bến chợ này khiến lòng tôi lại man mác bâng khuâng khi trở lại.
***
Nơi ấy, bây giờ buổi sáng những ngày rảnh rỗi tôi hay ra ngồi ở một quán cà phê nhỏ gần góc đèn ba ngọn. Đôi khi, vào những đêm trăng, tôi lại xuống đò ngang qua sông, chỉ để ngồi trên đò vớt chút trăng vàng trên mặt nước thả rơi lả tả qua kẽ tay như vớt lại chút thanh xuân vàng óng thuở nào xa. Bởi bên bờ sông này, tôi đã từng qua lại biết bao lần để ghé nhà bạn thân trong con hẻm nhỏ kia. Những ngày thanh xuân thơ mộng đẹp đẽ chúng tôi đã chia sẻ cùng nhau bao niềm vui, mơước về một tương lai rạng ngời. Bạn thân giờ đã đi xa, xa lắc không một lần trở lại bến sông xưa, để lại trong tôi một khoảng trống không thể lấp đầy. Không biết ở phương trời xa ấy, “hắn” còn nhớ những bài thơ vụng dại, những truyện ngắn lãng mạn, ngô nghê thuở tập tễnh cầm bút ngày nào?
Tôi ngồi đó, ly cà phê bốc khói trên bàn. Ngụm cà phê uống vào dường như đắng hơn khi ta không có bạn bè bên cạnh cùng nỗi hụt hẫng vì những thứ mất đi trên bến sông này. Cái không khí ấm nồng của phiên chợ họp, tiếng ồn ào cười nói, la hét, dáng những chiếc cần xé chất đầy cây trái miệt vườn lù lù di chuyển, tiếng lộp cộp của ghe xuồng cập bến, cả tiếng mặc cả trả giá râm ran từng góc chợ buổi sớm mai… Bởi, theo cùng sự thay đổi của thành phố, khu chợ trên kia đã không còn là khu chợ buôn bán đủ mọi thứ với cái tên “Chợ Cần Thơ” như trước. Chỉ có “Nhà lồng chợ cổ” tọa lạc ngay bến sông là được giữ lại để chuyển thành khu bán đồ lưu niệm cho du khách gần xa và cũng để lưu lại dấu tích rực rỡ, tự hào của khu nhà lồng chợ “Đẹp nhất Đông Dương” từ thuở nào. Dù được phục chế mấy lần, khu chợ cổấy vẫn giữ y dáng vẻ ban đầu, hài hòa, thanh thoát với hai cánh chim xòe rộng vươn lên bầu trời và đã trở thành biểu tượng của thành phố quê nhà.
Và tôi biết, cái bến sông yêu dấu của tôi sẽ bừng tỉnh giấc lúc xuân về. Lúc ấy, ghe xuồng từ các vùng quê xa sẽ tấp nập ghé bến và hoa, cơ man là hoa sẽ lại nở rực nơi này. Những bông hoa đủ màu sắc, hương thơm từ bàn tay người lao động chắt chiu cả năm sẽ về đây tô thắm bến sông, mang không khí tết về cho thành phố. Và tôi sẽ đứng trên bờ sông nhìn xuống, để thấy dòng sông trước mặt đã thực sự là một dòng sông hoa, bến sông của tôi sẽ là một bến sông hoa. Hãy hình dung những ghe xuồng chở đầy hoa, từ khắp nơi hướng vào bờ, những mũi tên giờ đã thành hình những cánh hoa, hồng vàng tím đỏ khoe sắc khoe màu dưới ánh nắng rực rỡ của mùa xuân… Đẹp đẽ biết bao! Ngây ngất lòng người biết bao!
Vì vậy, trong hồn tôi, ở cái tuổi chiều tà bóng xế này, cái bến sông xưa của tuổi thơ, bến sông của tình yêu xanh biếc tuổi xuân thì, của những con đò trăng lung linh, sóng sánh ánh vàng vẫn luôn là một bến sông trong tâm tưởng, nơi tôi cảm nhận say sưa vẻ đẹp của đất trời, của mùa xuân đến sớm.
Bến sông, bến chợ, bến đò trăng, bến sông hoa… Quả thật, nơi ấy quê nhà!
